Ana sayfa

 

Said b. Abdu’l-Aziz :

 

Tâbiînden büyük bir hadîs âlimi. Ebû Muhammed ve Ebû Abdülazîz künyelerinin olduğu rivâyet edilmiştir.

90 (m. 708) senesinde doğup, 167 (m. 783) târihinde vefât ettiği söylenir. İbn-i Âmir ve Yezîd

bin Mâlik’in huzurunda Kur’ân-ı kerîm okudu. Abdülazîz bin Suheyb, Zührî, Rebîa bin Yezîd ed-Dımeşkî,

İsmâil bin Ubeydullah bin Eb-il-Muhâcir, Bilâl bin Sa’d, Süleymân bin Mûsâ ve daha başka bir çok âlimden

(r.aleyhim) hadîs-i şerîf rivâyet etmişdir. Ondan da, Süfyân-ı Sevrî, Şû’be, İbn-i Mübârek, Haccâc

bin Muhammed, Yezîd bin Yahyâ bin Ubeyd ed-Dımeşkî gibi âlimler (r.aleyhim) hadîs-i şerîf rivâyet edip,

ilim öğrenmişlerdir. Sahîh-i Müslim, Ebû Dâvûd, Tirmizî, Nesâî ve İbn-i Mâce’nin süneninde rivâyet ettiği

hadîs-i şerîfler mevcuttur.

Âlimlerin hakkında buyurdukları: Ahmed bin Hanbel: “Şam’da, kendi zamanında hadîs-i şerîf bakımından

en sıhhatli ve i’timâd edilir, Sa’îd bin Abdülazîz idi.”

Yahyâ İbn-i Maîn, Ebû Hatim, Iclî ve Nesâî, onun hadîs-i şerîf ilminde sika (güvenilir) bir âlim olduğunu

söylemişlerdir.

Mervân bin Muhammed: “Sa’îd bin Abdülazîz’in ilmi, kalbinde iyice yerleşmiş idi.”

Ebû Ca’fer el-Âmirî: “O, Enes bin Mâlik’i gördü. Allahü teâlâ ve Resûlünün emirlerine çok bağlı idi.

Vera’sı (şüphelilerden sakınması) çok olup, Şamlıların müftisi idi.”

İbn-i Hibbân: “O, Şamlıların âbidlerinden (çok ibâdet eden) ve fakîhlerinden (fıkıh ilmi âlimlerinden)

olup, yaptığı hadîs-i şerîf rivâyetlerinde, sağlam bir zât idi.”

Ebû Nasr el-Ferâdisî: “Sa’îd bin Abdülazîz’in gözyaşlarının, namazda, hasır üzerine aktığını anlatırlardı.

Bunu çok işitirdim.”

Mervân bin Muhammed, Sa’îd hazretlerinden nakletti: “Kıldığım hiçbir namaz yoktur ki, onda, Cehennemi

gözümün önüne getirmiş olmıyayım.”

Ebû Müshir: Bana Sa’îd bin Abdülazîz kâfi geliyor. Başka birisine ihtiyâç duymuyorum. Ben onun

şöyle dediğini duyardım: “Fazîlet ve kemâl (olgunluk) sahibi insanın ba’zı hususiyetleri vardır. Böyle bir

kimse fazla konuşmaz. Ancak, kendi varlığı ve kâinatın çok yüksek san’at inceliği ve yapısını düşünerek

Allahü teâlânın yüceliği ve pek yüksek olan azameti (büyüklüğü) karşısında hayran kalmaktan kendini

alamaz. Yine Allahü teâlânın her gün üzerimize yağan ni’met yağmurlarının idrâkinde ve farkında olarak,

O’na şükür vazifesini nasıl yapacağını bilemez. Konuştuğu zaman ne konuşacağını, sözünün nereye

varacağını, neticede dünyâsı ve âhıreti için nasıl bir fâide sağlıyacağını bilir, öyle konuşurdu. Eğer, hayır

konuşacaksa konuşur, yoksa konuşmazdı.”

Sa’îd bin Abdülazîz’e bir suâl sorulduğu zaman, “Lâ havle velâ kuvvete illâ billah-il-âliyyil azîm”

okuduktan sonra, bilirse, cevâb olarak bildiğim bu, fakat hatâ etmiş de olabilirim, derdi.

Muhammed bin Mübârek es-Sûrî: “Sa’îd bin Abdülazîz, cemâatle namaz kılmaya çok ehemmiyet

verirdi. Cemâatle bir namazı kaçırınca ağlardı” demişlerdir.

Rivâyet ettiği hadîs-i şerîflerden ba’zıları:

Süleymân bin Musa’dan rivâyet etti. Resûlullah efendimiz buyurdu ki: “Allah yolunda iken insanın

üzerine gelen toz, kıyâmet gününde yüzlerin parlaklığı ve güzelliğidir.”

İsmâil bin Ubeydullah’dan rivâyet etti. Resûlullah efendimiz buyurdular ki: “Dikkat ediniz! Size

İsrâiloğullarından iki kişinin durumundan bahsedeyim. Birisi, İsrâiloğullarının, aralarında din,

ilim ve ahlâk bakımından en üstün bildikleri. Diğeri, nefsi hakkında çok aşırı davranıp, arkadaşının

yanında, Allahü teâlânın kendisini asla, af etmiyeceğini söyleyen ve Allahü teâlânın

“Sen, benim, merhamet edenlerin en merhametlisi olduğumu, rahmetimin gazabımı geçtiğini

bilmedin mi?” diye buyurduğu kimsedir. Allahü teâlâ, birincisi hakkında “Buna rahmetimi

vâcib kıldım, ikincisi hakkında ise “Buna azabımı vâcib kıldım” buyurdu.”

 

Kaynaklar:

----------------------

1) Hiyet-ül-evliyâ cild-8, sh-274

2) Tehzîb-üt-tehzfp cild-4, sh-59

3) Vçfeyât-ül-a’yân cild-3, sh-128; cild-5, sh-281

4) Mîzân-ül-i’tidâl cild-2, sh-149

5) Tezkiret-ül-huffâz cild-1, sh-219