DEVAM: 7- ÖLÜMÜNE
YAKIN SADAKA VEREN VE KÖLE AZAD EDEN KİMSE
حدثنا قتيبة
حدثنا الليث
عن بن شهاب عن
عروة أن عائشة
أخبرته أن
بريرة جاءت
تستعين عائشة
في كتابتها
ولم تكن قضت
من كتابتها
شيئا فقالت لها
عائشة ارجعي
إلى أهلك فإن
أحبوا أن أقضي
عنك كتابتك
ويكون لي
ولاؤك فعلت فذكرت
ذلك بريرة
لأهلها فأبوا
وقالوا إن
شاءت أن تحتسب
عليك ويكون
لنا ولاؤك
فلتفعل فذكرت
ذلك لرسول
الله صلى الله
عليه وسلم
فقال لها رسول
الله صلى الله
عليه وسلم
ابتاعي
فأعتقي فإنما
الولاء لمن
أعتق ثم قام
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم فقال ما
بال أقوام
يشترطون شروطا
ليست في كتاب
الله من اشترط
شرطا ليس في كتاب
الله فليس له
وإن اشترط
مائة مرة
قال أبو عيسى
هذا حديث حسن
صحيح وقد روي
من غير وجه عن
عائشة والعمل
هذا عند أهل
العلم أن الولاء
لمن أعتق
Urve (r.a.)’den rivâyet
edilmiştir. Âişe (r.anha), Urve’ye; Berire’nin kitabet bedeli hususunda
Âişe’den yardım istemeye geldiğini bildirdi. Kitabet bedeli=(kölelikten
kurtulmak için yapılan sözleşmedeki rakamı ödeyip kurtulama bedeli) nden hiçbir
şey ödememişti. Âişe, ona:
“Ailene dön! Eğer vela
hakkın bana ait olmak üzere senin yerine kitabet bedelini ödememi isterlerse bu
işi ben yaparım” dedi. Berire durumu ailesine anlatınca kabul etmediler, sana
iyilik yapmayı diler, vela hakkının da bizim olması şartıyla yapsın dediler.
Bunun üzerine Âişe durumu Rasûlullah (s.a.v.)’e anlattı. Rasûlullah (s.a.v.)
şöyle buyurdu: Satın al sonra azâd et vela hakkı azâd eden kimseye aittir.
Sonra Rasûlullah (s.a.v.) kalkarak halka hitab etti ve şöyle buyurdu:
“Ne oluyor bu insanlara
ki Allah’ın kitabında olmayan şartları koşuyorlar. Her kim Allah’ın kitabında
olmayan bir şartı şart koşarsa yüz sefer şart koşsa bile geçerli değildir.”
Diğer tahric: Dârimî,
Vesâyâ
Tirmizî: Bu hadis
hasen sahihtir. Âişe’den değişik şekillerde de rivâyet edilmiştir. İlim
adamlarının uygulaması bu hadise göre olup vela hakkı köleyi azâd edene aittir.