|
CİZYE |
GİRİŞ
Bu kitapta kafirlerle
cizye akdi yapılması konusu ele alınacaktır.
Nevevi müşriklerle
savaşma konusunu bitirince cizye konusunu ele almıştır; çünkü Yüce Allah müşriklerle
yapılan savaşın nihayetini cizyeye bağlayarak "cizye verinceye kadar"
[Tevbe, 29] buyurmuştur.
"Cizye"
sözcüğü yapılan anlaşma için kullanıldığı gibi bu anlaşma sonucunda ödenmesi
üstlenilen mal için de kullanılır.
Cizye kelimesi hangi anlama
gelmektedir?
Bu kelime [" el
çekmek" anlamına gelen] "mücazat" kelimesinden alınmıştır. Çünkü
biz bu anlaşma sonucunda kafirlerle savaşmaktan el çekeriz.
Bir başka görüşe göre
ise "ödemek" anlamına gelen "ceza" kelimesinden alınmıştır.
Nitekim şu ayette ["teczı" şeklinde geçen Hil] bu anlamda
kullanılmıştır: "Kimsenin kimse için bir şey ödeyemeyeceği günden
korkun." [el-Bakara, 48] Nitekim borcunu ödeyen kişi "cezeytü
deyni" (borcumu ödedim) der.
[Arapçada köyanlamına
gelen] "karye" kelimesinin çoğulu "kura" olduğu gibi
"cizye" kelimesinin çoğulu da "ciza" kelimesidir.
Cizye neyin karşılığında
alınmaktadır?
Cizye kafirlerden
küfürleri karşılığında veya onları küfürleriyle başbaşa bırakmak için alınmamakta
olup bu bir tür onları küçük düşürme ve biz Müslümanlar için maddı bir
yardımdır. Bu sayede onların Müslümanlarla birlikte yaşaması İslamın
güzelliklerini görerek Müslüman olmaya yönlendirebilir. Allah, onların içinden
Allah'a ve ahiret gününe inanan kimseler çıkarabilir.
Cizyenin meşruiyet
delili
[Cizye almanın meşru
olduğu konusunda icma vardır]. Ancak icmadan da önce bu konuda delil şu
ayettir:
> Kendilerine Kitap
verilenlerden Allah'a ve ahiret gününe inanmayan, Allah ve Resulünün haram
kıldığını haram saymayan ve hak dini kendine din edinmeyen kimselerle,
küçülerek elleriyle cizye verinceye kadar saaşın. [Tevbe, 29]
Buhari'nin rivayet
ettiğine göre Resulullah (s.a.v.), Hecer bölgesindeki Mecusilerden, Ebu
Davud'un rivayet ettiğine göre Necran halkından, (Buhari, el-Cizye
ve'l-muvadaa, 2157) - (Eba Davud, Hame, 3041. )
Beyhakl'nin rivayet
ettiğine göre Eyle halkından cizye almıştır. (Beyhaki, Cizye, 9, 185. Beyhaki:
''munkatı'dir'' der.)
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
I. CİZYE
ANLAŞMASININ RÜKÜNLERİ