NUZUL
Sözlükte inmek,
yukarıdan aşağı düşmek, yağmur yağmak manasındaki “nezele” kök fiilinin
mastarıdır. Hadis Usulünde uluvvun zıddı olarak isnadın normalin üzerindeki
sayıda ravi ihtiva etmesine denir. Bir diğer ifadeyle hadisi rivayet eden en
son ravi ile mutlak olarak Hz. Nebi (s.a.s) veya tanınmış bir hadis âlimi
arasındaki ravi sayısının fazla oluşudur.
Misal vermek gerekirse
nazil maddesinde de söz konusu edildiği gibi, Buharı ile Hz. Nebi (s.a.s)
arasında en âlî is-nadda üç ravi vardır. Buhârî'nin, kendisiyle Allah Resulü
arasında üç ravi olmasından ibaret yakınlığa uluvv tabir edilmiştir. Bunun
yanisıra aynı âlimin Hz. Nebile arasında dokuz ravi olan isnadlari da vardır.
İkinci isnadın fazla ravi ihtiva etmesi keyfiyetine nuzül adı verilmiştir.
Uluvvun beş derecesi
olduğu gibi karşılığı olan nüzulün de beş derecesi vardır. Her-birinin ne
şekilde meydana geldiği karşılığı olan uluvvun mertebelerinden belli olur.
Nazil maddesinde de söz
konusu edildiği gibi, muhaddisler genelde isnadda uluvv bulunmasını tercih
etmişlerdir. Ancak bazı muhaddisler geçerli bazı sebepler ileri sürerek nüzulü
yeğlemişlerdir. (Bk Nâzil).