Ana Sayfa

Ev Mâ Eşbehe Hazâ Mine'l-Elfâz - Ev Nahvehû - Ev Şibhehû - Ev Kariben minhu

EV KEMA KALE:

''Yahud Hz. Nebi s.a.v.'in buyurdukları gibi'' manasındadır. Bir Hadis'i manasıyla rivayet eden Ravi'nin yanılma ihtimali göz önünde tutark rivayetten sonra söylenmesi iyi görülen tabirlerdendir.

Başta ibn-i Mes'ud olmak üzre bir kısım Sahabilerin bazen bir Hadis'i rivayet ettikten sonra ''Kale Resulullah s.a.v. Keza ev nahvehu ev kariben minhu (Hz. Nebi s.a.v. şöyle buyurdular; yahud bunun gibi, yahud da buna benzer bir söz söylediler)'' dedikleri rivayet edilir. Demekki Sahabiler, yıllar önce işitmiş oldukları bir Hadis'in sözlerini tam olarak hatırlayamayınca manasını rivayet etmişlerdir. O'nun sözlerini kelimesi kelimesine rivayet edemeyişlerinin manevi sorumluluğunu düşenerek böyle yapmışlardır. Hadisleri ma'nasıyla rivayet etmeyi caiz görenlerin delillerinden biri budur.

Aynı tabir, ''Arz'' yoluyla rivayet te Hadislerin Şeyh'e okunuşu sırasında da kullanılır. Hadis'i çok kere Şeyh'in asıl nüshası olan yazılı bir Kitaptan okuyan Kari', okuduğu Hadis'in herhangi bir Lafzında şüpheye düşerse yazılı olanı okuduktan sonra ''Ev Kema Kale '' der. Bu takdirde sonradan okuduğu Lafz'ın doğrusu açığa çıktığında doğrusunu rivayet etmek için Şeyhinden dolayısıyla izin ve icazet almış olur. Bununla beraber bu Lafız daha çok Hadislerin ma'nasıyla rivayette kullanılmıştır. Hatta Hadis'i ma'nasıyla rivayet eden Ravinin rivayet ten sonra böyle demesini gerekli görenler olmuştur.

Bilhassa Hadis'in ma'nasıyla rivayet te aynı ma'naya gelmek üzere ''Ev nahvehu (yahud Hz. Nebi s.a.v.'in buyurdukları gibi)'' ; ''Ev şibhehu (yahud Hz. Nebi s.a.v.'nin sözlerinin benzeri)'' ; ''Ev Kariben minhu (yada o'na yakın)''; ''Ev ma eşbehe haza mine'l-Elfaz (yahud bu sözlere benzer sözlerle)'' tabirleride kullanılır. (Tecrid mukaddimesi, 467.8).