65- MÜŞTERİ ALDATMANIN
CAİZ OLMAYIŞI
حدثنا قتيبة
وأحمد بن منيع
قالا حدثنا
سفيان عن
الزهري عن
سعيد بن
المسيب عن أبي
هريرة قال قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم وقال
قتيبة يبلغ به
النبي صلى
الله عليه
وسلم قال لا
تناجشوا
Ebû Hureyre (r.a.)’den
rivâyete göre, -Kuteybe bu hadisi merfu olarak rivâyet etmiştir.- Rasûlullah
(s.a.v.) şöyle buyurdu: “Bir kimseyi aldatmak için yapmacık olarak o malın
fiyatını artırarak müşteri kızıştırmayınız.”
Diğer tahric: Buhârî,
Büyü; Müslim, Buyu
قال وفي
الباب عن بن
عمر وأنس قال
أبو عيسى حديث
أبي هريرة
حديث حسن صحيح
والعمل على
هذا عند أهل
العلم كرهوا
النجش قال أبو
عيسى والنجش أن
يأتي الرجل
الذي يفصل
السلعة إلى
صاحب السلعة
فيستام بأكثر
مما تسوى وذلك
عندما يحضره المشتري
يريد أن يغتر
المشتري به
وليس من رأيه
الشراء إنما يريد
أن يخدع
المشتري بما
يستام وهذا
ضرب من الخديعة
قال الشافعي
وإن نجش رجل
فالناجش آثم فيما
يصنع والبيع
جائز لأن
البائع غير
الناجش
Tirmîzî: Bu konuda İbn
Ömer ve Enes’den de hadis rivâyet edilmiştir.
Tirmîzî: Ebû Hüreyre
hadisi hasen sahihtir. İlim adamlarının uygulaması bu hadise göre olup, müşteri
kızıştırarak aldatmayı hoş görmezler.
Tirmîzî: “Necş”
Satıcının yanına müşteri geldiğinde o malın değerinden daha fazla fiyat vermek
suretiyle kendisi alma niyetinde olmaksızın sadece o müşteriyi aldatmak için
yapılan müşteri kızıştırma hareketine denir ki bu bir aldatma demektir.
Şâfii diyor ki: Bir
kimse satıcı için müşteri kızıştırırsa yaptığı bu işten dolayı günaha girer
fakat alışveriş caizdir. Çünkü aldatmayı yapan satıcı değildir.