HASEN Lİ AYNİHİ -
HASEN Lİ ZATİHİ
Hasen Hadis'in kısımlarındandır.
İbnu's-Salah'a göre Emanet ve sıdkla meşhur olmakla birlikte hıfz ve itkan yönünden
daha aşağı mertebe de olduklarından Sahih Hadis ricali mertebesine çıkamayan,
ancak tek başlarına rivayet ettikleri Hadislerden Münker addedilen Ravilerden
üstün olan Ravilerin rivayet ettiği Şaz, Münker ve Muallel olmayan Hadislerdir.
İbn-i Haceri'l-Askalani'ye göre Hasen li
zatihi Hadis, Adaletli olmakla birlikte zabt'ı hafif yani az olan Ravi'nin şaz
ve illet'ten arı muttasıl senedle rivayet ettiği Hadistir.
İbn-i Hacer'in bu
ta'rifi Hasen li zatihi'yi Sahih'ten farklı yönüyle almaktadır. Nitekim tarifte Sahih haber'in şartlarından
yalnızca zabt şartı hafif olur, yani azalırsa bu haber'e Hasen li zatihi
denilerek sıhhat şartlarından zabt'ın hafif olması halinde Hadis'in Sahihlikten
düşeceği ve Hasen li zatihi olacağı söylenmiştir. Şu hale göre Hasen li zatihi
ile Sahih Hadis arasındaki fark ilkinin zabt özelliğinin azlığıdır.
Örnek:
Ebu Hureyre r.a. dan:
Şöyle demiştir.
Hz. Nebi s.a.v.
''ümmetime zorluk vereceğini bilmeseydim her namaz da Misvak kullanmalarını
emrederdim'' buyurmuştur.
Hadis'in Ravilerinden
Muhammed bin Amr bin Alkame Sadakati ile meşhur olmakla beraber itkan sahibi
değildi. Hatta bazı Cerh ve Ta'dil Alimleri tarafından (Suül hıfz) kötü
ezberleme yüzünden tenkid edilmiş ve zayıf sayılmıştır. Hadis'in Ravi'si
Muhammed bin Amr zabt'ı zayıf olduğu için bu tarikten gelen rivayet Hasen li
zatihi addedilmiştir.
Hasen li zatihi Hadis, başka tariklerle
rivayet edilerek kuvvet kazanması halinde Sahih li Ğayrihi derecesine yükselir.