KABİR ALEMİ es-Suyuti

ÖLÜMÜ ANMAK VE ONA HAZIRLANMAK

1- Ebu Hureyre (r.a.)'dan rivayet edildiğine gön o demiştir ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Lezzetleri yıkıp yok eden ölümü çok zikredin'' diye buyurdu.

2- Ebu Nuaym, Ömer bin el-Hattab'ın hadisinden aynısını riyşyet etmiştir.

3- Bezzâr, Enes (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Lezzetleri yıkıp yok eden ölümü çok anın. Çünkü ölümü anmak, darda olanı rahatlandırır. ahatlıkta olanı sıkıştırır.''

4- İbn-i Mâce'nin Ömer (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre; Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den hangi müslümanın daha akıllı, zeki olduğu soruldu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ölümü en fazla zikreden ve ölümden sonrasına en güzel hazırlananlardır akıllılar'' diye buyurdu.

5- Tirmizî, Şeddad bin Evs (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiş: Rasulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İyi akıllı kişi nefsine hakim, olan, Ölümden sonrasına çalışandır. Âciz kişi de, nefsinin havasına tabi olup (Allah bana şöyle şöyle yaptı) diye iftirada bulunandır'' buyurdu.

6- îbn-i Ebu Dünya, Enes (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Ölümü çokça anın. Çünkü ölümü anmak günahları temizler, İnsanın elini dünyadan çeker, zengin iken ölümü zikrettiğinizde o zikir, zenginliği hedım eder (azgınlığını indirir). Fakirken ölümü anmanız sizi yaşamaya razı eder.''

7- Yine İbn-i Ebi Dünya A'la el-Horasani'den rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir: Resulullsh (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir meclîsin yanından geçti, gülmek ortalığı almıştı. Bunun üzerine şöyle buyurdu: ''Meclisinizi lezzetlerin bulandırıcısıyla renklendirin.'' Onlar dediler ki: ''Ya Resulaîlah nedir o lezzetleri bulandıran?'' Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ölüm'' diye buyurdu.

8- Yine İbn-i Ebi Dünya'nın Süfyan (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir; Bize yaşlı bir adam haber verdi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bir adama öğüt verip dedi ki: Ölümü çokça zikret, kendisinden başka her şeye karşı seni teselli eder...''

9- İbn-i Ebi Dünya ve Beyhaki Şuabul iman da Zeyd es-Süleymi (r.a.)'dan rivayet ettiklerine göre: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sahabelerinden bir gaflet hali gördüğünde yüksek bir sesle kendilerini uyarıyordu. ''Ölüm geldi ölüm!,. Vazgeçilmez netice! Yâ şekavet, yâ saadet! (ya mutluluk, ya mutsuzluk) diye buyuruyordu.

10- Beyhakî, el-Vadin bin Ata'dan rivayet ettiğine göre: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanlardan ölüm noktasında bir gaflet sezdiğinde, gelir kapı çerçevesini tutar, üç sefer çağırırdı: ''Ey insanlar, ey müslümanlar, vazgeçilmez sonuç olan ölüm geldi. Ölüm getireceklerimle geldi. Allahın evliyasına rahat hoş bereketli neticeler getirdi. O evliyalar ki, ebed ehlidirler. İstek ve çalışmaları hep ebed içindir... İşte nasıl ki her yolcunun bir gayesi vardır. (Hayat yarışmasına) katılan her yaşayanın da sonucu Ölümdür. Ya kazanır, ya kaybeder.''

11- Taberani Ammar (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Vaaz edici olarak Ölüm yeter,'' diye buyurdu.

12- Rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e şöyle sorulmuş: ''Yâ Resulalîah! Hiç kimse şehidlerle beraber haşrolacak mı?'' Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet gece ve gündüzünde yirmi sefer ölümü zikreden kişi onlarla beraber haşrolunacak'' diye buyurmuştur.

13- Sudi, ''O Allah ki, sizi imtihan etsin ve hanginizin daha güzel amelli olduğunu göstersin diye ölüm ve hayatı yarattı''[Mülk 2] mealindeki âyet-i kerimeyi: ''Hanginizin, ölümü çok zikrettiğini ona en güzel şekilde hazırlandığını ve daha fazla korkup sakındığınızı göstersin diye ölüm hayatı yarattı'' şeklinde tefsir etmiştir.

