DEVAM: 80- İTİKAF
YAPAN HANGİ İHTİYACI İÇİN MESCİDDEN ÇIKABİLİR?
حدثنا بذلك
قتيبة حدثنا
الليث بن سعد
عن بن شهاب عن
عروة وعمرة عن
عائشة
والعمل على
هذا عند أهل
العلم إذا
اعتكف الرجل
أن لا يخرج من
اعتكافه
لحاجة
الإنسان
واجتمعوا على
هذا أنه يخرج
لقضاء حاجته
للغائط
والبول ثم
اختلف أهل
العلم في
عيادة المريض
وشهود الجمعة
والجنازة
للمعتكف فرأى
بعض أهل العلم
من أصحاب النبي
صلى الله عليه
وسلم وغيرهم
أن يعود المريض
ويشيع
الجنازة
ويشهد الجمعة
إذا اشترط ذلك
وهو قول سفيان
الثوري وابن
المبارك وقال
بعضهم ليس له
أن يفعل شيئا
من هذا ورأوا
للمعتكف إذا
كان في مصر
يجمع فيه أن
لا يعتكف إلا
في مسجد
الجامع لأنهم
كرهوا الخروج
له من معتكفه
إلى الجمعة
ولم يروا له
أن يترك
الجمعة
فقالوا لا
يعتكف إلا في
مسجد الجامع
حتى لا يحتاج
أن يخرج من
معتكفه لغير
قضاء حاجة
الإنسان لأن
خروجه لغير
حاجة الإنسان
قطع عندهم للاعتكاف
وهو قول مالك
والشافعي
وقال أحمد لا
يعود المريض
ولا يتبع
الجنازة على
حديث عائشة وقال
إسحاق إن
اشترط ذلك فله
أن يتبع
الجنازة ويعود
المريض
Leys b. Sa’d (r.a.)’in,
İbn Şihâb’tan, Urve, Amre ve Âişe’den rivâyet ettiği (804 gibi) hadis-i şerife
göre:
İlim adamları; itikafa
giren kimsenin sadece insanî ihtiyaçları olan küçük ve büyük abdestini gidermek
için itikaf yerinden çıkabileceğine topluca karar vermişlerdir.
Diğer konularda yani
hasta ziyareti, cumaya katılmak ve cenazeye katılmak gibi durumlarda farklı
görüşler ortaya koymuşlardır. Rasûlullah (s.a.v.)’in ashabından ve
sonrakilerden bir kısmı itikafa girerken cumaya katılacağını, cenazeye
katılacağını ve hasta ziyaret edeceğini şart koşmuş ise bu şart koştuğu şeyleri
yapabilir.
Sûfyân es Sevrî ve
İbn’ül Mübarek bu görüştedir. Bir kısım ilim adamları ise bunlardan hiçbirini
yapamaz diyorlar ve itikafa girecek kimsenin bir şehrin Cuma kılınan bir
mescidinde girmesi gerektiğini söylüyorlar. İtikaf yerinden Cumaya gitmesini
hoş karşılamıyorlar ve Cumayı terk etmesine de cevaz vermiyorlar ve “İtikafa
sadece Cuma kılınan bir camide girmesi gerekir” diyorlar böylece sadece tuvalet
ihtiyacı için çıkabileceğini diğerleri için itikaf yerini terk etmesinin itikafını
bozacağı görüşündedirler. Şâfii ve Mâlik gibi; Ahmed; Âişe’nin hadisine göre:
“Hastayı ziyaret edemez cenazeye de katılamaz” demektedirler.
İshâk ise: İtikafa
girmeden önce şart koşmuş ise; “Cenazeye de katılabilir hastayı da ziyaret
edebilir” demektedirler.