BEYHAKİ KÜLLİYATI |
ALLAH’IN İSİM VE SIFATLARI |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Celal, Ceberut, Kibriya,
Azamet ve Mecd
Sıfatlarıyla ilgili
Rivayetler
Bu sıfatlar, Allah'ın
sahip olmasını hak ettiği sıfatlardır. Yüce Allah şöyle buyurur: "Ancak,
yüce ve cömert olan Rabbinin varlığı bakidir."[Rahman 27], "Büyük ve
pek cömert olan Rabbinin adı ne yücedir!"[Rahman 78], "Göklerde ve
yerde azamet O'nundur.''[Casiye 37], "O, güçlü, buyruğunu her şeye
geçiren, ulu olan Allah'tır."[Haşr 23], "O yücedir, büyüktür."[Bakara
255], "Öyleyse çok büyük Rabbinin adını tesbih et.''[Vakıa 74], "O,
övülmeye layıktır, yücelerin yücesidir."[Hud 74]
268- Enes b. Malik,
Şefaat hadisini uzun bir şekilde aktardıktan sonra devam ediyor: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Dördüncü defa gelirim ve
aynı şekilde Allah'a hamd ederim, sonra secdeye kapanırım. Bana: ''Ey Muhammed!
Başını kaldır ve söyle; sözün dinlenir, iste, istediğin verilir, şefaat et,
şefaatin kabul edilir'' denir. Ben: ''Ey Rabbim! La ilahe illallah diyen(e
şefaat etmem) için bana izin ver'' derim. Allah: ''Bu hak senin değildir. Ancak
izzetim, yüceliğim ve azametime yemin olsun ki; ondan (cehennemden) La ilahe
illallah diyeni çıkaracağım'' buyurur."
Buhari, Sahih'te
Süleyman b. Harb'dan ve Müslim, Said b. Mansur kanalıyla Hammad b. Zeyd'den
"İzzetim, kibriyam ve azametim" ibaresiyle rivayet etti. [-] Sahih, ravileri güvenilir. Buhari (7510)
ve Müslim (193/326).
269- Hz. Aişe der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten sonra ancak
"Allahümme ente's-Selamu ve-minke's-selam, tebarekte ya zel-celali
vel-ikram (=Allahım! Sen bütün eksikliklerden uzaksın. Selamet ancak senin
inayetinle olur. Sen ki ulusun, celal ve ikram sahibisin)" diyecek kadar
bir süre otururdu.
Müslim, Sahıh'inde başka
bir yolla Asım el-Ahvel ve Halid el-Hazza'dan, ayrıca merfli olarak Sevban'dan
tahrk etti. [-] Sahih, ravileri
güvenilir. Müslim (592).
270- Muaz b. Cebel
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allahım!
Senden sabır
dilerim" diyen bir adamın yanından geçerken: "Bela istedin, Allah'tan
afiyet dile" buyurdu. Yine: "Ey Celal ve İkram sahibi!" diye dua
eden bir kişinin yanından geçerken: "Duana icabet edildi. Dilediğini iste"
buyurdu. Yine dua ederken: "Allahım! Senden nimetinin tamamını
dilerim" diyen bir adamın yanından geçerken: "Ey Ademoğlu! Nimetin
tamamının ne olduğunu biliyor musun?" diye sordu. Adam:
"Hayır maksadıyla
yaptığım bir duaydı" karşılığını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Nimetin tamamı, Cehennemden kurtuluş ve Cennete girmedir"
buyurdu. [-] Senedi hasendir. Tirmizi
(3527).
271- Enes anlatıyor:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber oturuyardum. Adamın biri
de ayakta namaz kılıyordu. Adam rüku ve secdelerini yapıp teşehhüdde Tahiyyat'ı
okuduktan sonra dua etti. Duasında şöyle dedi: "Allahım! Sadece senden
isterim. Şu sebeple ki hamd Sana mahsustur. Senden başka gerçek ilah yoktur.
