15- İbrahim suresinden
tefsir edilen ayetler.
بسم الله
الرحمن
الرحيم حدثنا
عبد بن حميد
حدثنا أبو
الوليد حدثنا
حماد بن سلمة
عن شعيب بن
الحبحاب عن
أنس بن مالك
قال أتي رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
بقناع عليه
رطب فقال مثل {
كلمة طيبة
كشجرة طيبة
أصلها ثابت
وفرعها في
السماء تؤتي
أكلها كل حين
بإذن ربها } قال هي
النخلة { ومثل
كلمة خبيثة
كشجرة خبيثة
اجتثت من فوق
الأرض ما لها
من قرار }
قال هي
الحنظل قال
فأخبرت بذلك
أبا العالية
فقال صدق
وأحسن
Enes b. Mâlik (r.a.)’den
rivâyete göre, şöyle demiştir: Rasûlullah (s.a.v.)’e içinde taze hurma bulunan
bir tabak hurma getirildi. Bunun üzerine şöyle buyurdu: “Görmedin mi? Allah
nasıl bir örnek getirmede: Temiz söz, tertemiz bir ağaca benzer, kökü sağlam ve
sabit, dalları budakları gökte. Rabbinin izniyle meyvesini her zaman verir ve
Allah düşünüp ibret alsınlar diye insanlara böyle örnekler getirir.” İbrahim
sûresi 24. 25. ayetlerini okudu ve, bu ağaç hurmadır.
Sonra kötü sözün misali
ise: “Çirkin bir sözün durumu ise, kökü toprağın üstüne çıkarılmış, hiçbir
bakımdan dayanıklılığı olmayan çürük bir ağacın durumuna benzer.” İbrahim
sûresi 26. ayetini okudu ve şöyle buyurdu: “Bu Ebû Cehil karpuzudur.” Bu hadisi
aynı şekilde Ebû’l Âliye’ye aktardım da Rasûlullah (s.a.v.) “Ne güzel ve doğru
söylemiştir” dedi.
Tirmizî rivâyet
etmiştir.
حدثنا قتيبة
حدثنا أبو بكر
بن شعيب بن
الحبحاب عن
أبيه عن أنس
بن مالك نحوه
بمعناه ولم
يرفعه ولم
يذكر قول أبي
العالية وهذا
أصح من حديث
حماد بن سلمة
وروى غير واحد
مثل هذا
موقوفا ولا
نعلم أحدا رفعه
غير حماد بن
سلمة ورواه
معمر وحماد بن
زيد وغير واحد
ولم يرفعوه
حدثنا أحمد بن
عبدة الضبي
حدثنا حماد بن
زيد عن شعيب
بن الحبحاب عن
أنس نحو حديث
قتيبة ولم
يرفعه
Kuteybe, Ebû Bekir b.
Şuayb b. Habhab vasıtasıyla babasından, Enes b. Mâlik’den mana olarak bu
hadisin bir benzerini merfu olmaksızın bize aktarmıştır. Ebû’l Âliye’nin sözünü
de zikretmemiştir. Bu rivâyet Hammad b. Seleme’nin rivâyetinden daha sağlamdır.
Pek çok râvî böylece
mevkuf olarak rivâyet etmişlerdir. Hammad b. Seleme’den başka merfu rivâyet
eden kimse bilmiyoruz. Ma’mer, Hammad b. Zeyd ve pek çok kişi bu hadisi merfu
olmaksızın rivâyet ediyorlar .
Ahmed b. Abde ed
Dabbî, Hammad b. Zeyd vasıtasıyla Şuayb b. Habhab’tan, Enes’den, Kuteybe
hadisinin bir benzerini merfu olmaksızın rivâyet etmiştir.