BEYHAKİ KÜLLİYATI

ŞAFİİ’NİN RİVAYETTE HATASIZLIĞI

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Ölü Arazileri Canlandırmak İle İlgili Hadis

Alkame b. Nadle bildiriyor: Ebü Süfyan b. Harb evinin yanında durup ayağıyla yere vurarak: "Arazinin de bir ortası vardır ... Bu durum Hz. Ömer'e ulaşınca şöyle dedi: "Kişi ancak etrafını duvarla çevirdiği yerin sahibi olur. Ölü arazileri canlandırmak, onu ekmek veya kazmak veya etrafını duvarlarla çevirmektir."

Beyhaki der ki: "Ölü arazileri canlandırmak ... " sözü sanırım ŞafiI'nin kendi sözüdür.’’

Bu Konuda Başka Bir Hadis

Ebü Zekeriyya'nın, Ebu'l-Abbas kanalıyla Rabi'den bildirdiğine göre Şafii şöyle demiştir: Malik'in, A'rec kanalıyla Ebü Hureyre'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Otun bitmesini sağlayacak ihtiyaç fazlası suyun kullanılmasına engelolan kişiden Yüce Allah kıyamet gününde rahmetini keser" buyurmuştur.

Bu hadis bu lafızla bu şekilde rivayet edilmiştir. Ancak burada katipten kaynaklanan bir hata vardır. Bu kitap Şafii'ye okunmamıştır. Rabi' de bunu kendisinden işitmemiştir. Eğer bu şekilde Şafii'ye okunmuş olsaydı Allah'ın izniyle bunu değiştirirdi. Bu hadis bu lafızla Amr b. Şuayb, babası, dedesi kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet edilmiştir. Zayıf olan başka bir kanalla da Ebu Hureyre'den nakledilmiştir. Hasan kanalıyla da Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürselolarak aktarılmıştır. Ebu Salih kanalıyla Ebu Hureyre'den olan sahih hadiste ise mana olarak mevcuttur. Ancak Malik'in, Ebu'zZinad'dan olan rivayeti, Şafii'nin eski risalesinden (el-Kadim'den) rivayet edildiği lafızla bilinmektedir. Za'farani de bunu ondan rivayette bulunmuştur. Bunu yeni risalesinde (el-Cedid'de) de başka bir yerde rivayet etmiştir. Harmele, Yahya ve el-Müzeni de bunu ondan rivayet etmişlerdir.

Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Otun bitmesini sağlayacak ihtiyaç fazlası suyun kullanılmasına engel olunamaz" buyurmuştur.

Sahih olanı bu isnadla alanıdır. Bu üç kişinin Şafii'nin rivayetinde icma etmesi ölü arazileri canlandırmak konusunda hatanın katipten kaynaklandığına delalet etmektedir. Muhtemelen Şafii, Malik'in hadisinin isnadını bilinen lafızla yazmış ve sonra ona Malik'ten başkasından olan bu ziyadeyi eklemiştir. Bu şekilde ilk isnadın metni ve ikinci metnin isnadı düşmüş ve ikinci metin birinci isnada eklenmiştir. Doğrusunu da Allah bilir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Kadının Bir Adamı Kendine Vekil Kılması İle ilgili Hadis