14- İbn-i Ebi Dünya ve Beyhaki ''Şuab-i İman''da aynısını riva etmişlerdir.

15- İbn-i Sabit (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında birisi zikredilip övüldü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem); ''Onun ölümü zikretmesi nasıldı?'' diye sordu. ''Ondan bu konuda birşey konuşulmadı'' dediler. Bunun üzerine ''Bildiğiniz gibi değildir'' diye bildirdi.

16- İbn-i Ebi Dünya ve Bezzâr, Mevsulen (tam bir senedle) benzerini rivayet etmişlerdir.

17- Taberâni de Sehl bin Sa'd'den benzerini rivayet etmiştir.

18- Bâzıları demişlerdir ki: ''Kim ölümü çok zikretse, üç şey ona ikram edilir Çabuk tevbe eder. Kalbinde kanaat olur. İbadetinde sevinç ve ferah bulur. Kim ölümü unutsa, üç şey ile cezalandırılır. Tevbeyi erteletir, kafi miktara razı olmayı bırakır. İbadetinde tenbellik yapar.

19- Teymi de demiştir ki: ''İki şey benden dünya lezzetini kesiyorlar: Ölümü ve Allah'ın huzurunda durmayı zikretmek...''

İbn-i Ebi Dünya bunu rivayet etmiştir.

20- Bâzıları da, ''Dünyadan nasibini unutma''[Kasas, 77] mealindeki âyet-i kerimede, nasibi kefen diye tefsir etmişler; (onlara göre) ayet evveline bitişik olan bir vaazdır. Âyetin evveli: ''Allah'ın sana verdiği şeyler için Âhireti iste'' [Kasas, 77] mealindedii), Mânâsı da şöyle olur: Yani dünyadan Allah'ın sana verdiği şeyler ile Cenneti iste, o şeyleri ona kavuşturacak şekilde kullan ve unutma ki, nasibin olan kefenden başka bütün malını bırakacaksın. Nasıl ki şair demiş:

Ömür boyunca biriktirdiğinden nasibini

Sarılacağın iki örtü bir de mumyan..

21- Ebu Nuaym, Ebu Hureyre (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre; Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bir adam geldi dedi ki:

— ''Ya Resulallah, neden ölümü sevemiyorum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

— Malın var mı? buyurdu.

— Evet, dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

— Önce malını gönder (Allah için infak et). Çünkü mümin'in kalbi malı ile beraberdir. Malı önce gönderse ister ki ona kavuşsun Erteletse (dünyada bıraksa) ister ki beraberinde kalsın.

22- Said bin Mansur, Ebu Derdâ'dan rivayet ettiğine göre şöyle ctemiştir:

''Beliğ bir meviza, seri' bir gaflet.

Vaaz edici olarak ölüm yeter.

Ve ayırıcı olarak da zaman yeter.

İnsan bugün meskenlerde Yarın ise mezarlarda...''

23- İbn Ebi Dünya'' Reca bin Hayve'den rivayet ettiğine göre: Kul, ölümü çok zikretmez; illa, sevinç ve kıskançlığını bırakır.

24- Ebi Derda'dan rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir: Kim Ölümü çok zikrederse, hasedi de azalır. Kıskançlığı da.''

25- Rebiî b. Enes'ten rivayet edildiğine göre şöyle demiştir: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Dünyadan insanın elini çektiren ve ona Ahireti sevdiren olarak ölüm yeter,'' buyurdu...

26- Taberâni, Tarık el-Muharibi (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Ölüm gelmeden önce ölüme hazırlan'' buyurdu.

27- îbn-i Ebi Şeybe, Avn bin Abdullah (r.a.)'dan rivâyet ettiğine göre şöyle demiştir: ''Yarını ecelinden saymayan kuldan başka kimse Ölümü tam yerine koymamıştır. Çünkü güne başlayan çok kişi var ki o günü bitirmiyor. Ve yarını uman çok kişi var ki ona yetişmiyor. Sen eğer eceli ve gelişini görseydin emeli ve gururu bırakırdın.''

