CENAZELER / DEFİN ÖNCESİ - KABİR |
A. BİR KABİRDE EN AZINDAN
BULUNMASI GEREKEN NİTELİKLER
Kabrin en az şekli
[öIüden kötü] koku çıkmasını ve yırtıcı hayvanIarı[n öIünün cesedini yemesini] engelleyecek
bir çukur oImasldır.
Kabrin en azı, kabrin
toprak ile doldurulmasından sonra yaşayan insanIarı rahatsız edecek şekli de
dışarıya kötü koku çıkmasını engelleyen ve yırtıcı hayvanların öIüyü yemek
üzere kazmasını engeI oIacak şekli de bir çukurdur.
Çünkü öIünün
gömüImesinin farz oImasının hikmeti; öIüden kötü ko ku yayılması, cesedinin
iğrenilecek bir duruma düşmesi ve yırtıcı hayvanIarın yemesi vb. onun
saygınlığını zedeleyecek şeylerin oImamasl içindir. Bu da ancak kabrin en
azından yukarıda belirtildiği şekli de oImasl ile mümkündür.
Rafii şöyle demiştir: Bu
iki durum(Yani; "koku çıkmasının engellenmesi" ve "hayvanların
cesedi yemesinin engellenmesi".) şayet birbirine bağlı ise bunların
zikredilmesinin sebebi, ölüyü defnetmenin yararını anlatmaktır. Şayet birbirine
bağlı değilse o zaman yalnızca bir tanesine riayet etmenin yeterli olmadığını,
her iki duruma da riayet edilmesi gerektiğini anlatmak içindir.
Hocam Remli'nin de
belirttiği üzere zahir olan bu ikisinin birbirine bağlı olmamasıdır. Örneğin
abdesthane kötü ko ku tutmadığı gibi vahşi hayvanların yaklaşmasına da
engelolur, bununla birlikte söz konusu yere ölü defnetmek yeterli olmaz.
Subki şöyle demiştir:
[Ölüyü gömmek için] yalnızca abdesthane ile yetinme konusu tartışmalıdır; çünkü
buraya ölü koymak, dinde bilinen ölü gömme şekline aykırıdır. Alimler bir
ölünün yanına başka bir ölüyü koymanın mutlak olarak haram olduğunu, çünkü
bunda birinci ölünün saygınlığını zedelemenin söz konusu olduğunu
belirtmişlerdir. Öyleyse yukarıdaki gömme işleminin de yasak olması gerekir.
Bu kitabı şerhedenlerden
bazıları şöyle demiştir: Günümüzde Mısır ve Şafii gibi beldelerde bir ev gibi
[yay şeklinde tavanı ve dikdörtgen yapısı bulunan] geniş veya orta boy
kabirlere insan gömmek caiz değildir; çünkü bu kabir yapısı hem hadislere hem
de selefin icmaına aykırıdır. Günümüzde yapılan bu yapılar, yer altındaki evler
gibidir. Bu, ölüyü mağara gibi bir yere koyup mağaranın ağzını kapatmak gibidir
[ki caiz olmaz].
Bu, güçlü bir görüştür;
çünkü İbnü's-Salah, Ezrai ve başka alimlerin işaret ettikleri üzere buraya
ölüyü bırakmak defin değildir.
Nevevi "çukur"
ifadesini zikretmekle şunu dışarıda bırakmıştır: Bir ölü yerin üzerine bırakılıp
üzerine [ölüyü örtecek şekilde] pekçok taş, toprak vb. kokuyu tutacak ve
yırtıcı hayvanlardan koruyacak şeyler konulsa -çukur kazmak imkansız değilse-
bu yeterli olmaz. Çünkü bu, defin değildir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
B. KABİR YAPIMINDA MENDUP OLAN ŞEKİL