Başa kakmadan her şeyi bol bol veren sensin, gökleri ve yeri eşsiz biçimde yaratan
sensin. Ey büyüklük ve ikram sahibi olan Allahım! Ey devamlı diri olan ve hiç
kimseye muhtaç olmadan hayatını devam ettiren Allahım! Sadece senden
istiyorum." Adamın bu duası üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), ashabına: "Nasıl dua ettiğini biliyor musunuz?" diye sordu.
Onlar da:
"Allah ve Resulü
daha iyi bilir" dediler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Canım kudret elinde olan Allah'a yemin olsun ki o, Allah'a ismi
azam duasıyla dua etti. O ismi azam ki onunla dua edildiğinde Allah o duaya
icabet eder, onunla istendiğinde Allah istenilen şeyi verir" [-] Sahih
272- Zeyd b. Erkam
bildiriyor: Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her namazın ardından
şöyle dua ettiğini işitirdim: "Ey bizim ve her şeyin Rabbi olan Allahım!
Senin yegane Rab olduğuna ve ortağının olmadığına ben şahidim. Ey bizim ve her
şeyin Rabbi olan Allahım! Ben, Muhammed'in senin kulun ve Resulün olduğuna
şahidim. Ey bizim ve her şeyin Rabbi olan Allahım! Ben bütün kulların kardeş olduğuna
şahidim. Ey bizim ve her şeyin Rabbi olan Allahım! Beni ve ailemi dünya ve
ahirette sürekli olarak sana ihlasla bağlı kıL. Ey yücelik ve ikram sahibi
Allahım! (Beni kabul etmek üzere) dinle ve kabul buyur. Allahu ekber, Allahu
ekber, Allah göklerin ve yerin nurudur. Allah bana yeter ve ne güzel vekildir.
Allahu ekber, Allahu ekber." [-]
Zayıf, Ebu Davud (1508).
273- Ebü Hureyrelnin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kıyamet gününde Yüce Allah: ''Benim rızam için birbirlerini sevenler
nerede? Hiçbir gölgenin bulunmadığı böylesi bir günde onları kendi gölgemde
gölgelendireceğim'' buyurur."
Müslim, Sahih'inde
Kuteybe b. Saididen rivayet etti. [-]
Sahihtir. Müslim (2566).
274- Ebü Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Biriniz dua
edip de bu duasına karşılık verildiğini gördüğü zaman: ''Tüm iyi şeylerin izzet
ve celali ile tamamlandığı Allahla hamdolsun!'' desin. Duasının karşılığının
geciktiğini gören kişi de: ''Her halimiz için Allah'a hamdederiz''
desin." [-] Zayıf, Gazali, İhya
(1/400).
275- Nu'man b. Beşir der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) buyurdu ki: "Allah'ın
celalinden zikrettiğiniz tesbih (Sübhanallah), tehlil (La ilahe illallah) ve
tahmid (Elhamdulillah) cümleleri, Arş'ın etrafında dönüp dururlar. Onlar tıpkı
arı oğulu uğultusu gibi uğultu çıkararak sahiplerini andırırlar. Sizden biri,
Arş'ın civarında kendisini andırtan birisinin olmasından hoşlanmaz
mı?" [-] Sahih, ravileri güvenilir.
İbn Mace (3809).
276- Avf b. Malik el-
Eşcai der ki: Bir gece Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte
gece namazı kıldım. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu namazda
Bakara Süresi'ni okudu. İçinde rahmet bulunan ayetlerde dua edip bu rahmeti
istedi, içinde azap bulunan ayetlerde de dua edip bunlardan Allah'a sığınırdI.
Rüküya gidince rüküda kıyamda durduğu kadar durdu ve: "Güç ve kudret,
izzet ve saltanat, ululuk ve azamet sahibini tesbih ederim" dedi. Sonra
secdeye gitti ve secdede kıyamda durduğu kadar durdu. Secdede de aynı şeyi
söyledi. Sonra kalkıp Al-i İmran Süresi'ni okudu. Diğer rekatlarda da birer
süre okudu. [-] Sahihtir. Ebu Davud
(873).
