|
MUSAKAT AKDİ |
GİRİŞ
Müsakat akdi" elde
edilecek artışın bir kısmı karşılığında çalışmak" ve "bedelin
bilinmemesi" bakımından "mudarebe akdine"; "bağlayıcı
olması" ve "bir süreyle sınırlandırılması" bakımından ise
"kira akdine" benzediğinden kitapta bu ikisinin arasına
yerleştirilmiştir.
Müsakat sözcüğü,
çoğunlukla kendisine ihtiyaç duyulan ve özellikle de Hicaz bölgesinde bu
ihtiyacın daha fazla olduğu "sulama" anlamına gelen "saky"
sözcüğünden türetilmiştir.
Hicazlılar sulama
işlerini genellikle kuyulardan elde ettiği sularla yaparlar. Ayrıca meyve
yetiştiriciliğinde en faydalı şey ve masrafı en fazla olan şey sulamadır.
Müsakat akdinin
mahiyeti; hurma veya üzüm ağaçları olan bir şahsın bunların sulama ile bakımını
yapmak ve yetiştirmek ve elde edilen meyvenin de ortak olması şartıyla başka
bir şahısla anlaşma yapmasıdır.
[Bunun meşru bir akit
olduğuna dair icma vardır. Ancak icmadan önce] bunun meşruiyetine dair temel
delil Buharı ve Müslim'in rivayet ettiği şu hadislerdir:
[*] - Hz. Peygamber
(s.a.v.) Hayberli Yahudilerle müsakat akdi yapmıştır. (Buhari, Hars
ve'l-müzaraa, 2329; Müslim, Musakat, 3939)
Bir başka rivayette
şöyle denilmiştir:
[*] - Hz. Peygamber
(s.a.v.) [Yahudilerin elinde olan Hayber'i fethettikten sonra] hurma ağaçlarını
ve araziyi "elde edilecek meyve .. ler ve ekinlerde yarı yarıya ortak
olmak" şartıyla Yahudilere verdi.(Müslim, Musakat, 3943. )
Bu akdin meşruiyetinin bir
başka delili de buna olan ihtiyaçtır; çünkü ağaç sahibi bir kimse ağaç
bakımından anlamıyor olabileceği gibi bunun için vakti de olmayabilir. Bundan
anlayan ve bunun için vakit bulabilen bir kimsenin ise ağacı olmayabilir. Bu
durumda ağaç sahibi ağaçlarına bakacak birine, diğeri ise bakılacak ağaca
ihtiyaç duyar. Ağaç sahibi, ağaçların bakımını yapmak üzere ücretle adam tutsa,
ücreti derhal ödemesi gerekecektir. Oysa hiçbir meyve elde edilmemesi
mümkündür. Yine bu durumda işçinin işi ağırdan alması da söz konusu olabilir.
İşte bu ihtiyaç böyle bir akdin caiz görülmesine sebebiyet vermiştir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN