|
FITIR SADAKASI |
GİRİŞ
Buna zekatü'l-fıtır
[fıtır zekatı] denildiği gibi sadakatü'l-fıtır [fıtır sadakası] da denir. Bu
[mali ibadet] orucu n bitimi olan fıtır zamanında verilmesi gerekli olduğundan
"fıtır sadakası" isimlendirilmiştir.
Yine bu ibadete
zekatü'l-fıtra [fıtrat zekatı] da denilmiştir. Bir anlamda bu malı ibadet Yüce
Allah'ın "Yüzünü hanif olarak dosdoğru dine, Allah'ın insanları üzerinde
yarattığı fıtrat dinine döndür. " [Rum, 30] ayetinde kastedilen fıtrat
gibidir. İbnü'r-Rif'a bunun futra şeklinde de okunabileceğini söylemişse de bu
görüş garipbir görüş olarak kabul edilmiştir. Bu şekilde isimlendirilmesinin
anlamı şudur: Fıtır sadakas ı kişinin nefsini temizlemek / arındırmak ve amelini
arttırmak üzere farz kılınmıştır.
Veki' bin Cerrah şöyle
demiştir: Fıtır sadakasının ramazan ayına göre durumu, sehiv secdesinin namaza
göre durumu gibidir. Sehiv secdesi namazda meydana gelen eksiklikleri telafi
ettiği gibi fıtır sadakası da ramazan orucundaki eksiklikleri telafi eder.
Nevevi el-Mecmu'da şöyle
demiştir: Bu şekilde verilen ma.li yardıma fıtra denir, başka türlü okunmaz. Bu
sözcük Arapça olmadığı gibi başka dilden Arapça'ya girerek Araplaşmış da
değildir. Bu fukahanın kendilerinin terim olarak koyduğu bir kelimedir. Bu
durumda tercih edilen görüşe göre tıpkı salat [namaz] ve Zekat kelimeleri gibi
şer'! hakikatlerden [sözcüğün şeriattaki hakiki anlamından] olur.
Fıtır sadakasının farz
olduğu konusunda icma vardır. Ancak bu konuya dair icmadan da önce şu
rivayetler vardır:
[*] - İbn Ömer'in
rivayet ettiğine göre; Resulullah (s.a.v.) Ramazanda fıtır sadakasını hurmadan
veya arpadan bir sa' olarak müslümanlardan olan her bir hür ve köle, erkek ve
kadın üzerine farz kıldı. (Buhari, zekat, 1504; Müslim, Zekat 12; Ebu Davud,
zekat, 1611)
[*] - Ebu Said ise şunu
söylemiştir: Resulullah (s.a.v.)'ın aramızda olduğu dönemde fıtır sadakasını
buğday, arpa, üzüm, kurutulmuş yoğurttan bir sa' miktarı veriyorduk. Yaşadığım
sürece de bu şekilde vermeye devam edeceğim. (Buhari, zekat, 1506; Müslim,
zekat, 17)
Meşhur görüşe göre fıtır
sadakası hicretin ikinci yılı, ramazan orucunun farz kılındığı yıl farz
kılınmıştır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN