|
MÜSABAKA |
7. YARIŞ NASIL KAZANILIR?
Nevevi daha sonra
kazanmanın nasıl gerçekleşeceği konusunu ele almaya başlamış ve şöyle demiştir:
Devenin geçmesi kalçasıyla,
atınki boynu ile olur. [Zayın bir görüşe göre her ikisinde de [geçme. hayvanın]
bacaklarıyla olur.
55. Müsabaka akdi
[herhangi bir kayıt zikredilmeksizin] mutlak olarak yapılmışsa
Ravdatü't-talibin'de belirtildiği üzere deve -ve onun gibi olan fil vb.
hayvanların- geçmesi kalçasıyla olur. Nevevi, Ravdatü't-talibin'de
eş-Şerhu'l-kebir'de olduğu gibi İmam ŞafiI'nin açık ifadesi sebebiyle bu
ifadeyi [ketif] kullanmıştır. Alimlerin çoğunluğu ise "keted"
ifadesini kullanmıştır. Bunun "ketif" şeklinde okunuşu
"kitif" şeklinde okunuşundan daha meşhurdur. Arapçada
"keted" denilen yer boynun kökü ile sırt arasında iki omuz kemiğinin
birleştiği yerdir. Buna "kahil" adı da verilir. Bunu Şeyh Ebu Hamid
söylemiştir. BeğavI, Rübeyyi'den bunun "ketif" olduğunu nakletmiştir.
Ayrıca bu "ketid" ifadesinden daha meşhurdur. NevevI de bu şekilde
ifade etmiştir. Cevherl'nin belirttiğine göre "keted" omuzia sırt
arasında olur. Buna göre bu iki tabirden ["ketif" ve
"keted"] biriyle ifade etmek sahih olmaz.
56. At, katır vb.
hayvanların geçmesi ise boyunla olur. Buna göre iki hayvandan birisi bitişte
diğerini omzu veya boynu yahut bunların bir kısmı ile geçse o hayvan birinci
gelmiş olur.
Deve yarışında omuz
dikkate alınmaktadır; çünkü develer koşarken boyunlarım yukarı kaldırdığından
boynunu dikkate almak mümkün olmaz. At ise boynunu ileri doğru uzattığından
boynu dikkate alınmıştır.
Not: Bu, iki atın boyunlarının uzunluk ve
kısalığının yaratılışta eşit olması durumuna özgüdür. Şayet boyun uzunlukları
farklı olur da boynu kısa olan veya uzun olan at diğerini fazlalık miktarınca
geçmişse birinci odur, aksi takdirde birinci o değildir.
At boynunu yukarı
kaldırsa, biraz önce geçen gerekçeden anlaşılacağı üzere bu durumda onların
hükmü develerin hükmü gibi olur. Cürcanı ve FOranı bunu açık olarak ifade
etmiş, Bulkini de tek görüş olarak nakletmiştir. Buna göre belirtilen durum,
Nevevi'nin ifadesinin kapsamından istisna edilir.
Zayıf bir görüşe göre
yarışta geçme konusunda hem deve hem de atlarda -ve diğer hayvanlarda- bacaklar
dikkate alınır. Çünkü koşma bacaklarla olur. Cüveyni'ye göre kıyasa daha uygun
olan budur.
57. Şayet iki taraf akdi
mutlak olarak yapmaz da geçmenin belirli sayıda ayak ile olmasını şart koşarlarsa
bu sayıdan daha az ayak ile geçme gerçekleşmez.
58. Taraflardan biri
meydan ın ortasında diğeri sonunda geçerse sonunda geçen dikkate alınır.
59. Bineklerden biri
takılarak düşer veya hastalık vb. bir sebeple duraklar da diğeri onu geçerse o
geçen, yarışı kazanmış sayılmaz. Şayet bir gerekçe olmaksızın bineklerden biri
durursa geçilmiş olur. Ancak hiç koşmadan durursa geçilmiş olmaz.
60. Bitiş noktasında bir
sopanın dikili olması ve yarışı bitirenin önde geldiği açıkça belli olsun diye
onun bu sopayı yerinden alması sünnettir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN