RÖNESANS :
Leonardo Da Vinci'nin Mona Lisa adlı tablosu bu dönemdeki resim
sanatına iyi bir örnektir.Rönesans, Orta Çağ ve Reformasyon arasındaki tarihi dönem
olarak anlaşılır. 15 - 16. yüzyıl İtalya’sında batı ile klasik antikite
arasında sanat, bilim, felsefe ve mimarlıkta bağın tekrar kurulmasını sağlayan,
İslam filozof ve bilimadamlarının çalışmalarının çeviri yoluyla alındığı,
deneysel düşüncenin canlandığı, insan yaşamı (hümanizm) üzerine yoğunlaşıldığı,
matbaanın bulunmasıyla bilginin geniş kitlelerle paylaşımının arttığı ve
radikal değişimlerin yaşandığı dönemdir. Bu çağ uzun zamandır geriye düşmüş
olan Avrupa'nın ticaret ve Coğrafi Keşifler'le yükselişinin öncüsü olmuştur.
İtalyan rönesansı bu dönemin başlangıcı sanatsal ve bilimsel gelişmeyi ifade
eder. İlk kez İtalyan sanatçı Giorgio Vasari tarafından Vite'de kullanılmış,
1550 yılında basılmıştır. Rönesans teriminin kökeni Fransızca'dır. Fransız tarihçi
Jules Michelet tarafından kullanılmış, ve İsviçreli tarihçi Jacob Burckhardt
tarafından geliştirilmiştir. (1860'larda). Yeniden doğuş iki anlamı içerir.
İlki antik klasik metinlerin tekrar keşfi, öğrenimi, sanat ve bilimdeki
uygulamalarının tesbitidir. İkinci olarak bu entelektüel aktivitelerin
sonuçlarının Avrupalılık kültürünü genelde güçlendirmesidir. Bu yüzden
Rönesans'tan bahsederken iki farklı fakat anlamlı yoldan söz edilebilir: Klasik
öğrenmenin ve bilimin antik metinlerin tekrardan keşfiyle yeniden doğması ve
genel anlamda bir Avrupalılık kültürünün yeniden doğuşu. Raphael Sanzio ve
Michelangelo gibi birçok ressam mevcuttur.
Rönesans döneminin yaratıcılığının esas yürütücü gücü
tüccarlardır. Bunlar en kârlı ticaretin hangi alanda olduğunu araştırdılar ve
bu yoldan sağladıkları zenginlikleri sanat ve endüstri yeniliklerine
yatırdılar. Rönesans; Floransa, Venedik, İngiltere, Portekiz, Hollanda gibi
büyük kent-devletlerinde ya da metropollerde doğmuştur.
Rönesans üzerinde derin araştırmalar yapan Burkhard: “Rönesans
insanın keşfedilmesidir.” demektedir. Gerçekten de Ortaçağ'da Avrupa’da insanın
hiçbir kıymeti yoktu. Engizisyon mahkemelerinde yüzbinlerce insan haksız yere
ve çok defa sırf servetlerini ele geçirebilmek için öldürüldü. Papazlar çeşitli
menfaatler karşılığında günahları affediyorlardı. Hatta cennetten yerler
satıyorlardı. Mantık ve insani esaslar kaybolmuştu. İslam filozof ve
bilimadamlarının eserlerini okuyarak Dünya'nın döndüğü kanısına varan Galile ve
daha pekçok düşünür çeşitli işkenceler görmüş pek çoğu öldürülmüştür. Bu
itibarla Rönesans hareketi ilim ve teknikteki ilerlemenin yanı sıra insan ve
tabiat sevgisini de beraberinde getirdi. Rönesansın öncüleri, sanat
faaliyetlerinin yanı sıra edebiyat, tarih ve arkeolojiye de önem verdiler.
Resim ve tasvir anlayışı gelişti. Mimaride gotik tarzı terk edilerek barok ve
rokoko üslubu geliştirildi. Rönesans mimarlığının başlıca özellikleri ölçü,
sadelik ve tabiiliktir.
Bu şekilde İtalya’da başlayan Rönesans hareketi kısa zamanda bütün
Avrupa’da yayıldı. Rönesans daha ziyade Fransa’da sanat; Almanya’da dini tablo
ve resimler; İngiltere’de edebiyat; İspanya’da resim ve edebiyat alanında
gelişti. İtalya’daki rönesans hareketinde eski Yunan ve Roma ediplerinden
Tacitus, Sophokles, Domosten, Platon, Çiçeron ve Virgil’in eserleri tekrar
ortaya çıkarıldı. İtalyan fikir adamı ve yazarlarından Machiavel (1469-1531),
Tasso (1544-1595) yetişip eserler verdiler. Machiavel’in Hükümdar adlı eseri
meşhurdur. Ressamlardan Rafael (1483-1520) aynı zamanda heykeltraş, mimar ve
edebiyatçı da olan Leonardo da Vinci (1452-1519), Mikelanj (1475-1564) bu
devirde İtalya’da yetişen sanatkarlardır. Fransa, edebiyat ve fikir sahalarında
İtalya’yı geçerek; Ronsard (1525-1585), Montaigne (1533-1592), Rabelais
(1495-1555), mimarlıkta Louvre Sarayı'nı yapan Pierre Loscot, Tuileries
Sarayını yapan Jean Bullant, resimde de François Clouet yetiştiler. Fransız
krallarından I. François (1515-1547) zamanında Collège de France kuruldu.
