|
NAFİLE NAMAZ
/ GİRİŞ |
GİRİŞ
Nafile sözlükte ziyade /
artış anlamına gelir.
Terim anlamı farzlar
dışındaki şeylerdir. Farzlardan ziyade yapıldığı için bu ibadetlere nafile
denilmiştir.
Nafile;
"sünnet", "mendub", "müstehap", "mürağğab
flh", "hasen" ile eş anlamlı kullanılır. Meşhur olan görüş
budur.
Kadı Hüseyin ve diğer
alimler şöyle demişlerdir: Farz dışındaki ibadetlere tatavvu denir. Bu,
hakkında özel olarak bir nakil söz konusu olmayan, insanın kendisinin ilk
olarak yaptığı şeylerdir. Sünnet ise Nebi (s.a.v.)'in devam ettiği ibadetlere
denir. Müstehap Nebi (s.a.v.) bazen yaptığı veya kendisi yapmamakla birlikte
yapılmasını emrettiği ibadetlere denir. Anlam bakımından aralarında fark olmamakla
birlikte alimler diğerlerine temas etmemişlerdir; çünkü bu üç terim daha
yaygındır. Sünnet kılınan bazı fiiller diğerlerinden daha güçlüdür, ihtilaf
yalnızca isimle ndir me konusundadır.
Bedeni İbadetlerin En
Üstünü Nedir?
[Bu konuda farklı görüşler
ileri sürülmüştür]
[a] - İslam'dan sonra
bedenı ibadetlerin en üstünü namazdır.
[*] - Çünkü Nebi
(s.a.v.)'e "en faziletli amel nedir?" diye sorulduğunda
"vaktinde kılınan namazdır" buyurmuştur.
[b] - Bir görüşe göre en
faziletli amel oruçtur.
[*] - Çünkü Nebi
(s.a.v.) şöyle buyurmuştur: Allah şöyle buyurdu: Ademoğluğunun bütün amelleri
kendisi içindir. Oruç müstesna.. O benim içindir ve onun karşılığını ben
veririm. (Buhari, Savm, 1904; Müslim, Sıyam, 2700)
[c] - Bir görüşe göre
şayet kişi Mekke'de ise en faziletli amel namaz, Medine'de ise oruç tutmaktır.
Birinci görüş
dışındakiler şu gerekçelerle reddedilmiştir:
> Namaz, diğer
ibadetlerde bulunan özellikleri de bünyesinde toplamaktadır.
> Namaz diğer
ibadetlerden farklı olarak kıbleye dönme, konuşmanın ve yürümenin haram olması
vb. özellikleri de barındırmaktadır.
> Ayrıca diğer
ibadetlerden farklı olarak namaz hiçbir durumda kişinin üzerinden düşmemekte ve
namazı kasten terk eden kimse öldürülmektedir.
[d] - Kadı Hüseyin en
faziletli ibadetin hac olduğunu söylemiştir.
[e] - İbn Ebi Asrun'a
göre en faziletli ibadet cihaddır.
[f] - İhya'da şöyle
denilmiştir: Hangi ibadetlerin en faziletli olduğu, durumlarına ve yapanlarına
göre değişir.
Nevevi el-Mecmu'da şöyle
demiştir: Görüş ayrılığı; iki ibadetten birini çok yaparken diğerinden en güçlü
olanla yetinme konusundadır. Aksi takdirde mesela bir gün oruç tutmak, şüphesiz
ki iki rekat namaz kılmaktan daha faziletlidir.
"Bedenı
ibadetler" şeklindeki ifade iki şeyi dışarıda bırakmıştır:
1) Kalbi ibadetler:
Örneğin iman etmek, Allah'ı tanımak, sabır, rıza, Allah'tan korkmak, Allah'ın
rahmetini ummak vb. şeyler kalbı ibadetlerdendir. Bunların en faziletlisi
ımandır. Kalbı ibadetler bedenı ibadetlerden daha üstündür.
2) Mali ibadetler: Farıkı
şöyle demiştir: Malı ibadetler bedenı ibadetlerden daha üstündür; çünkü yararı
yalnızca yapanla sınırlı kalmayıp diğer insanlara da yansımaktadır.
İzz b. Abdüsselam'ın şu
görüşü daha yerindedir: Yararı yalnızca yapana ait olan ibadetin maslahatı diğerinden
daha fazla ise bu ibadet daha üstündür. Şayet yararı başkasına da yansıyan
ibadetin maslahatı fazla ise o ibadet daha üstündür.
Namaz bedenı ibadetlerin
en üstünü olduğuna göre farz namazlar, farz ibadetlerin en üstünü, nafile
namazlar da nafile ibadetlerin en üstünü olur.
[İtiraz]: "Fatiha
dışındaki sureleri ezberlemek" ve "ilimle uğraşmak" İmam
Şafii'nin açık ifadesine göre nafile namaz kılmaktan daha üstündür.
[Cevap]: Bu ikisi nafile
değil farz-ı kifayedir. [O sebeple daha üstündür.]
Nafile namazlar; a)
cemaatle kılınması sünnet olmayan nafileler ve b) cemaatle kılınması sünnet
olan nafileler şeklinde ikiye ayrılır.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN
CEMAATLE KILINMASI
SÜNNET OLMAYAN NAFİLE NAMAZLAR