277- Huzeyfe bildiriyor:
Gecenin bir vakti Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i namaz kılarken
gördüm Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tekbir alıp namaza başladığı
zaman üç kez: "Allahu ekberu zi'l-ceberüti ve'l-kibriyai vel-azame (=Kudret,
hükümranlık, büyüklük ve yücelik sahibi Allah büyüktür)" dedi... -Hadis
devam ediyor- Lafız, Rüzbari'ye aittir. Mukril'nin rivayetinde "Allahu
ekberu zu'l-meleküti vel-ceberüti ve'lkibriyai vel-azame" ibaresi
geçmiştir. [-] Ebu Davud (874).
278- Cübeyr b. Ebi
Süleyman b. Cübeyr b. Mut'im der ki: İbn Ömer'in yanında oturuyordum. Bir ara
dedi ki: Sabah ve akşam vakitlerinde Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle dua ettiğini işittim: "Allahım! Dünyada da, ahirette de bana
afiyetler ver. Allahım! Dinimde de, dünya hayatında da bana, aileme ve sahip
olduklarıma karşı mağfiret ve afiyet ihsan et. Allahım! Ayıbımı ört,
korkularımı gider. Allahım! Önümden, ardımdan, sağımdan, solumdan, altımdan ve
üstümden gelecek tüm kötülüklere karşı beni koru. Altımdan ansızın gelecek ve
beni helak edecek belalardan da sana sığınırım."
Ravi Cübeyr der ki:
"Alttan ansızın gelecek bela, yere geçirilmedir." Ubade ise der ki:
"Bu dua bizzat Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) duası mıdır
yoksa Cübeyr'in kendi sözü müdür, bilmiyorum." [-] Sahih, ravileri güvenilir. Ebu Davud
(5074), Nesai (5544, 5545) ve İbn Mace (3871).
279- Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Yüce Allah buyurur ki: "Büyüklük benim cübbem, ululuk
ise izarımdır ve her kim bu ikisinde bana kafa tutarsa onu
mahvederim!" [-] Sahihtir. Ebü
Davud (4090) ve İbn Mace (4174).
280- Ebü Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yüce Allah: ''Büyüklük, benim ridam, azamet izarımdır. Kim bunlardan
birinde benimle yarışmaya yeltenirse onu cehenneme atarım'' buyurur." [-] Sahihtir.
281- Ebu Hureyre ile Ebu
Said derler ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Yüce Allah: ''İzzet izarımdır ve kibriyam benim ridamdır. Kim bunlardan
birinde benimle yarışmaya yeltenirse ona azab ederim'' buyurdu."
Müslim, Sahih'inde Ahmed
b. Yusuf kanalıyla Ömer b. Hafs b. Giyas kanalıyla rivayet etti. [-] Sahih, ravileri güvenilir.
282- İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başını rükudan
kaldırınca: "Allahumme Rabbena leke'l-hamdu mile's-semavat ve mil'el-ardi
ve mil'e ma şi'te min şey'in ba'du, ehles-senai ve'l-mecdi ehakku ma
kale'l-abdu ve kulluna leke abdun; la mania lima a'tayte; ve la mu'tiye lima
mena'te, vela yenfe'u zelceddi minke'l-ceddu. (=Allahım! Gökler, yerler, ikisi
arası dolusunca ve bundan sonra dilediğin şeyler dolusunca hamd sanadır. Sen
mecd ve senaya ehilsin. Senin verdiğine engelolacak, senin vermediğini verecek
kimse yoktur. Senin katında hiçbir zenginlik sahibine zenginliği fayda
vermez)" derdi.
Müslim bu hadisi
Sahih'te Ebu Bekr b. Ebi Şeybe kanalıyla Huşeym'den rivayet etti. [-] Sahih, ravileri güvenilir. Müslim (478).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Allah'ın Dileme ve
İrade Sıfatının İsbatı