|
ORUÇ - FİDYE |
4. FİDYEYE İLİŞKİN BAZI
MESELELER
Fidyenin harcanacağı
kimseler fakirler ve miskinlerdir.
Kişi bir şahsa birden
fazla müd miktarı yiyeceği fidye olarak verebilir.
Fidye olarak verilecek
yiyeceğin cinsi fitre ile aynıdır.
A. FİDYE KİMLERE
VERİLİR?
B. BİR ŞAHSA NE KADAR
FİDYE VERİLEBİLİR?
C. FİDYENİN CİNSİ
A. FİDYE KİMLERE
VERİLİR?
Fidye yalnızca fakirler
ve miskinlere verilebilir, daha sonra "zekatların taksimi" konusunda
zikredilecek sekiz sınıfın geri kalanlarına verilmez.
[*] - Çünkü Allah (c.c.)
şöyle buyurmuştur: Oruç tutmaya güç yetiremeyenler için bir fakir doyumu fidye
gerekir. [Bakara, 184]
Fakirin durumu, ayette
geçen "miskin"den daha kötüdür. Fidyenin miskine verilmesi caiz
olduğuna göre fakire verilmesi öncelikle [haydi haydi] caiz olur. Fidyenin aynı
anda hem fakir hem miskine verilmesi gerekli değildir.
B. BİR ŞAHSA NE KADAR
FİDYE VERİLEBİLİR?
Bir şahsa bir müdden
fazla fidye verilebilir. Çünkü [oruç tutulması gereken] her bir gün müstakil
bir ibadettir. Fidye olarak verilecek yiyecek miktarları keffaretler gibidir.
Bundan farklı olarak bir
müd miktarı yiyecek iki şahsa verilemez; çünkü her bir müd miktarı tam bir
fidyedir. Allah (c.c.) fidyenin bir kişiye verilmesini zorunlu kılmıştır, bir
kişiye bundan az fidye verilemez. Bu, bir şahsa iki fidye verilmemesini
gerektirmez. Nitekim bir kişi birden fazla zekat alabilir. (kıyas)
C. FİDYENİN CİNSİ
Fidye; cinsi, türü ve niteliği
bakımından fitre gibidir. Aralarındaki ortak nokta [illet], her ikisinin de
dinen verilmesi gerekli yiyecek olmasıdır. Bunun açıklaması fıtır sadakası
konusunda geçmişti.
Burada ve keffaretler
konusunda gerekli gördüğümüz fidyenin -tıpkı fitre konusunda olduğu gibi-
kişinin kendi yiyeceğinden fazla olması dikkate alınır. Bunu Kaffal
fetvalarında belirtmiştir. Yine fidyenin kişinin ihtiyaç duyduğu; ev, elbise,
hizmetçi gibi şeylerin dışındaki fazlalıktan olması dikkate alınır. Nitekim bu
konu keffaretler bölümünde belirtilecektir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
1. KEFFARETLE
YÜKÜMLÜ OLAN VE OLMAYAN KİMSELER