|
ORUÇ - NAFİLE |
GİRİŞ
1. [Başlıkta yer alan]
"Tatavvu" kelimesi farz olmayan ibadetleri yaparak Allah'a yaklaşmaya
çalışmak anlamına gelir. Nevevi'nin oruç konusunda "tatavvu", namaz
konusunda "nafile" kelimesini kullanması; oruçla ilgili ayette
"tatavvu" kelimesi geçmesine(Bakara 158), namazIa ilgili ayette ise
"nafile"(İsra 79) kelimesi geçmesine uygundur.
2. Orucun en faziletli
ibadetlerden biri olduğu konusunda şüphe yoktur.
[*] - Nitekim Buhari ve
Müslim'in rivayet ettiği bir hadiste şöyle buyrulmaktadır: Kim Allah yolunda
bir gün oruç tutarsa Allah onun yüzünü cehennemden yetmiş yıl [öteye]
uzaklaştırır. (Buhari, Cihad, 2840;'Müslim, Sıyam, 2706)
[*] - Bir başka hadis
şöyledir: Ademoğlunun -oruç hariç- bütün amelleri kendisi içindir; oruç ise
benim içindir, onun karşılığını ben veririm. (Buhari, Savm, 1904; Müslim,
Sıyam, 2700)
Bu hadisin ne anlama
geldiği konusunda alimler elliden fazla farklı görüş ileri sürmüştür:
Subki şöyle demiştir: Bu
görüşlerin en güzeli Süfyan b. Uyeyne'nin şu görüşüdür: Kıyamet gününde insanın
hasımları [yani hakkını yemiş olduğu kimseler] onun bütün amellerine yapışır
[sevaplarını alırlar] oruç ise bunun dışındadır; çünkü onlar oruca
yapışamazlar. Kişinin oruç dışında başka ameli kalmadığında Allah, bu şahsın
hakkını yediği diğer kimselere olan borcunu ödemeyi üstlenir. Bu kişi de oruç
sayesinde cennete girer.
Bazıları bu görüşün
Müslim'in Ebu Hureyre'den rivayet ettiği şu hadis tarafından reddedildiğini söylemişlerdir:
Hz. Peygamber (s.a.v.) ashabına "iflas eden kişi kimdir bilir
misiniz?" diye sordu. Daha sonra iflas eden kimsenin kıyamet gününde
mahşer meydanına dünyada iken birine zulmetmiş, başkasının kanını dökmüş, bir
başkasının şahsiyetini zedelemiş olarak gelen, kendisine ait namaz, zekat ve
oruç ibadeti de bulunan kişi olduğunu söylemiştir. Hak sahiplerinden biri onun
şu amelini bir başkasını diğer amelini alır. Hz. Peygamber (s.a.v.) sözünün
devamında "bir başkası da onun orucunun sevabını alır" demiştir.
(Müslim, Bir ve's-sıla, 6522)
Bu hadis orucun
sevabının kul hakkını ödemek için hak sahibi tarafından alınacağını
göstermektedir.
3. Nafile oruç iki kısma
ayrılır:
a) Tekrarlamayan nafile
oruç: Bütün yılı oruçlu geçirmek böyledir.
b) Tekrarlanan nafile
oruç: Hafta, yıl veya ay içinde tekrarlanan nafile oruçlar böyledir.
Nevevi ikinci kısmın ilk
türüyle konuya başlamıştır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN