UMDETU’L AHKAM |
YİYECEKLER BÖLÜMÜ |
PARMAKLARI VE TABAĞI YALAMANIN, YERE DÜŞEN LOKMAYI ONA
DEĞEN RAHATSIZ EDİCİ ŞEYLERİ SİLDİKTEN SONRA YEMENİN MÜSTEHAB OLDUĞU VE ELİ
YALAMADAN ÖNCE SİLMENİN MEKRUH OLDUĞU |
5263- 130/2- ... Bize İbn Cureye tahdis
edip dedi ki: Ata'yı şöyle derken dinledim: İbn Abbas'ı şöyle derken dinledim: Rasulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Sizden biriniz yemek yedikten sonra elini yalamadıkça yahut yalatmadıkça
silmesin" buyurdu.
Açıklama:
Bu babta
şu hadisler yer almaktadır. (5262) "Sizden biriniz bir yemek yediği
taktirde ... " diğer rivayette (5265) "Rasulullah
(s.a.v.) üç parmağı ile yemek yerdi. .. " bir rivayette (1266) "Üç
parmakla yemek yerdi. .. " bir rivayette (5268) "Nebi (s.a.v.)
Parmakların ve tabağın yalan masını emir buyurdu ...
" başka bir rivayette (5269) "Birinizin lokması düşecek olursa onu
alsın ... " bir rivayette (5271) "Şüphesiz şeytan birinizin her bir
işini yaptığı zaman yanında hazır bulunur ... " Sonra daha önce geçenlere
yakın zikretti. bir diğer rivayette (5274) "Tabağı sıyırmamız emrolundu." bir diğer rivayette (5276) "Ve her
biriniz tabağı sıyırsın" buyurmaktadır.
Bu hadis-i şerifte,
yemek ile ilgili türlü sünnetler ifade edilmektedir. Bunların bazıları
şunlardır:
1. Yemeğin bereketini
muhafaza etmek ve elin temizliğini sağlamak için eli yalamak müstehaptır.
2. Üç parmakla yemek müstehaptır. Mazeretsiz olarak bunlara dört ve beşinci
parmağı katmaz. Mesela yemeğin sulu olması ve buna benzer üç parmakla yenilmesi
imkanı bulunmayan yemekler ve buna benzer daha başka mazeretler.
3. Tabağın ve
başkalarının yalanması (sıyırılması) müstehaptır.
4. Yere düşen lokmayı
ona değen rahatsızlık verici şeyleri giderdikten sonra yemek müstehaptır. Bu hüküm, lokmanın necis
bir yere düşmemesi halinde söz konusudur. Necis bir
yere düşecek olursa o da necis olur ve eğer mümkünse
onu yıkamak zorunludur. Yıkama imkanı yoksa o taktirde onu bir hayvana yedirir
ve o lokmayı şeytana bırakmaz.
5. Bu rivayetlerle
şeytanların varlığı ve onların da yemek yedikleri tespit edilmektedir.
6. Mendil ile eli
silmek caizdir ama sünnet olan eli yaladıktan sonra mendil ile silmektir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: