Ana Sayfa

MAHFUZ محفوظ

Sözlükte, Hıvzedilen anlamına ism-i mef’ul olan Mahfuz, hadis usulünde şazz’ın karşılığına denir. Şazz maddesinde daha geniş bir şekilde açıklama yapılacağı gibi kısaca sika ravi’nin zabt ve rivayet çokluğu yönünden kendisinden daha üstün ravilerin rivayetine aykırı olarak rivayet ettiği hadise şazz ddnir. Daha üstün ravi’nin rivayetine de mahfuz adı verilir.

Örneğin: Süfyan bin Üyeyne an Amr bin Dinar an Evsece an ibn-i Abbas isnadıyla rivayet edildiğine göre Nebi sallallahu aleyhi ve selem zamanında bir adam vefat etti, arkasında azad ettiği bir köleden başka bir mirasçı bırakmadı. ALLAH Resulu aleyhi salat-u ve’s-selam mirası köleye verdi.

Bu Hadisi Amr bin Dinardan : Süfyan bin Üyeyne ve Hammad bin Zeyd olmak üzre iki raviden rivayet edilmiştir. Süfyanın rivayeti gösterilen isnadladır, oysa Hammad’ın rivayetin rivayeti Amr bin Dinar - Evsece isnadıyladır ve Mürseldir. Bir başka değişle Hammad, Süfyanın mevsul olarak rivayet ettiği bu hadisi ibn-i Abbas’ın ismini zikretmeksizin Mürsel olarak rivayet ederek sika bir ravi olan Süfyan’a muhalefet etmiştir, böylece Hammad’ın rivayeti şazz olmuştur. Aynı Hadisin Süfyan tariki ile gelen mevsul şekli ise Mahfuz olmuştur. Mahfuz hadis şazz’a nisbetle makbul kabul edilmiştir.