|
NAMAZ / NECASETTEN TAHARET |
J. NECİS OLAN SOKAK
ÇAMURUNUN ELBİSE VE BEDENE BULAŞMASI
Necis olduğu kesin
olarak bilinen sokak çamurundan genellikle kaçınılması mümkün olmayacak miktar mazur
görülür. Bu [kaçınılması imkansız veya zor olacak miktar] zamana ve elbise ve
bedende bulunduğu yere göre değişir.
Necis olduğu kesin
olarak bilinen sokak çamurundan genellikle kaçınılması mümkün olmayacak, yani
kaçınılması zor olacak miktar mazur görülür. Çünkü insanların ihtiyaçlarını
görmek üzere sokaklara dağılması şarttır. Bu insanların pek çoğunun bir
elbiseden başka giyecek bir şeyi yoktur. Üzerlerine her necaset bulaştığında bu
elbiseyi yıkamaları istenirse onlar için büyük bir zorluk söz konusu olur.
Kaçınılması zor olmayan necaset ise din ce mazur görülmez.
Kaçınılması zor olan
miktar; necasetin bulaştığı zamana ve elbise veya bedendeki yerine göre
değişir. Örneğin kışın mazur görülen bir necaset yazın mazur görülmeyebilir.
Elbisenin etek ve ayak kısmında mazur görülen bir necaset elbisenin el ve kol
kısmında mazur görülmeyebilir.
Dince mazur görülen
miktar, necaseti üzerinde bulunduran kişinin bir şey üzerine düşmediği, yüz
üstü yere kapaklanmadığı veya kendini koruma konusunda yeterli gayreti
göstermekten kaçınmadığı durumlardır. Şayet bunlardan biri söz konusu olmuşsa
necaset mazur görülmez.
Kişi necasetin üzerine düşmüş, yere yüz
üstü kapakIanmlş veya necasetten korunma konusunda yeterli özeni göstermemiş de
üzerine necaset bulaşmışsa bu durumda bu necaset mazur görülmez.
Zerkeşi şöyle demiştir:
Alimlerin, bu konuda genel ifade kullanması, yukarıdaki durumlarda da necasetin
mazur görülmesini gerektirir. Hatta kişiye köpek vb. bir hayvanın necaseti
bulaşsa bile böyledir. Bu anlaşılan anlam yerindedir. Özellikle de köpeklerin
çok bulunduğu bölgelerde böyledir. Çünkü caddeler, necasetlerin kaynağıdır.
El-Beyan yazarından
[İmrani'den] bunun mazur görülmeyeceği görüşü aktarılmıştır.
İlk görüş daha
yerindedir.
"Necis olduğu kesin
olarak bilinen" ifadesi ile pek çok sokakta olduğu gibi "necasetle
karıştığına dair kanaat bulunan" çamurlar dışarıda bırakılmıştır. Bu
çamurlar konusunda ve bunun benzeri şarapçıların, çocukların, kasapların,
necaseti kullanmayı kendi dinlerinde normal kabul eden kafirlerin elbiseleri
konusunda Şafii'ye ait iki görüş vardır. Daha sahih olanına göre "aslolan
temizliktir" ilkesinden hareketle bunların temiz olduğuna hükmedilir.
Şayet kişinin, caddedeki
çamurun necis olduğuna dair bir kanaati de yoksa o zaman çamur kesin olarak
temiz kabul edilir.
Not:
1. Evdeki borulardan
çıkan atık suya gelince; bunun temiz olduğu kesin olarak bilinmiyor, necis
olduğu zannediliyorsa bunun hakkında "sokak çamuru" konusundaki görüş
ayrı lığı geçerli olur.
Nevevi bunun kesin
olarak temiz olduğu görüşünü tercih etmiştir.
2. İbnü's-Salah'a halk
arasında "içinde domuz yağı bulunduğu" sıkça dile getirilen dih adı
verilen ince pamuklu kumaş hakkında soru sorulduğunda "necasetin içinde
yer aldığı kesin olarak bilinmedikçe bunun necis olduğuna hükmedilmez"
demiştir. Burada "aslolan temizliktir" prensibinden hareket etmiştir.
Söz konusu prensibin
uygulanması için necasetin sıkça görülür olması gerekir. Aksi takdirde kişi
kanaati ile hareket eder.
3. Bir hayvan, miktarı
çok olan bir suya işese, suyun rengi değişse, kişi suyun renginin hayvanın
idrarı sebebiyle mi yoksa uzun süre beklemekten dolayı mı değiştiğinde şüphe
etse, zahiri esas alarak suyun necis olduğuna hükmeder; çünkü bu zahir belirli
bir sebebe [hayvanın işemesine] dayanmaktadır.
4. Kişinin mesti veya
ayakkabısı necis olduğunda yere vb. bir şeye sürtmekle temizlenmez. Elbise
necis olduğunda nasıl temizleniyorsa öyle temizlenir.
[*] - Ebu Davud'un
rivayet ettiği şu hadise gelince; Birinizin mestine bir pislik bulaştığında
yere sürtsün(Ebu Davud, Taharet, 385)
Bu hadis, "dinen
temiz olduğu halde insanların tiksindiği bir şeyin bulaşması halinde"
şeklinde yorumlanır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
K. PİRE KANI VE SİNEK PİSLİĞİNİN HÜKMÜ