UMDETU’L AHKAM

NİKAH BÖLÜMÜ

KADININ HALASI YAHUT TEYZESİ İLE BİRLİKTE AYNI KİŞİNİN NİKAHINDA BİR ARADA BULUNMASININ HARAM KILINMASI BABI

3422-33/1- Bize Abdullah b. Mesleme el-Ka'nebı tahdis etti, bize Malik, Ebu Zinad'dan tahdis etti, o A'rec'den, o Ebu Hureyre'den şöyle dediğini rivayet etti:

Rasulullah (s.a.v.): "Kadın, halası ve teyzesiyle bir arada (aynı kişinin nikahı altında) bulundurulmaz" buyurdu.

Açıklama:

Rasulullah (s.a.v.)'in: "Kadın ile halas!. .. aynı nikah altında bir arada tutulmaz" diğer rivayette (3424) "Hala kardeşin oğlu üzerine, kızkardeşin kızı da teyzesinin üzerine nikahlanmaz" buyruğu bütün ilim adamlarının kadının halası ile ve teyzesi ile birlikte nikahlanmasının haram olduğu şeklindeki görüşlerinin lehine bir delildir. Bunun öz hala ile teyze ya da mecazi hala ve teyzesi olması arasında fark yoktur. Öz hala babanın kızkardeşi, öz teyze annenin kızkardeşidir.

Mecazen hala babanın babasının ve dedenin babasının ne kadar yukarı çıkarsa çıksın kızkardeşi, mecazen teyze ise annenin annesinin ve büyük annenin annesinin -anne ve baba cihetinden farketmeksizin- ne kadar yukarı giderse gitsin kızkardeşidir. Bu şekilde bunların hepsini (hala, teyze ve yeğen olarak) bir arada bir nikah altında tutmak ilim adamlarının icmaı ile haramdır. Haricilerden bir kesim ile Şia caizdir demişler ve yüce Allah'ın: "Ve bunların dışındakiler size helal kılındı" (Nisa, 24) buyruğunu delil göstermişlerdir.

Cumhur ise bu hadisleri delil göstererek bunlarla bu ayeti tahsis etmişlerdir.

Usul alimlerinin cumhurunun benimsedikleri doğru kanaat ise Kur'an'ın genel Hadesininvahid haber ile tahsis edilmesinin caiz olduğu şeklindedir. Çünkü Nebi (s.a.v.) insanlara Allah'ın kitabından kendilerine indirileni beyan edendir.

Bu şekilde hala ve teyze ile yeğenlerini cariye mülkiyeti yolu ile ilişkide bulunmak sureti ile bir arada tutmaya gelince -nikahta olduğu gibi- bu da bütün ilim adamlarına göre haramdır. Ama Şiaya göre mübahtır. Onlar derler ki aynı şekilde cariye olarak iki kızkardeşi de aynı nikah altında bulundurmak mübahtır. Derler ki: Yüce Allah'ın: "Ve iki kızkardeşi bir arada bulundurmanız" (Nisa, 23) buyruğu ancak nikah hakkında söz konusudur.

Fakat bütün ilim adamları şöyle derler: Bu da nikah gibi haramdır. Çünkü yüce Allah'ın: "Ve iki kızkardeşi bir arada (bir nikah altında) tutmanız da (haramdır)" (Nisa, 23) buyruğunun ifadesinin genelliği sebebi ile nikah gibi haramdır demişlerdir. Bu bakımdan Şianın bu yalnızca nikaha ait özel bir hükümdür demeleri kabul edilemez. Aksine ayet-i kerimede sözü geçenlerin tamamı hem nikah yolu ile hem cariye olarak mülk edinmek yolu ile haram kılınmıştır. Buna delil olan hususlardan birisi de yüce Allah'ın: "Bir de kadınlardan evli olanlar(ı nikahlamak) da (size haramdır). Sağ ellerinizin Malik oldukları (cariyeleriniz) müstesnadır." (Nisa, 24) buyruğu da buna delilolan hususlardan birisidir. Çünkü buyruğun anlamı: Sağ el ile Malik olmak (cariye) ile ilişki kurmak onun mülk edinilmesi ile helal olur. Nikahlanması ile değiL. Buna göre efendisi tarafından ayrıca onun nikahlanması zaten caiz değildir. Allah en iyi bilendir.

Bunların dışında kalan amca kızları, teyze kızları ya da benzer akrabaları aynı nikah altında tutmaya gelince bu hem bize göre hem de genelolarak bütün ilim adamlarına göre caizdir. Bundan Kadı lyaz'ın seleften birilerinden bunu haram kıldığına dair yaptığı nakil müstesnadır. Cumhurun delili yüce Allah'ın:

"Bunların dışında kalanlar size helal kılındı" buyruğudur. Allah en iyi bilendir.

Rasulullah (s.a.v.)'in: "Kadın, halası ve teyzesiyle bir arada bir nikah altında tutulmaz" buyruğu her ikisini birlikte nikahlaması ile birisini önce nikahlayıp sonra diğerini nikahlaması arasında bir fark olmadığı ve nasılolursa olsun her ikisinin aynı nikah altında bulundurulmasının haram olduğu hususunda açık bir delildir. Diğer taraftan Ebu Davud'un ve başkalarının rivayetine göre küçük, büyük üzerine de nikahlanamaz; büyük, küçük üzerine de nikahlanamaz. Ama her ikisini aynı anda bir akit ile nikahlayacak olursa her ikisinin de nikahı batıldır. Şayet önce onlardan birisini nikahlayıp sonra ikincisini nikahlayacak olursa birincisinin nikahı sahih, ikincisinin nikahı batıldır. Allah en iyi bilendir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

NİKAHTA ŞARTLARI EKSİKSİZ YERİNE GETİRMEK BABI