ANA SAYFA

ULUM-İ AKLİYYE:

Tecribî (deneye bağlı) ilimler. His organları ile duyularak, akıl ile incelenerek tecrübe ve hesab edilerek elde edilen ilimler.

Ulum-i akliyye mantık, fizik, tabîat, kimya, matematik, geometri ve astronomi gibi tecrübeye dayanan bilgilerdir. Bunlar his organları ile duyularak, akıl ile incelenerek, tecrübe ve hesab edilerek elde edilir.Bu bilgiler, din bilgilerinin anlaşılmasına ve onların uygulanmasına yardımcıdırlar. Bu bakımdan lüzumludurlar. Ulum-i akliyye zamanla artar, değişir, ilerler. (M. Sıddîk Gümüş)

Ulum-i akliyyeyi İslamiyet yasaklamamış, sınırlamamış ancak bunların dînin nakl bilgileri ile birlikte öğrenilmesini ve sonuçlarının dîne uygun, insanlara faydalı olarak kullanılmasını, zulm, işkence, felaket vasıtası yapılmamasını emretmiştir. Ulum- i akliyye, İslam bilgilerinin bir kısmıdır. İslamiyet'e lazımdırlar. İslamiyet bunları men etmez, emr eder. Müslümanlar, birçok fen vasıtası yapmışlar ve kullanmışlardır. (M. Sıddîk Gümüş)

ULUM-İ ALİYYE:

Yüksek din bilgileri.

Ulum-i aliyye bilgileri sekizdir. 1) Tefsîr ilmi, 2) Usul-i kelam ilmi, 3) Kelam ilmi, 4) Usul-i hadîs ilmi, 5) İlm-i hadîs, 6) Usul-i fıkıh, 7) Fıkıh ilmi, 8) Tasavvuf ilmi. Bu sekiz ilimden kelam, fıkıh ve ahlak bilgilerini lüzumu kadar öğrenmek ve çoluk çocuğuna öğretmek, her müslümana farz-ı ayndır, mutlaka lazımdır. Öğrenmeyenler ve çoluk-çocuğuna öğretmeyenler, büyük günah işlemiş olur. Cehennem'e gider, yanarlar. Öğrenmeye lüzum görmeyen, ehemmiyet vermeyen ise, dinden çıkar. (Seyyid Abdülhakîm Arvasî, İbn-i abidîn)

ULUM-İ DÎNİYYE:

İslam bilgileri, din bilgileri.

ULUM-İ İBTİDAİYYE:

Alet ilimleri; ana ilimleri öğrenmek için yardımcı olan sarf, nahiv, belagat, mantık vs. gibi ilimler.

ULUM-İ NAKLİYYE:

Din bilgileri; edille-i şer'iyye denilen dînin dört temel kaynağından yani Kur'an-ı kerîmden, hadîs-i şerîflerden, icma-ı ümmet, kıyas-ı fukahadan elde edilen bilgiler, ilimler.

Ulum-i nakliyye, yüksek din bilgileri olup, aklın, insan dimağı gücünün dışında ve üstündedir. Bunlar hiçbir zaman, kimse tarafından değiştirilemez. Dinde reform olmaz sözünün manası budur. Ulum-i nakliyye Ehl-i sünnet alimlerinin (Peygamber efendimi zin ve Eshab-ı kiramın yolunda olan ve onların bildirdiklerine uyan alimlerin) yazdıkları kıymetli kitaplardan öğrenilir. (Faideli Bilgiler)