BEYHAKİ

KÜLLİYATI

ALLAH’IN İSİM VE SIFATLARI

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Basar Sıfatının İsbatıyla İlgili Rivayetler

 

Ru'yet ile basar, aynı anlama gelen iki ibaredir. Yüce Allah şöyle buyurur: "Şüphesiz Allah işitir ve görür."[Mümin 20], "Allah şüphesiz kullarından haberdardır, görendir."[Fatır 31], "O kullarını gören ve haberdar olandır."[İsra 30], "Allah işitir ve görür."[Nisa 134], "Allah, Peygamberi ve müminler işlediklerinizi görecektir."[Tevbe 105], "Allah'ın her şeyi görmekte olduğunu bilmez mi?''[Alak 14], "Ben sizinle beraberim; görür ve işitirim.''[Taha 46]

 

 

389- Ebu Musa el-Eş'ari bildiriyor: Bir gazvede Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraberken, hangi tepeye çıksak ve hangi düzlüğe insek yüksek sesle tekbir getiriyorduk. Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanımıza yaklaşıp: "Ey insanlar! Kendinize acıyınız. Siz ne sağıra dua ediyorsunuz, ne de gaibe. Sizi duyan ve görene dua ediyorsunuz. Dua ettiğiniz zat size bineğinin boynundan daha yakındır" buyurdu. Sonra bana dedi ki: "Ey Abdullah b. Kays! Sana Cennet hazinelerinden birini göstereyim mi? La havle vela kuvvete illa billah (= Güç ve kuvvet ancak Allah'a mahsustur, sözüdür)."

Buhari ile Müslim Sahih'lerinde Halid hadisinden tahric ettiler ve bunlardan birisi Abdulvehhab kanalıyla "Semi (işiten) ve Karib (yakın) olan" ibaresiyle rivayet etti. Müslim ise İshak b. İbrahim kanalıyla Abdulvehhab'dan aynı ibare ile aktarmıştır ki bu, Nersi'nin Hammad kanalıyla Eyyub'dan, onun da Ebu Osman'dan rivayetinde mevcuttur.  [-] Sahih, ravileri güvenilir.

 

 

 

390- Ebu Hureyre, "Allah, size, emanetleri mutlaka ehline vermenizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emrediyor. Doğrusu Allah, bununla size ne güzel öğüt veriyor! Şüphesiz ki Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla görendir"[Nisa 58] ayetini okuyup: "Ben Hz. Peygamber'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem) baş parmağını kulağının üzerine, onu takib eden parmağını da gözünün üzerine koyarken gördüm." Yani Ben Resulullah (bu) iki parmağını (gözü ve kulağı üzerine) koyarak bu ayeti okurken gördüm" dedi. Ebu Hureyre ekledi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) parmaklarını bu şekilde göz ve kulağının üzerine koyarken söz konusu ayetleri okumakla Yüce Allah'ın işitme ve görme sıfatının varlığına işaret etmiştir.  [-] Sahihtir. Ebu Davud (4728).

 

Hadiste parmaklarla yapılan işaretten kasıt, yüce Allah'ın işitme ve görme sıfatının varlığına işaret etmek içindir. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yüce Allah'ın işitme ve görme sıfatını izah etmek için kulak ve gözlerine işaret etmiştir. Tıpkı kişinin: "Falan falanın malına el koydu" derken eliyle alma işareti yapması gibi. Bu rivayet, yüce Allah'ın işitme ve görme sıfatından ilim sıfatının anlaşılmayacağını göstermiştir. Çünkü işitme ve görme sıfatından kasıt ilim sıfatı olsaydı, kalbine işaret ederdi. Çünkü bilginin yeri kalptir. Ancak hadiste kastedilen işitme ve görme organı değildir. Çünkü Allah yaratılmışlara benzemekten münezzehtir.

 

 

 

391- Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Allah uyumaz, uyumak da ona yaraşmaz. Mızan elindedir ve dilediği şekilde onu (amelleri) hafif veya ağır kılar. Önündeki perde de ateştendir ki bu perdeyi kaldıracak olsa gördüğü her şeyi yüzünün nuruyla yakardı."  [-] Sahih, ravileri güvenilir. Müslim (179).

 

 

 

392- Bu hadis başka bir kanalla "Aramızda iken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayağa kalkarak dört söz söyledi" ve "perde ise nurdandır" ibaresiyle rivayet olunmuştur.

Müslim, Sahih'inde İshak b. İbrahim'den rivayet etti.  [-] Sahih, ravileri güvenilir.

 

Hadiste zikredilen perde ve başka şeyler yaratılmışlara yönelik ifadelerdir. Çünkü insanlar bunlarla Rablerinden perdelenmişlerdir. Yüce Allah bu konuda: "Hayır; doğrusu onlar o gün, Rablerinden perdelenerek yoksun tutulmuşlardır"[Mutaffiffin 15] buyurmuştur. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "perdeyi kaldıracak olsa ... " sözü: "Eğer insanların gözleri üzerinden perdeyi kaldıracak olursa ve kendisini görmeleri için onlara dayanma gücü vermezse yanarlar ve buna tahammül edemezler" manasındadır.

 

 

 

 

393- Ebu Ubeyde der ki: Yukarıdaki hadiste geçen "suhha" kelimesinden kastın, Allah'ın yüzünün celali olduğu söylenmiştir. Yine suhha'nın, Allah'ı tazim ve tenzih olan: "Sübhanallah" olduğu da söylenmiştir.

 

 

 

394- Ebü Müsa anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) içimizde iken kalkıp bizlere dört söz söyledi: "Yüce Allah'ı uyku tutmaz, zaten uyuması da gerekmez. Tartıyı (Mizan'ı) aşağı çekebileceği gibi yukarı da çekebilir. Gece yapılan amel, gündüz yapılan am elden daha önce katma yükseltilir. Gündüz yapılan amel gece yapılan amelden daha önce de katma yükseltilebilir. O'nun önünde nurdan bir perde vardır. Ayrıca o perdeyi açacak olsa, yüzünden saçılan nur, mahlükatından onu gören gözleri yakar."

Sonra (Ebü Müsa'dan hadisi rivayet eden) Ebü Ubeyde "Ateşin bulunduğu yerdeki ve çevresindekiler mübarek kılınmıştır. Alemlerin Rabbi olan Allah, eksikliklerden münezzehtir"[Neml 8] ayetini okudu.  [-] Sahih, ravileri güvenilir.

 

Subha'nın Yüce Allah'ı tazim ve tenzihe yönelik tesbihler olduğunu Ebü Ubeyde'nin bu rivayeti desteklemektedir.

 

 

 

395- Ömer b. el-Hattab'ın meşhur İman hadisinde şöyle geçmektedir: Adam: "İhsan nedir?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'ı görüyormuşçasına ibadet etmendir. Her ne kadar sen O'nu göremesen de O seni görür" buyurdu. 

 

Müslim, Sahih'inde Yünus b. Muhammed'den rivayet etti.   [-] Sahih, ravileri güvenilir. Ebu Davud (4695) ve Tirmizi (2610).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Kelam Sıfatının İsbatı, Kur'an'ın Allah'ın Kelamı Olduğu ve Yaratılmış Olmadığının Deliline Dair Bölümler:    Kelam Sıfatının İsbatıyla ilgili Rivayetler