Almanya’da daha çok dini alanda değişiklikler oldu. Almanya’da hümanizm
akımında Erasmus (1467-1536), Röklen (1452-1522), Luther (1483-1546), resimde
Albrecht Dürer (1471-1528) yetişti. İngiltere’de tiyatro sahasında eserleriyle
tanınan ve The Game'in yazarı Shakespeare (1564-1610), İspanya’da Donkişot
yazarı Cervantes (1547-16921), ressam Velasquez (1599-1660), Hollanda’da ressam
Rembrandt (1607-1669), Polonya’da ilk defa dünyanın güneş etrafında döndüğünü
söyleyen Kopernik'e yetiştiler. Rönesans devrinde yapılan eserler Avrupa’da
hala mevcuttur. Ressam ve heykeltraşların tablo ve heykelleri müzelerde
bulunmaktadır.
Konu başlıkları
1 Rönesans’ın sebepleri
2 Rönesans’a etki eden düşünceler
3 Rönesans’ın sonuçları
Rönesans’ın sebepleri
İstanbul'un fethedilmesiyle bilim adamlarının İtalya'ya göç etmesi.
Arapçaya çevrilmiş eski Arap ve Roma eserlerinin tercüme edilmesi.
Kuzey Avrupa'dan gelen Novgorod kavimlerinin medeni Avrupa
toplulukları üzerindeki yıkıcı etkisi.
Coğrafi keşifler sonucunda zenginleşen ve güzel sanatlar gibi
alanlara destek veren, koruyan bir sınıfın oluşması (coğrafi keşifleri yapan
Burjuva sınıfı).
Rönesans’a etki eden
düşünceler Yeryüzü ilgi çekici ve araştırılmaya değer bir yerdir.
İnsan güçlüdür ve bu gücüyle büyük başarılar elde edebilir.
İnsanın sürekli faal olması şerefli bir şeydir.
Gerçek güzeldir. Bu anlayışlara bağlı olarak da yaşadığımız dünya
o kadar ilgi çekici bir yerdir ki, 'Başka dünyaları düşünmenin hiçbir anlamı
yoktur' anlayışı hakimdir.
Rönesans’ın sonuçları
Avrupa kilisenin baskısından ve dinden kurtulup modernleşme çağına geçmesinde
büyük rol oynamıştır.
Skolastik görüş (kilisenin dar görüşü) yıkılmıştır.
Yerine pozitif (bilimsel) düşünce hakim olmuştur.
Reform hareketlerini hazırlamıştır.
Bilim ve teknikteki gelişmeler hızlanmıştır.
Avrupa’da sanattan zevk alan aydın (Mesen) sınıf ve halk sınıfı
oluşmuştur.
Din adamlarının ve kilisenin halk üzerindeki otoritesi
sarsılmıştır.
Avrupa’nın her yönden gelişmesine ve güçlenmesine öncülük
etmiştir.
Kaynakça BBC Science & Nature, Leonardo da Vinci
(12 Mayıs 2007'de güncellendi)
^ BBC History, Michelangelo (12 Mayıs 2007'de güncellendi)
{{Dolaşım |ad = Rönesans |durum = collapsed |başlıkbiçimi =
background:#ccccff; |başlık = Rönesans |grupbiçimi = background:#ccccff; |grup1
= Konular |liste1 = Mimari · Dans · Edebiyat · Müzik · Ressamlık · Felsefe ·
Bilim · Şavaşçılık |grup2 = Bölgeler |liste2 =Almanya · Fransa · Hollanda ·
İngiltere · İspanya · [[İta lyan Rönesansı|İtalya]] · [[Kuzey
Batı sanat hareketleri
14.-18. yüzyıl Gotik - Rönesans (Erken dönem) (14.) · Maniyerizm
(16.) · Barok (17.) · Rokoko - Neoklasisizm - Romantizm (18.)
19. yüzyıl Realizm · Ön-Raffaeloculuk akımı · Akademik ·
İzlenimcilik · Art izlenimcilik · Yeni izlenimcilik · Chromoluminarism ·
Noktacılık · Cloisonnism · Les Nabis · Naif sanat · Synthetism · Sembolizm ·
Hudson Nehri Okulu
20. yüzyıl Modernizm · Kübizm · Dışavurumculuk · Soyut
dışavurumculuk · Soyut · Neue Künstlervereinigung München · Der Blaue Reiter ·
Die Brücke · Dadaizm · Fovizm · Art Nouveau · Bauhaus · De Stijl · Art deco ·
Pop sanatı · Fütürizm · Süprematizm · Gerçeküstücülük · Renk alanı resmi ·
Minimalizm · Enstalasyon sanatı · Lyrical Abstraction · Postmodernizm ·
Kavramsal sanat · Arazi sanatı · Performans sanatı · Video sanatı · Fotorealizm · Yeni dışavurumculuk · Outsider sanat ·
Lowbrow · New media art · Young British Artists · Stuckizm · Sistemler sanatı