HIRİSTİYANLIK:

Îsa aleyhisselamın getirdiği hak din olan Îsevîliğin bozulmuş şekli.

Hazret-i Îsa'ya İncîl isminde bir kitab nazil oldu (indi). Fakat yahudîler bu kitabı seksen sene içinde yok ettiler. Asıl İncîl'i değiştirerek şahsî düşüncelerin ve bozuk inanışların yer aldığı yeni İncîller yazdılar, böylece hıristiyanlık dîni ortay a çıktı. (Manastırlı Hacı Abdullah Abdi Bey)

Zamanla hıristiyanlık büyük devletlerin resmî dîni haline gelince, Ortaçağda korkunç bir karanlık devir başladı. Hazret-i Îsa'nın telkin ettiği insanlık, merhamet ve şefkat esasları tamamen unutuldu. Bunun yerine hıristiyanlar taassubu, kin ve nefret i, düşmanlığı ve zulmü ele aldılar. Hıristiyanlık adı altında akla hayale sığmaz mezalim (zulüm ve haksızlıklar) yaptılar. İlmin ve fennin karşısına çıktılar. Galîle gibi dünyanın döndüğünü bildiren bir bilgini dinsizlikle itham ederek sözünü geri almazsa öldürmekle tehdit ettiler. İspanyol doktoru ve teoloğu (din bilgini) Michel Serve'yi de teslîsi (üçlü ilah sistemini) ve hazret-i Îsa'nın ilahlığını reddetmek için yazdığı kitaptan dolayı, 1553'de Geneve'de diri diri yaktılar. Engizisyon mahkem eleri kurarak yüz binlerce insanı haksız yere dinsiz diyerek türlü türlü işkencelerle öldürdüler. Ancak Allah'a mahsus olan günah affetme kudretini, pazlara verdiler. Hatta para karşılığı Cennet'ten yerler sattılar. (Şemseddîn Sami ve Harputlu İshak Efendi)

Hıristiyanlık dînine göre; insanlar günahkar olarak doğar, hazret-i Îsa insanları bu günahtan kurtarmak için dünyaya gelmiştir. Allah'ın oğludur. İnsanlar doğrudan doğruya Allah'tan bir şey isteyemezler, ancak rahibler (din adamları) insanların yerin e Allah'a yalvarabilir ve onların günahını affedebilirler. Hıristiyanlığın başında papa bulunur, papa günahsızdır. İsmi İncîl'de bildirilmesine rağmen Muhammed aleyhisselamın peygamberliğini kabul etmezler. Onlarca vaftiz yani yüze su serperek veya vücudu suya batırarak yıkamak, ekmek üzerine şarap dökerek yemek, ibadettir. (Harputlu İshak Efendi ve El-Hac Abdullah bin El-Hac Destan Mustafa)