BEYHAKİ KÜLLİYATI |
ŞAFİİ’NİN RİVAYETTE HATASIZLIĞI |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Vela ile ilgili Hadis
İbn Ömer'in bildirdiğine
göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Vela nesep gibi bir akrabalıktır.
Bundan dolayı vela hakkı ne satılır, ne de hibe edilir" buyurmuştur.
Şafii bunu Muhammed b.
el-Hasan kanalıyla bu şekilde rivayet etmiştir. Bana ulaşan habere göre
Muhammed b. el-Hasan bunu kitabında, "Ebü Yüsuf yani Yaküb b. İbrahim - Ubeydullah
b. ÖmerAbdullah b. Dinar - İbn Ömer" kanalıyla Allah Resulü'nden
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu lafızla aktarmıştır. Muhammed b. Arare'nin,
"Ebü Yüsuf Ubeydullah - Abdullah b. Dinar" kanalıyla bildirdiğine
göre İbn Ömer: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ve la hakkının
satılmasını ve hibe edilmesini yasakladı. Vela hakkı akrabalık
konumundadır" demiştir. "Vela hakkı akrabalık konumundadır"
lafzı muhtemelen Ebü Yüsufun kendi kavlidir. "Ve la nesep gibi bir
akrabalıktır" lafzı da kendi kavlidir. Muhammed b. el-Hasan bunu ondan
metnin bir bölümü olarak yanlışlıkla rivayet etmiştir. Muhtemelen Muhammed bunu
Şafii'ye ezberinden nakledereken hata etmiş ve isnadında Ubeydullah b. Ömer'i
zikretmemiştir. Yahya b. Süleym bunu, "Ubeydullah b. Ömer - Nafi' İbn
Ömer" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Muhammed
b. el-Hasan'ın rivayet ettiği lafızla rivayet etmiştir. Bu da Ubeydullah'ın
isnadında ve metninde yanılmasından kaynaklanmaktadır.
Çoğunluğun,
"Ubeydullah b. Ömer - Abdullah b. Dinar" kanalıyla İbn Ömer'den olan
rivayeti: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vela hakkının
satılmasını ve hibe edilmesini yasakladı" şeklindedir. Malik, Sevd, Şu'be,
Süfyan b. Uyeyne, Süleyman b. Bilal, Dahhak b. Osman, İsmail b. Cafer ve
başkaları bunu Abdullah b. Dinar'dan (bu ifade ile) rivayet etmişlerdir. Ebü
Uveymir b. en-Nehhas bunu Damra kanalıyla Sevd'den, İbnu'l-Hasan'ın rivayet
ettiği lafızla rivayet etmiştir. Bu da yanılgıdan ibarettir. Sevri'nin
öğrencileri bunun hilafında icma etmiştir. Bu lafız başka kanallarla da rivayet
edilmiştir, ancak hepsi de zayıftır. Bu konuda rivayet edilen en doğru hadis,
Hişam b. Hassan'ın, Hasan kanalıyla:
"Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): '' Velti nesep gibi bir akrabalıktır. Bundan
dolayı vela hakkı ne satılır, ne de hibe edilir'' buyurdu" şeklinde
naklettiği rivayettir. Ebü Abdullah el-Hafız bunu, "Ebu'l-Abbas b. Yaküb -
Yahya b. Ebi Talib - Yezid b. Harun" kanalıyla Hişam'dan mürselolarak
rivayet etmiştir. Katade kanalıyla Ömer b. el-Hattab'dan da rivayet edilmiştir.
Mana olarak bir kısmı da Hz. Ali'den rivayet edilmiştir. Doğrusunu da Allah
bilir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: