MUDRİC
Sözlükte bir şeyi bir
şeye eklemek, bir nesneyi bir başkasına katmak manalarına “idrac”dan ism-i
faildir. Hadisin isnadına veya metnine aslından olmayan sözler katarak idrac yapan
ravi manasına kullanılır.
İdrac başlığı altında da
açıklandığı gibi ravi kendisine göre bir sebeple rivayet ettiği hadisin
isnadına veya metnine bazen hadisin aslından olmayan söz veya sözler ekler.
Herhangi bir maksatla hadisin sened veya metnine aslından olmayan sözler
katarak mudric denilen raviden hadisi rivayet edenler sanırlar ki ravi
tarafından hadise eklenmiş olan sözler hadisin isnadını veya metnini teşkil
eden lafızlar arasındadır. Bir başka deyişle isnadına veya hadisin ilk
kaynağına ait sözlerdir. Dolayısıyle hadisi mudric tarafından eklenmiş sözlerle
rivayet ederler. Böyle hadislerle müdrec adı verilir.
Örnek vermek gerekirse
Nebi (s.a.s)'e ilk vahyin gelişine dair Hz. Aişe hadisindeki “ve
huve't-te'abbudu” cümlesi metindeki “fe-yetehannesu” cümlesinde (Bk. Müdrec),
söz konusu edilen tehannus tabirinin manasını açıklamak üzere İbn Şihab
ez-Zuhri tarafından eklenmiştir. 790Bu duruma göre İbn Şihab mudrictir.
Mudricin hadisin gerek
isnadına gerek metnine kendiliğinden sözler ilave etmesine yol açan sebepler
için idrac maddesine bakılabilir.