ANA SAYFA

 

LAHN:

 

Hata etmek, doğrudan sapmak. Çoğulu elhandır.

 

1.Tecvîd ilminde, tecvîd kaidelerine uymamaktan doğan okuyuş hatası. Fıkıh kitablarında namaz kılanın namazın farzlarından olan kıraette yaptığı hata zelletül-karî adı altında incelenmiştir. (Bkz. Zelletül-Karî)

 

Lahn, dört şekilde olabilir: Birinci şekil i'rabda hatadır. Yani harekelerde ve sükünde olabilir. Mesela, şeddeyi hafif okur veya medleri (uzunları) kısa okur veya bunların aksini yapar. İkinci şekilde, harflerde olur; harfin yerini değiştirir veya h arf ilave eder, yahut azaltır. Veyahut harfi ileri geri alır. Üçüncü hata, kelimelerde ve cümlelerde olur.Nihayet, vakf ve vaslde hata olur. Yani duracak yerde durmaz, geçer. Geçecek yerde durur. Bu dördüncü şekil hatada, mana değişse de bozulmaz. İlk üç şekilde, manayı değiştirip, küfre sebeb olacak mana hasıl olursa, namazı bozar. (İbn-i Abidîn)

 

Lahn; bir hafi, başka harf okumak şeklinde olursa, harfler çok farklı ise, bozar. Mesela, sat yerine ta söylemek, salihat yerine talihat okumak. İhlas sûresinde Ehad yerine ehat demek gibi. Harflerin farkı az ise, çok alimler, mana değişirse, eğer bi lerek okudu ise, bozulur; ağzından kaçtı ise, bozulmaz dediler. Dat yerine zı demek, sin yerine sat, te yerine tı demek gibi. Fetva böyle ise de, ihtiyatlı olmak lazımdır. Dallîn yerine zallîn böyledir. Kelimeyi değiştirince, mana bozulursa, Kur'an-ı kerîmde benzeri bulunsa da bozar. Mana değişmezse, bozmaz. (İbn-i Abidîn)

 

2. Tegannî, sesi mûsikî perdelerine uydurmak için, mana bozulacak şekilde, harfleri ve kelimeleri değiştirerek, sesi alçaltıp, yükselterek, çeneyi oynatarak okumak.

 

Lahn ve nağme (vezinli ses) bulunmayan güzel sesi dinlemek mutlaka mubahtır, mahzuru yoktur. Sıkıntı gidermek için nağme ile kendi kendine okumak caiz diyenler vardır. Fakat başkalarını eğlendirmek veya para kazanmak için okumak haramdır. (Mazhar-ı Can-ı Canan)

Lahn yaparak, tecvîdi, Kur'an-ı kerîmi, şartlarına, usûlüne uygun olarak okumayı bozmak bid'at, dinde sonradan çıkan bir şey olup, dinlenmesi de büyük günahtır. (Abdülganî Nablüsî)

Kur'an-ı kerîmi, zikri, duayı lahn ile okumak icma ile yani müctehid alimlerin sözbirliği ile haramdır. (Seadet-i Ebediyye)

 

Lahn ile tegannî ederek okuyan imamın arkasında kılınan namazı iade etmek lazımdır. (İbrahim Halebî)

 

Namaz vakitlerini bilmeyen, tegannî, elhan ederek okuyan kimse, ezan okumaya ehil değildir. Böyle kimseyi müezzin yapmak caiz değildir. (Bezzaziyye)

 

 

Lahn-ı Celî:

 

Açık ve herkesin bildiği tecvîd hatası.

 

Lahn-ı celî harflerde veya harekede yahut sükunda olur. Mesela tı harfini dal, sad'ı sin okumak lahn-ı celîdir. (İbn-i Abidîn)

 

 

Lahn-ı Hafî:

 

Gizli hata olup, ancak tecvîd ilmi ile uğraşanlar bilir.

 

Lahn-i hafîde mana bozulmaz. İhfayı, iklabı vb. yapmamak, kalın okunacak yerde ince, ince okunacak yerde kalın okumak, uzatılacak yerde kısa okumak, kısa okunacak yerde uzatarak okumak gibi. (İbn-i Abidîn)