HAC-UMRE – ŞEYTAN TAŞLAMA |
B. MİNA'DAN ERKEN DÖNMEK
4. Kişi teşrik
günlerinin birincisinde ve ikincisinde şeytan taşlama yaptığında insanlarla
birlikte ikinci günün güneş batımından önce Mekke'ye dönmek isterse bunu
yapması caizdir. Bu durumda üçüncü gece Mina'da kalma ve onun gündüzünde de
şeytanı taşlama yükümlülüğü ortadan kalkar. Bunun için kurban kesmesi de
gerekmez. Çünkü Allah şöyle buyurmuştur: "İki günde acele eden kimse için
bir günah söz konusu de
ğildir".
[Bakara,203]
Ayrıca kişi bu durumda
ibadetin çoğunluğunu yerine getirmiştir. Bu gerekçeden şöyle bir anlam
çıkmaktadır:
Söz konusu hüküm
"kişi ilk iki teşrik gününün gecelerinde Mina' da kalmışsa"
geçerlidir. Şayet bunları tamamlamamışsa üçüncü gece Mina' da kalma ve
gündüzünde de şeytanı taşlama yükümlülüğü kalkmamış olur.
el-Mecmu'da Ruyanı
aracılığıyla alimlerimizden aktarıldığına ve Nevevi tarafından onaylandığına
göre bu hüküm, özrü bulunmayan kişi hakkında doğrudur.
Aynı şekilde kişi Mina'
da geceledikten sonra -Nevevi'nin şeytan taşlamayı "uzak" diye
kayıtlamasından anlaşıldığına göre- şeytan taşlamadan önce Mekke'ye dönmnesi
durumunda da hüküm böyledir.
Nitekim İmranı, Şerıf el-Osman!'
den bunu açık olarak naklederek şöyle demiştir: "Çünkü bu dönüş caiz
değildir" .
Muhibbu't-Taberı
"bu görüş sahih ve yerinde bir görüştür" demiştir.
Zerkeşı "zahir olan
görüş budur" demiştir.
5. [Teşriğin son günü
Mina'da kalmayacak olan] kişinin öğleden sonra ve şeytan taşlama işlemini
yaptıktan sonra [Mina'dan] dönüş yapması şarttır.
Alimlerimiz şöyle
demişlerdir: Mina' dan dönüşü üçüncü teşrik gününe kadar ertelemek daha
faziletlidir. Nevevi'nin el-Mecmu'da belirttiğine göre özellikle de hac emıri
için bu daha da faziletlidir. Bunun delili Hz. Peygamber (s.a.v.)'e uymaktır.
Ancak pahalılık vb. bir özür söz konusu olursa bu müstesna. Hatta Maverdı
el-Ahkamü's-sultaniyye adlı eserinde şöyle demiştir:
Devlet başkanının bunu
[yani Mina' dan Mekke'ye dönüşü ikinci teşrik gününde] yapma yetkisi yoktur.
Çünkü insanlar ona tabidirler. Bu yüzden imam ancak hac fiillerinin bütününü
bitirdikten sonra dönebilir.
Nevevi bu görüşü
el-Mecmu'da nakletmiştir.
6. [Mina'dan ikinci teşrik
gününde dönen kişi] üçüncü günkü taşlama için toplamış olduğu taşı bırakır
yahut da bunları henüz şeytan taşlamayı yapmamış ve Mina' dan dönmeyen bir
kişiye bırakır. Bazı insanların yaptığı üzere bu taşları gömmenin ise bir aslı
yoktur.
7. [Mina' da üçüncü
teşrik gününe kalmak istemeyen kimse, ikinci teşrik günü] güneş batıncaya kadar
[Mina'dan Mekke'ye] harekete geçmezse o gece Mina' da kalması ve ertesi gün de
şeytan taşlamayı yapması gerekir.
[*] - Çünkü İmam Malik,
sahih bir senetle Nafi aracılığıyla İbn Ömer' den mevkuf olarak bunu
nakletmiştir. (Muvatta, Hac, 950)
8. Kişi yol hazırlığı
yaparken güneş batarsa Mekke'ye dönebilir; çünkü kişiyi güneş batmadan önce
[Mina'daki] yüklerini ve eşyalarını çözmekle yükümlü tutmak onun için bir
zorluk doğurur. Bu şuna benzer: Harekete geçen kişi Mina'yı terk etmeden önce
güneş batmış olsa bu kişi Mekke'ye doğru hareketine devam edebilir.
İbnü'l-Mukri, Aslü'r-Ravda'daki görüşe tabi olarak bunu tek görüş olarak
belirtmiştir. İtimad edilecek olan görüş de budur. Oysa Nevevi Menasik adlı
eserinde bu durumda kişinin Mina'yı terk edemeyeceğini söylemiştir. Ezrai ise
Aslü'r-Ravda'da olan hükmün yanlış olduğunu söylemiştir.
9. Kişi güneşin
batmasından önce Mekke'ye doğru harekete geçse sonra da ziyaret etmek, geçip
gitmek vb. bir sebeple Mina'ya uğrasa -bu uğrama güneşin batışından önce olsun
sonra olsun- o gece Mina' da kalması ve ertesi gün şeytan taşlama fiilini
yapması gerekli olmaz.
Hatta içinden geldiği
için Mina' da kalmış olsa bile şeytan taşlama yükümlülüğü kendisinden düşmüş
olur. Çünkü Mina' dan Mekke'ye gitmekle ruhsatı elde etmiştir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
C. MİNA'DA
GECELEMESİ GEREKTİĞİ HALDE GECELEMEYEN KİMSELERE İLİŞKİN HÜKÜMLER