|
İMAM’A UYMANIN BAZI ŞARTLARI |
5. ŞART: İMAMIN VE ONA
UYANIN NAMAZININ, GÖRÜNÜRDEKİ FİİLLER BAKIMINDAN BİRBİRİNE UYGUN OLMASI
İmama uymanın beşinci şartı;
imamın ve ona uyan kişinin kıldığı namazların; -rekat sayılan bakımından farklı
olsa bile- rüku, secde gibi görünür fiilleri bakımından birbirine uymasıdır.
Şayet iki namazın
fiilleri birbirinden farklı olursa; örneğin biri farz namaz diğeri güneş-ay
tutulması namazı veya biri farz diğeri cenaze namazı olursa; doğru olan görüşe
göre imama uymak sahih olmaz.
Şayet iki namazın
fiilleri birbirinden farklı olursa;
a) Örneğin biri farz
namaz kılarken diğeri güneş-ay tutulması namazı kılsa,
b) Biri farz namaz
kılarken diğeri cenaze namazı kılsa
[Bu durumda imama uymak
sahıh olur mu? Bu konuda mezhep içinde iki görüş vardır]
[Birinci görüş]: Doğru
olan görüşe göre bu durumda imama uymak sahıh olmaz. Çünkü namazların fiilleri
birbirinden farklı olduğundan imamı takip etmek imkansızdır.
[İkinci görüş]: Diğer
görüşe göre bazı fiillerde imama uymak mümkün olduğundan imama uymak sahihtir.
Bu durumda imama uyan kişi kendi tertibine riayet eder, imama tertip konusunda
uymaz.
Örneğin;
> Cenaze namazı
kılarken imam ikinci tekbiri getirdiğinde kişinin ona uymayı bırakması da
imamın selam vermesini beklemesi de caizdir. Tekbir alma konusunda imama uymaz.
> Güneş tutulması
namazında ilk rükılda imama uyar, daha sonra [şu iki seçenekten birini
yapabilir]
[Birinci seçenek]:
Rükıldan doğrularak imama uymayı bırakır.
[İkinci seçenek]: İmam
ikinci rükılyu yapıncaya kadar rükılda bekler, imamla birlikte rükıldan
doğrulup secde yapar. İlk rükıldan sonra doğrulursa, imam ın ikinci rükıldan
doğrulmasına kadar onu ayakta beklemez; çünkü bu namazın kısa bir rüknünü
uzatmaktır.
Birinci görüş
"imamın güneş tutulması namazını en kamil şekliyle kılması" durumuna
özgüdür. Şayet bu namaz sabah namazı gibi iki rekat olarak kılınırsa kişinin
imama uyması [birinci görüşe göre de] sahıh olur. Yine bu görüş "güneş
tutulması namazının ikinci rekatında ikinci rükıldan doğruluş sırasında imama
uyma" durumu ile ilgili değildir. Şayet kişi orada imama uyarsa bundan
sonra imamla kendi fiilleri arasında muhalefet bulunmayacağından bu sahıh olur.
İsnevİ şöyle demiştir:
Teşehhüdde imama uymasının sahih olduğu konusunda bir problem yoktur.
Cenaze veya güneş
tutulması namazı kılan bir imama başka namaz kılanın uymasını engellemek
problemli bir görüştür. Aksine bunun sahih kabul edilmesi gerekir; çünkü imama
kıyamda iken uymakta bir muhalefet yoktur. İki namaz arasında farklı olan bir
fiili yaptığında kişi imama uymayı terk ederse namazı sahih olmaya devam eder,
aksi takdirde namazı bozulur. Bu, rüku yaptığında dışarıdan avret yerini
gösteren bir elbise ile namaz kılmak gibidir. Hatta ondan da öte bir durumdur.
Şu halde alimlerin sözlerini bu şekilde anlamak gerekir.
Bu görüşe şöyle cevap
verilmiştir: Namazı bozan durum, -yani imama uyduktan sonra onun yaptıklarını
yapmayı imkansız kılacak şekilde iki namazın fiillerinin farklı olması durumu-
namazın başlamasından sonra meydana gelmemiştir, bu zaten başlangıçta vardı.
Bulkini şöyle demiştir:
Bu konuda tilavet ve şükür secdesi de cenaze ve güneş tutulması namazı gibidir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
6. ŞART: İMAMA
NAMAZ FİİLLERİNDE UYMAK