SUMEYYE BİNT-İ HABBAT R.ANHA :
İslâmda ilk şehîd olan
kadın. Meşhur Sahabi Ammâr bin Yâsir’in (r.a.) annesidir. Hz. Sümeyye,
Ebû Cehilin amcası Ebû Huzeyfe
bin Mugîre’nin cariyesi idi. Ebû Huzeyfe, yanında çalışan Yâsîr bin Âmir ile
onu evlendirdi. Bu evlilikten Ammar (r.a.) doğdu. Bunun üzerine Ebû Huzeyfe Hz. Sümeyye’yi âzâd etti.
Hz. Sümeyye ilk
müslümanlardandır. Mekke’de müslüman oldu. İlk İslâma giren kadınların
yedincisidir.
Hz. Yâsir, zevcesi Sümeyye,
imânlarından vazgeçmeleri için, başta Mahzûmoğulları olmak üzere, Kureyş
müşriklerinin en ağır işkencelerine uğradılar. Fakat onlar, imânlarından ve
dinlerinden asla vazgeçmediler. Bütün bu sıkıntılara metanetle sabır ettiler.
Mekke’de Yâsir ailesinin
kendilerine sahip olacak, onları koruyacak kimseleri yoktu. Bu yüzden onlara
daha serbest eziyet yapıyorlardı. Hatta bir defasında, Yâsir ailesi ve diğer
kimsesiz müslümanlara, zırh giydirip, altta kızgın kum, üstte yakıcı güneş
arasında bıraktılar. Bir gün yine Yâsir’e, zevcesi Sümeyye’ye, oğulları Ammar
ve Abdullah’a (r.anhüm) Bathâ denilen yerde işkence yapılıyordu. Onların bu
halini gören Peygamber efendimiz (s.a.v.) “Sabredin Ey Yâsir ailesi! Size
vadedilen yer, sizin mükâfatınız Cennettir” buyurdu. Resûlullah (s.a.v.) Yâsir
ailesi için “Allah’ım! Yâsir ailesine rahmet
ve mağfiretini ihsan et!”
diye duâ buyurmuşlardır. Bir süre sonra Yâsir (r.a.) işkencelere tahammül
edemiyerek şehîdlik mertebesine kavuştu. İlk erkek şehîd oldu. Diğer taraftan,
Ebû Cehil de Hz. Sümeyye’ye ağır sözler söyledi. Mızrağı ile yaralıyarak, onu
şehîd etti.
Hz. Ammar, annesinin böyle
acıklı bir durumda şehîd olmasına çok üzüldü. Durumu Resûlullah’a (s.a.v.) arz
etti. Yapılan işkencelerin çok fazla olduğunu bildirdi. Peygamber efendimiz
(s.a.v.) Ammar’a (r.a.) sabır tavsiye ettikten sonra şöyle duâ buyurdular:
“Allah’ım! Yâsir ailesinden hiç birisine ateş ile azâb etme.”
Bedir gazasında Ebû Cehil
öldürüldüğü zaman, Peygamber efendimiz (s.a.v.) Ammar’a (r.a.): “Allahü teâlâ
annenin kâtilini, öldürdü” buyurdu.
KAYNAKLAR:
1) El-A’lâm cild-3, sh-140
2) El-Îsâbe cild-4, sh-334
3) El-İstiâb cild-4, sh-330
4) Tabakât-ı İbn-i Sa’d
cild-8, sh-264
5) Eshâb-ı Kirâm sh-312