SELEM / SELEF - SİPARİŞ... |
SİPARİŞ MALI TESLİM YERİ
DIŞINDA TESLİM ETMEK
Sipariş veren kişi
sipariş veren şahsı sipariş malın teslim vadesi geldikten sonra teslim yerinden
başka bir yerde görse şayet malın nakli masrafı gerektiriyorsa malı vermek
gerekmez.
Doğru görüşe göre vaktin
gelmesi sebebiyle malın değerini vermesini de isteyemez.
Şayet malın orada teslim
alınmasından kaçınırsa [bakılır:] Malın nakledilmesi bir masrafı gerektiriyorsa
veya mekan tehlikeli bir yerse kabule zorlanmaz, aksi takdirde daha doğru
görüşe göre zorlanır.
1. Sipariş veren kişi
sipariş malın teslim vadesi geldikten sonra sipariş alan şah sı malın teslim
edileceği yerden, yani akitle veya şartla belirlenmiş olan yerden farklı bir
yerde görse, sipariş veren kişi malını orada istese [bakılır:]
[a] - Sipariş malın
teslim yerinden malın elde edileceği yere getirilmesi masrafı gerektiriyorsa ve
sipariş veren kişi sipariş alan kişi adına masrafı üstlenme miş se sipariş alan
kişinin malı oraya getirmesi gerekmez. Çünkü sipariş alan kişi böyle bir
masrafı üstlenmemiştir ve bundan zarar görmektedir.
[b] - Malın nakli
masrafı -dirhemlerin naklinde olduğu gibi- masrafı gerektirmiyorsa veya sipariş
veren kişi bunu üstlenmişse bu durumda onun malı getirmesi gerekir; çünkü o
zaman bunun zararı yoktur.
Not: Nevevi yalnızca "eda"nın
olmayacağını belirtmekle sipariş alan kişinin bu konuda dava hakkının
bulunduğuna, malın teslim yerine kadar onu yolculuk yapmaya veya başkasını
vekil kılmaya işaret etmektedir. Kişi bu sebeple hapsedilmez.
2. Sipariş veren kişi,
malın teslim vadesinin gelmesiyle [birlikte sipariş alan kişi malı teslim
edemediğinde] doğru görüşe göre malın değerinin kendisine verilmesini isteyebilir;
çünkü daha önce geçtiği üzere sipariş mal yerine başka bir şeyalınamaz. Bununla
birlikte -tıpkı sipariş edilen malın piyasada kalmaması durumunda olduğU gibi-
kişi akdi feshedip ödediği anaparalanamalı isteyebilir.
3. Sipariş alan kişi sipariş
malı, teslim mekanından farklı bir yerde teslim etmek istediğinde sipariş veren
kişi malı orada teslim almaktan kaçınırsa [bakılır:]
[a] - Malın teslim
yerine getirilmesi masrafı gerektiriyorsa veya malın getirildiği yer veya yol
tehlikeli ise onu kabule zorlanamaz; çünkü bundan zarar görür. Şayet almaya
razı olursa malı nakletme masrafını ödemesi gerekmez. Hatta bu masrafı sipariş
alan kişi karşılasa bile kabul etmesi caiz değildir; çünkü bu, tıpkı sipariş
mal yerine başka bedel almaya benzer.
[b] - Şayet malın
taşınması masrafı gerektirmiyor ve malın teslim edileceği yer veya yol da
tehlikeli değilse daha doğru görüşe göre karşı tarafın borçtan kurtulması için
sipariş veren kişi malı kabul etmeye zorlanır.
Görüş aynlığı
"sipariş malı, borçtan kurtulmak için vaktinden önce ödeme"
konusundaki iki görüşe dayalıdır. Bu görüşlerin gerek~ çeleri daha önce
geçmişti.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN