Bakiyye b. Velid :
Hicrî ikinci asırda Şam’da
yetişen meşhûr hadîs ve fıkıh âlimlerinden. Künyesi, Ebû Yuhmid Külâî’dir. 115
yılında (m. 733) doğdu. 197 (m. 812) senesinde vefât etti. Atiyye isminde bir
oğlu vardı. Zürriyeti bu oğlu ile devam etmiştir.
Bakıyye hazretleri kuvvetli
bir tahsil görmüştür. Muhammed bin Ziyâd, Buhayr bin Sa’d,
Ubeydullah bin Amr, Sevr
bin Yezîd ve daha bir çok âlimden ilim öğrenip hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir.
Hadîste hâfız yani yüzbinin üzerinde hadîs-i şerîfi râvîleri ile birlikte
ezbere bilirdi. Kendisinden Evzâî, Nuaym bin Hammad, Dâvûd İbn-i Reşîd, Ali bin
Hacer, Amr bin Osman ve daha bir çok âlim hadîs-i şerîf rivâyet etmiştir. Yahyâ
bin Muin, Ebû Zur’a ve zamanın diğer âlimleri; “Bakıyye bin Velîd’in sika
(güvenilir, sağlam) âlimlerden rivâyette bulunduğu hadîsler hüccet, delil
olarak kabul edilir” demişlerdir. Abdullah
bin Mübârek buyuruyor ki;
“İsmâil bin lyaş ile Bakıyye’nin hadîsleri bir araya toplansa, Bakıyye’nin
hadîsleri bana daha sevimli gelirdi.” Bakıyye hazretleri buyuruyor ki, Hammad
bin Zeyd ile hadîs müzâkere ettik. Bana buyurdu ki: “Senin rivâyet ettiğin
hadîsler ne kadar kıymetli...”
Bildirdiği hadîs-i şerîfler
Müslim’de, Buhârî üzerine yapılan açıklamalarda, Sünen-i Ebî Dâvûd, Nesâî,
Tirmîzî ve Sünen-i İbn-i Mâce adlı eserlerde yer almaktadır.
Rivâyet ettiği hadîs-i
şerîflerden bazıları: “Kim (bir müslümanın) düğün ve benzeri yerlere davet
edilirse icâbet etsin.”
“Şafak sökmeden önce hilâl
kaybolursa gecedendir.”
Kaynaklar
----------------
1) Tezkiret-ül-Huffâz,
cild-1, sh-289
2) El-A’lâm, cild-2, sh-60
3) Mu’cem-ul-müellifîn,
cild-3, sh-54
4) Mîzân-ül-i’tidâl,
cild-1, sh-331
5) Tehzîb-üt-tehzîb,
cild-1, sh-473
6) Târîh-i Bağdâd, cild-7,
sh-123