28- Yine İbn4 Ebi Şeybe, Ebî Hazim'den rivayetine göre, şöyle demiştir: ''Âhirette seninle beraber olmak istediğin şeye bak. Onu bugün öne al ve bak; orda seninle olmak istemediğin şeyi bırak.''

29- Yine îbn-i Ebî Şeybe ondan şunu rivayet etmiştir: ''Ondan dolayı ölümü istemediğin her işi bırak. Sonra, öldüğün zaman sana zarar vermez.''

30- Ebu Nuaym, Ömer îbn-i Abdul-Aziz (r.a.)'den kivâyet ettiğine göre şöyle demiştir: ''Kim Ölümü kalbine yaklaştırsa, elîndekini çoğaltır.''

31- Recâ bin Nuh'tan rivayet edildiğine göre, Ömer îbn-i Abdülaziz, ailesinden birine şunları söylemiştir: ''Bundan sonra, eğer gece gündüz ölümü anmanın değerini bildiysen her fani şeye buğzet ve her baki şeyi sev.''

32- Mücemmi' et-Teymi'den rivayet edildiğine göie şöyle demiştir: ''Ölümü zikretmek zenginliktir.''

33- Sümayt (r.a.)'tan rivayet edildiğine göre, şöyle iniştir: ''Kim ölümü göz önüne alsa, dünyanın darlığına ve ferahına aldırmaz.''

34- Ka'b'dan rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir: ''Kim ölümü hakkıyla tanısa dünyanın musibet ve gamları ona kolay gelir.''

35- îbn-i Ebi Dünya, Hasan'dan rivayet ettiğine göre şöyle demiştir: ''Hiçbir kulun kalbi, 'hiçbir zaman ölümün zikrine devam etmemiş; illa, dünya onun nazarında küçülmüş ve içindeki her şey ona kolay gelmiş.''

36- Katade (r.a.)'dan rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir: ''Ne mutlu o kimseye ki, Ölüm saatini hatırlar.''

37- Malik bin Dinar'dan rivayet edildiğine göre Hâkim, şöyle demiştir: ''Amel ve ibadette kalbin hayatlanması için ölümü zikretmek yeter.''

38- Safiyye (r.anhâ)'den rivayet edildiğine göre şöyle demiştir : Bir kadın, Âişe (r.anha)'ye kalbinin katılığından şikâyet etmiş. Âişe (r.anha): ''Ölümü çok zikret, kalbin yumuşar,'' demiş.

39- Ebî Hazim'den rivayet edildiğine göre, şöyle demiştir: ''Ey insanoğlu! Hayır sana ölümden sonra gelir.''

40- îbn-i Asakir, Ali bin Ebi Talip (r.a.)'dan rivayet ettiğine göre, şöyle demiştir: ''Ölüm amel sandığıdır. Hayır sana ölümden sonra gelir.''

41- Deylemî, Enes (r.a.)'den rivayet ettiğine göjre şöyle demiştir: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Dünyada zühdün en iyisi, ölümü zikretmektir. İbadetin en üstünü tefekkürdür. Kim ölümün zikrini çok yüklense kabri Cennet bahçelerinden bir bahçe olur.''

42- Hz. Ali de (Kerreniellah vechehu) şöyle demiştir: ''İnsanlar, uykudadırlar, öldükleri zaman uyanırlar.''

43- Hafız Ebu'l-Fadl el-Irakî bu mânâyı şöyle nazmetmiştiit: ''İnsanlar, uykudadır, ölünce (ye kadar), Ölüm uyuklamalarını giderir.''

44- Tirmizî, Ebu Hureyre'den rivayet ettiğine göre: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): Ölüp de pişman olmayan hiç kimse bulunmaz'' diye buyurdu.

Dediler ki: — Ya Resulallah, nedendir pişmanlığı?

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): — Eğer, iyi ise, iyiliğini artırmadığından pişman olur. Eğer kötü ise vazgeçmediğinden pişman olur, buyurdu.

BİR SONRAKİ KONU İLE DEVAM İÇİN AŞAĞIDAKİ İSİM’E TIKLA

ÖLÜMÜ ZİKRETMEYE YARDIMCI OLAN ŞEYLER