11- MÜDEBBER
(HÜRRİYETE KAVUŞMASI EFENDİSİNİN ÖLÜMÜNE BAĞLANAN) KİMSENİN, SATILMASI
حدثنا بن أبي
عمر حدثنا
سفيان بن
عيينة عن عمرو
بن دينار عن
جابر أن رجلا
من الأنصار
دبر غلاما له
فمات ولم يترك
مالا غيره
فباعه النبي صلى
الله عليه
وسلم فاشتراه
نعيم بن عبد الله
بن النحام قال
جابر عبدا
قبطيا مات عام
الأول في
إمارة بن
الزبير
قال أبو عيسى
هذا حديث حسن
صحيح وروي من
غير وجه عن
جابر بن عبد
الله والعمل
على هذا
الحديث عند
بعض أهل العلم
من أصحاب
النبي صلى
الله عليه
وسلم وغيرهم
لم يروا ببيع
المدبر بأسا
وهو قول الشافعي
وأحمد وإسحاق
وكره قوم من
أهل العلم من
أصحاب النبي
صلى الله عليه
وسلم وغيرهم
بيع المدبر
وهو قول سفيان
الثوري ومالك
والأوزاعي
Cabir (r.a.)’den
rivâyete göre:
“Ensâr’dan
bir adam kölesinin hürriyetine kavuşmasını kendi ölümüne bağlamıştı. Ensarî
adam öldü. O köleden başka bir malda bırakmamıştı. Rasûlullah (s.a.v.) o köleyi
sattı. Nuaym b. Abdullah b. en Nahham o köleyi satın aldı. Câbir diyor ki:
Bu köle kıbtî soyundan
olup İbn Zübeyr’in vali oluşunun birinci senesinde vefat etti.”
Diğer tahric: Buhari,
Keffaratül Eyman; Müslim, Eyman
Tirmîzî: Bu hadis
hasen sahihtir. Câbir b. Abdullah’tan değişik şekillerde de rivâyet edilmiştir.
Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabından ve daha başka dönemlerden bazı ilim
adamlarının uygulaması bu hadisle olup müdebber kölenin satılmasında bir
sakınca görmezler. Şâfii, Ahmed ve İshâk bu görüştedirler. Yine Rasûlullah
(s.a.v.)’in ashabından ve daha başka dönemlerden bazı ilim adamları ise
müdebber kölenin satılmasını hoş karşılamazlar. Sûfyân es Sevrî, Mâlik ve Evzâî
bu kanaattedir.
BU KONUDAKİ MÜSLİM
RİVAYE VE İZAH’I İÇİN;