|
ET’İME / YİYECEKLER |
2. HEM KARA HEM DENİZDE
YAŞAYAN HAYVANLAR
Hem kara hem de denizde
Yaşayan kurbağa, yengeç ve yılan gibi hayvanları yemek haramdır.
5. Kurbağa, yengeç ve yılan,
deniz kaplumbağası [tosbağa], kaplumbağa ve timsah gibi hem kara hem de denizde
yaşayan hayvanlarlı yemek] haramdır. Çünkü yılan ve akrep zehirli
hayvanlardandır. Diğerleri ise iğrenç [tiksinilen] hayvanlardandır. Ayrıca
timsah, kesici dişleri ile güç bulmuş olan bir hayvandır. Bu gerekçe esas
alındığında köpek balığının da haram olması gerekir. Ancak Muhibbu't-Taberı
İbnü'l-Esır'in en-Nihaye adlı eserindeki görüşüne tabi olarak bunun helal
oldUğunu söylemiştir. Zahir olan da budur.
6. [Bir maymun türü
olan] primatın haramlığı konusunda mezhep içinde iki görüş bulunmaktadır.
İbnü'l-Mukrl'nin esas aldığı daha güçlü görüşe göre bu haramdır. Maymun, şekil
olarak insana benzer. Bunu Kadı Ebu't-Tayyib ve başkaları söylemiştir. Cevherı
"maymun, tek bacağı üzerinde zıplayan bir mahluk türüdür" demiştir.
Mesudı şöyle demiştir: "Onun tek gözü vardır. Sudan çıkar ve konuşur.
İnsanı ele geçirdiğinde onu öldürür. Çinin [uzak doğunun] adalarında
bulunmaktadır. Kuşun [gagasıyla] ağacı oyup delmesi gibi bu da deler."
el-Muhkem adlı eserde maymunun, en iğrenç yırtıcılardan biri olduğu
belirtilmiştir.
Not: Nevevi'nin ifadesinden sadece denizde yaşayan
yılanın [su yılanının] yenilmesinin helal olduğu anlaşılmaktaysa da Maverdi
gerek onun gerekse denizde yaşayan diğer zehirli hayvanların haram olduğunu
açık olarak ifade etmiştir.
Nevevi el-Mecmu'da şöyle
demiştir: "Ben derim ki: Kurbağa dışında denizde yaşayan bütün hayvanların
ölüsünün helal olması doğru olan ve itimad edilmesi gereken -görüştür.
Alimlerimizin kaplumbağa,
yılan ve maymun ile ilgili söyledikleri ifadeler denizde yaşamayan hayvanlar
ile ilgilidir."
eş-Şamil'de, bunların
helalliği konusunda İmam Şafii'nin açık ifadesini zikrettikten sonra Nevevi'nin
ifadeleriyle uyumlu şu sözleri söylemiştir: "Alimlerimiz veya bir kısmı
şöyle demiştir: Kurbağayı öldürme konusunda yasak bulunduğundan dolayı kurbağa
hariç denizde bulunan hayvanların tümü helaldir." Bu konudaki yasak İbn
Ömer'den sahih olarak nakledilen şu ifadedir: "Kurbağaları öldürmeyin, çünkü
onların vıraklaması tesbihtir. "(Abdürrezzak, el-Musannef, 8418 no'lu
hadis)
Bazı fakihler şöyle
demişlerdir: "Kurbağa yemek haram kılınmıştır; çünkü göklerin ve yerin
yaratılmasından önce arşın üzerinde bulunduğu suyun içinde kurbağa Allah'ın
komşusuydu. "
Hocamız Zekeriya
el-Ensarı şöyle demiştir: "Bu görüş esas alındığında diğer bütün zehirli
hayvanların da istisna edilmesi gerekir."
İbn Kasım şöyle
demiştir: "Mısır'da midye, Şam'da ise yengeç yeme oldukça
yaygınlaşmıştır."
Yengeçle ilgili daha
önce açıklama yapmıştık. Midyeye gelince; İzzeddin bin Abdüsselam ve onun
dönemindeki alimlerden nakledildiğine göre bunu yemek helaldir. Zahir olan da
budur; çünkü bu bir deniz yiyeceği olup sadece denizde yaşar. İzzeddin bin
Abdüsselam'dan başka bir nakle göre o bunun haram olduğuna fetva vermiştir.
Zerkeşi şöyle demiştir: "Zahir olan budur; çünkü yengecin kendisinden
doğduğu asıl kaynak midyedir. "
Demiri şöyle demiştir:
"Bunun haramlığı ile ilgili bir delil yoktur. İzzeddin bin Abdüsselam'dan
bu konuda nakledilen rivayet sahih değildir. İmam Şafii, konu ile ilgili ayet
ve hadisler genelolduğu için yalnızca denizde yaşayan hayvanın yenilmesinin
helal olduğunu açık olarak ifade etmiştir."
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
3. SIRF KARADA
YAŞAYAN HAYVANLAR