MİŞNA:
YahUdîlerin Tevrat'tan
sonra mukaddes kabUl ettikleri TalmUd kitabının iki kısmından biri.
Mişna, İbranice
"tekrar" demektir. Sözlü emirlerin kanun haline getirilmiş ilk halidir.
YahUdî îtikadına göre, Allahü teala MUsa aleyhisselama, TUr dağında Tevrat
kitabını (Yazılı emirleri) verdiği gibi, bazı ilimleri yani (sözlü emirleri) de
söyledi . MUsa aleyhisselam bu ilimleri HarUn, YUşa ve Elîazar'a aleyhimüsselam
bildirdi. Bunlar da kendilerinden sonra gelen peygamberlere bildirdiler.
Elîazar, Şuayb aleyhisselamın oğludur. Bu bilgiler hahamlardan hahamlara
rivayet edildi. Mîladdan önce 538 ve mîladdan sonra 70 senelerinde çeşidli
Mişnalar yazıldı. Bunlara YahUdîlerin adetleri, kanun müesseseleri, hahamların
bir mevzudaki tartışmaları ve şahsî görüşleri de karıştırıldı. Böylece
Mişnalar, hahamların indî görüş ve münakaşalarını ifade eden kitablar haline
geldi. Diğer Mişnaları içinde toplayan en son ve en meşhur Mişna, mîladın ikinci
asrında yahUdî hahamlarından YehUda tarafından yazıldı. YehUda'dan sonra gelen
hahamlar, Mişna'ya ilaveler ve şerhler yapmışlardır. Mişna'nın lisanı,
kendisinde Yunanca ve Latincenin tesiri görülen Yeni İbranicedir. Mişna'nın
yazılmasından maksat, yazılı emr kabUl edilen Tevrat'ı tamamlayıcı olan sözlü
emirleri tanıtmaktır. Mişnalar, Tevratlardan daha basît olup, kelime ve cümle
şekilleri onlarda n çok farklıdır. Emirler, umUmî kaideler şeklinde
bildirilmiştir.Dikkat çekici misaller verilmiştir. Vaki' olmuş hadiselere bazan
rastlanır. Emirler beyan edilirken kaynak olarak Tevratların ayetleri verilir.
Mişna altı kısımdan meydana gelir: 1)Zeraim (tohumlar), 2)Moed (Mübarek günler.
Bayram ve oruç günleri gibi), 3) Naşim (Kadınlar), 4)Nezikin (Zararlar), 5)Kedaşim
(Mukaddes şeyler), 6)Tehera (Taharet, temizlik). Bunlar altmış üç risaleye,
risaleler de cümlelere ayrılmıştır. (Harputlu İshak Efendi)