ÖRF:

 

İslâm hukûkunun kaynaklarından; dînin ve aklın güzel gördüğü, beğendiği şey.

 

Her tıoplumun coğrafi, iklimsel, kültürel, ırksal v.s. sebeplerle kendisine has şart, usül ve adet gibi hususların İslam’a ters düşmayen hükümlerine de denir.

 

Örneğin şu hususlar örf’e göre tayin edilir:

 

 

a. Hükümlerin sebeplerini anlamak için örfe başvurulur. Örneğin kişiden kişiye değişen izafi sıfatların belirlenmesi buna göredir. Gümüş kilidin küçük veya büyük olması; sakalın sık veya seyrek olması; evin uzak veya yakın olması; namazda yapılan bir fiil ya da söylenen sözün az veya çok olması; emsal bedel; emsal mehir; evlenecek kadın erkek arasındaki denklik, vergi, nafaka, giyim, mesken ve kişinin durumuna uygun olan diğer şeylerin tayini hep örfe göre belirlenir.

 

b. Hayız, temizlik (tuhr), en uzun hamilelik süresi, menapoz yaşı gibi sürelerin tayininde de örfe müracaat edilir.

 

c. Duruma göre farklılık arzeden (gayr-i munzabit), ölü arazilerin ihyası, ziyafete gitmek için gerekli olan izin, yakın (komşu) evine girme, arkadaşlık ilişkilerindeki mesafe, kabz, emanet, hediye, gasp, emaneti koruma, ariyet olarak bırakılan maldan yararlanma gibi hususlarda yine örfe başvurulur.

 

d. Yemin, vakıf, vasıyet, teMz (yetki verme), ölçü, tartı, para ve diğer şeylerin miktarlarını belirlemede kullanılan "özel kelimelerin" tayininde yine örfe müracaat edilir. (F.Bari)