Ana Sayfa

ECZA’U’L-HADİS - ECZA-YI HADİSİYE

CÜZ:

Sözlükte: Parça, bir bütünün parçalarından her biri manasındadır. Kur'an-ı Kerim'in 30 bölümünden her birine 'Cüz' denildiği malumdur.

Çoğulu Eczadır.

Hadis İlminde 'Cüz' yada öteki tabiriyle Hadis Cüzü (çoğulu Ecza'i Hadisiyye) daha ziyade belli bir kişiden gelen Hadisleri toplamak maksadıyla tertib edilen çoğu küçük çapta Hadis kıt'alarına denir.

Bununla birlikte bir konudaki veya muayyen sayıdaki Hadisleri yahud bir Hadis'in bütün rivayet yollarını bir araya getiren bir kaç sahifelik Hadis kitapçıklarına da denir.

Bunun yanı sıra Hadis tedvininin ilk zamanlarında Hadislerin yazıldığı defterlerede sahife veya 'Cüz' denmiştir. (Turas 1/89)

Belli bir Raviden rivayet edilen Hadisleri toplayan Cüz'e misal: Sühely bin Ebi Salih'in Ebu Hureyreden rivayet ettiği 49 Hadis i ihtiva eden Cüz'ü (Dirasat 13/24)

Belli konudaki Hadislerin toplandığı Cüz'e misal: Ru'yetullah konusundaki Hadisleri bir araya getiren Cüz'ü vermek mümkündür. (Mustatrafe, 34).

Bu çeşit Cüz ler pek çoktur.

Muayyen sayıdaki Hadisleri ihtiva eden Cüzler içinde en yaygın olanı: Erba'un Tabir edilen 40 Hadisten meydana gelen Cüzlerdir.

Bir Hadisin bütün tariklerden gelen rivayetlerini bir araya getiren Cüzlere misal: İbn-i Haceri'l-Eskalanin; ''Ümmetimden dinin emirlerine dair 40 Hadis öğreneni ALLAH (c.c.) kıyamet gününde fakihler ve Alimler zümresinde haşreder'' manasına gelen zayıf Hadisin bütün tariklerden gelen farklı rivayetlerini bir araya getieren Cüz'ü misal verilebilir. (Mekasit ,411) .