ABDRST’İN FARZLARI

 

Abdestin farzı altıdır:

 

1) Niyet. Küçük hades halini kaldırmaya veya abdestle yapıl­ması mubah olan Kur'an-ı Kerim'e dokunmak... gibi bir fiile veya abdestin farzlarını eda etmeye niyet etmek farzdır. En sahih kavle göre, idrarı tutamama gibi hades hali devam eden kişinin, hades ha­linin giderilmesine niyet etmeden sadece istibaheye (namaz kılma ruhsatım elde etmeye) niyet etmesi yeterlidir. "Namaz kılmayı mubah etmeye niyet ettim." demek gibi.

 

Bir kimse, serinlemek kasdı ile suya dalar ve muteber bir niyet söylerse, en sahih kavle göre abdesti sahihtir. Serinlemek niyetiyle suya dalar da Kur'an'ı okumak gibi kendisi için abdest almak sünnet olan bir işe niyet ederse, en sahih kavle göre abdesti sahih olmaz.

 

Niyetin yüzün ilk cüz'ü yıkanırken söylenmesi vacibtir. Zayıf kavle göre ise, niyeti yüzü yıkamadan önce yapılan bir sünnet (me­selâ mazmaza ve istinşak) ile birlikte söylemek yeterlidir. En sahih kavle göre, niyeti azalara dağıtarak (meselâ yüzü yıkarken; yüzüm­den hades halinin giderilmesine niyet ettim şeklinde) abdestin sonu­na kadar her uzuv için ayrı ayrı söylemek caizdir.

 

2) Yüzü yıkamak: Yüzün uzunlamasına sınırı, çoğunlukla baştaki saçın bulunduğu noktadan (alının üst kısmından) başlayıp, çene kemiklerinin birleştikleri noktanın altına kadar devam eder. Her iki kulak arasında kalan kısım ile kakülün örttüğü alın kısmı bu sınıra dahildir. Keza en sahih kavle göre, kulak köklerinin üzerinde bulunan tüysüz beyaz kısım da yüzden sayılır. Alnın her iki ta­rafındaki beyazlık yüze tabi değildir. Bu iki beyazlık, alnın iki yanın­dan kafaya doğru çekilen iki beyazlıktır. Ben diyorum ki; kulak köklerinde bulunan tüysüz beyaz kısım yüz'den sayılır. Alimlerin çoğu bu görüşün sahih olduğunu söylemişlerdir. Allah daha iyi bilir.

 

Kirpik, kaş, favori, bıyık, yanak tüyü ve alt dudağın kıllarını ve derisini yıkamak vacibtir. Zayıf kavle göre, kılı sık olan alt dudağın derisini yıkamak vacib değildir. Seyrek olan sakalı kirpiklerde oldu­ğu gibi derisiyle yıkamak vacibtir. Şayet sakal sık ise sadece dış kıs­mını yıkamak vacibtir. Bir kavle göre, yüzün hududunu aşan sakalı ve diğer kılları yıkamak vacib değildir.

 

3) Dirseklerle beraber elleri yıkamak Elinin bir kısmı kesilmiş olan kimsenin abdest alırken elinin geri kalan kısmını yıkaması va-cibtir. Şayet eli dirsekten kesilmiş ise, meşhur kavle göre pazı kemi­ğinin uç kısmını yıkaması vacibtir. Eli dirseğin üst kısmından kesil­miş ise, pazı kemiğini yıkaması sünnettir.

 

4) Başı mesh etmek:Mesh denebilecek kadar başın derisini ve­ya başın sınırını aşmayan bir kılı mesh etmek yeterlidir. En sahih kavle göre, mesh yerine başı yıkamak veya çekmeksizin eli kafaya koyup kaldırmak da mesh için yeterlidir.

 

5) Mafsal yumru kemikleriyle birlikte ayakları yıkamak.

 

6)  Azaları belirtilen sıraya göre; önce yüzü, sonra elleri yıka­mak, başı mesh etmek ve daha sonra da ayakları yıkamak.

 

Abdestsiz bir kimse yıkanmak için suya dalar ve tertibi mümkün kılacak kadar beklerse, en sahih kavle göre abdesti sahih­tir. Suya dalıp hemen çıkarsa abdesti sahih olmaz. Ben diyorum ki; en sahih kavle göre suya dalarak beklemeden çıkanın abdesti sahih­tir. Allah daha iyi bilir.