UMDETU’L AHKAM

VASİYETLER - FERAİZ

HACILARIN MEKKE'DE KONAKLAMALARI VE MEKKE EVLERİNİN MİRAS BIRAKILMASI BABI

3281-439/1- .. , Yunus b. Yezid'in, İbn Şihab'dan haber verdiğine göre Ali b. Huseyn kendisine şunu haber verdi: Amr b. Osman b. Affan'ın kendisine Üsame b. Zeyd b. Harise'den haber verdiğine göre Üsame: Ey Allah'ın Rasulü! Mekke'deki evinde mi konaklarsın? dedi. Resulullah (s.a.v.): ''Akfl bize (konaklayacak) ev yahut bark bıraktı mı ki?" buyurdu.

Açıklama:

"Ey Allah'ın Rasulü! Mekke'deki evinde mi konaklarsın? O: Akil bize (inecek) ev yahut bark bıraktımı ki? buyurdu. Akil, Talib ile birlikte EbD Talib'e mirasçı olmuş, Cafer ile Ali ise ondan hiç bir miras almamıştı. Çünkü ikisi müslümandı. Akil ve Talib ise kafir idiler."

Kadı Iyaz dedi ki: Evin aslı EbD Talib'e ait olmak üzere onu Nebi (s.a.v.)'e (evine diyerek) izafe etmesinin sebebi (bir zamanlar) orada ikamet etmiş olmasından dolayı idi. Çünkü EbD Talib onu himayesine almıştı. Ayrıca o da Abdulmutlalib'in en büyük çocuğu idi. Bundan dolayı EbD Talib, Abdulmutlalib'in bütün mülklerini eline almış ve cahiliye geleneği üzere yaşı sebebi ile sadece kendisi onlara malik olmuştu. Kadı Iyaz devamla dedi ki: Muhtemelen Akil bütün bu mülkleri satmış ve EbD Süfyan ile diğerlerinin Hicret eden mü'minlerin evlerine yaptıkları uygulamanın aynısını yaparak onların mülkiyetlerinden ve ellerinden çıkarmış idi. Davudi dedi ki: Akil, Nebi (s.a.v.)'e ve Abdulmutlalib oğullarından Hicret edenlere ait bütün mülkleri satmıştı.

Rasulullah (s.a.v.)'in: "Akil bize herhangi bir ev yahut bark bıraktımı ki" buyruğunda Şafii'nin ve ona muvafakat edenlerin: Mekke sulh yolu ile feth edilmiş ve Mekke'nin evleri, sahiplerinin mülküdür, bu hususta diğer şehirlerin hükmü neyse Mekke'nin hükmü de odur. Bu sebeple Mekke evleri miras alınır, onlar kendi evlerini satmaları, rehin etmeleri, kare etmeleri (kiralamaları), hibe etmeleri, onları vasiyet etmeleri ve diğer tasarruflarda bulunmaları da caizdir diye Şafii ile ona muvafakat edenlerin görüşlerine delil teşkil etmektedir.

Malik, EbD Hanife, Evzai ve başkaları ise Mekke anveten (kılıçla) fethedilmiştir. Dolayısı ile bu tasarrufların hiçbiri caiz değildir demişlerdir.

Ayrıca bu hadiste müslümanın kafirden miras almayacağı hükmü yer almaktadır. Genellikle bütün ilim adamlarının da görüşü budur. Bundan tek istisna İshak b. Rahuye ile seleften bazılarından Müslüman, kMirden miras alır şeklindeki görüşleri müstesnadır. Ama hepsi icma ile kMirin müslümana mirasçı olamayacağını kabul etmişlerdir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

VELA HAKKININ SATILMASININ VE BAĞIŞLANMASININ YASAK OLDUĞU BABI