|
BEYHAKİ KÜLLİYATI |
EDEB |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
İsim Tercihi
Takılması Müstehap Olan
İsimler
468- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İsimleriniz içinde
Allah'ın en sevdiği isimler, Abdullah ve Abdurrahman'dır" buyurmuştur.
[T] Müslim (3/1682).
469- Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sohbetinde bulunan- Ebu Vehb el-Cuşemi dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Çocuklarınıza
peygamberlerin adını koyun. Allah katında isimlerinizin en sevimlisi, Abdullah
ve Abdurrahman' dır. En doğrusu ise Haris ve Hemmam' dır. En çirkini ise Harb
ile Murre'dir."
[T] Ebu Davud (4950) ve
Nesai (3567).
470- Semure b. Cundub'un
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Yüce Allah'ın en sevdiği sözler dört tanedir. Bunlar La
ilahe illallah, Allahu Ekber, Sübhanallah ve Elhamdulillah sözleridir. Bu
sözlerden hangisiyle başlarsan başla bir sakıncası yoktur. Hizmetçine Yesar,
Rebah, Necih ve Eflah isimlerini koyma. Zira birisine (örneğin): ''(Eflah;
kurtuluşa eren) burada mı?'' diye sorarsın, orada olmaz da sana: ''Burada
(Eflah; kurtuluşa eren) yok!'' der. Böylesi (konulmaması gereken) isimler dört
tanedir. Benim adıma bunları çoğaltmayın!"
[T] Müslim (3/1685).
471- Sahih hadiste
geldiği üzere Cabir der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ya'la,
Bereket, Eflah, Yesar; Nafi gibi isimleri yasaklamak istediğini gördüm. Sonra
sustu ve bir şey demedi. Sonra bunu yasaklamadan vefat etti.
[T] Müslim (3/1686).
472- Bize rivayet
olunduğuna göre Ebu Hureyre, Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu aktarmıştır: "Yüce Allah'ın katında en çirkin
isimlendirme kişinin ''Melikul-emlak (Hükümranlar hükümranı)'' olarak
isimlendirilmesidir. Allah'tan başka hükümran yoktur"
[T] Buhari (10/588) ve
Müslim (3/1688).
Kötü İsmi Daha Güzel Bir
İsimle Değiştirmek
473- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Asiye ismini
değiştirip: "Sen Cemile'sin" buyurmuştur.
[T] Müslim (3/1686).
474- İbnu'l-Müseyyeb,
babası kanalıyla dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bana: "Adın ne?" diye sorunca, ben: "Hazn (hüzün,
keder)" karşılığını verdim. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Bilakis senin adın Sehl (kolaylık) olsun" buyurunca, ben:
"Babamın bana koyduğu bir ismi değiştirmem!" karşılığını verdim.
İbnu'l-Müseyyeb der ki: "Bundan (dedemin bu tavrından) dolayıdır ki keder
üzerimizden hiç eksik olmamıştır."
[T] Buhari (6190).
475- Zeyneb binti Ebi
Seleme der ki: Eskiden adım Berre idi. Daha sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) adımı Zeyneb olarak değiştirdi. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Selleml yanına, eski adı Berre olan Zeyneb binti Cahş da girmişti ve onun da
adını Zeyneb olarak değiştirmişti.
[T] Müslim (3/1687).
476- Hayseme b.
Abdirrahman (b. Ebi Sebre), babasından bildiriyor:
Babam ile birlikte
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gitmişti. Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) dedeme: "Oğlunun adı ne?" diye sorunca,
dedem:
"Aziz" dedi.
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adını Aziz olarak koyma,
onun yerine Abdurrahman koy" buyurdu ve: "En güzel isimler Abdullah,
Abdurrahman ve Haris'tir" diye ekledi.
[T] Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid (8/50), Bezzar, Keşfu'l-estar (1993), Ahmed (17606, 17604,
17608) ve İbn Hibban (5828).
Ebu'I-Kasım Künyesini
Kullanmanın Mekruhluğu
477- Ebu Hureyre der ki:
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İsmimi kullanın, ama künyemi
kullanmayın" buyurdu.
[T] Buhari (8/53) ve
Müslim (3/1684).
478- Enes bildiriyor:
Adamın biri Baki'de birine: "Ey Ebu'l-Kasım!" diye seslendi. Bunun
üzerine orada olan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) seslenen adama
döndü. Adam: "Ey Allah'ın Resulü! Seni kastetmedim. filan kişiye
seslendim" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Birbirinize
benim isimlerimi koyun; ama künyelerimi kullanmayın!" buyurdu.
Cabir de Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den mutlak olarak O'nun künyesi ile künyelenmeyi
yasakladığını rivayet etti.
Şafii şöyle derdi:
"Kişinin adı Muhammed olsun veya başka bir şey olsun Ebu'l- Kasım
künyesini kullanması helal değildir."
[T] Buhari (4/339) ve
Müslim (3/1682).
İsmi ile Künyesini
Beraber Kullanmanın Mekruhluğu
479- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"İsmi benim ismimle aynı olan kişi künye mi kullanmasın. Künyesi benim
künyemle aynı olan kişi ise ismimi kullanmasın."
[T] Ebu Davud (4966) ve
Tirmizi (2842). Elbani hadisin zayıf olduğunu söylemiştir: Dalf Sünen Ebu Davud
(1056).
Vefatından Sonra Her
İkisinin de Bir Arada Kullanılmasına Ruhsat Verenler
480- İbnu'l-Hanefiyye
der ki: Bu, Hz. Ali'ye verilmiş bir ruhsattı. Hz. Ali: "Ey Allah'ın
Resulü! Senden sonra bir oğlum olursa, ona senin ismini ve künye ni vereyim
mi?" diye sordum; "Evet" cevabını verdi,
[T] Buhari,
el-Edebu'l-Müfred (843) ile et-Tarihu'l-Kebir (1/182), Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (9/309) ve Hakim (4/278).
480- Diğer rivayette
"Hz. Ali der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dedim ki: Ey
Allah'ın Resulü ... " ibaresi geçmiştir. Ebu Davud der ki: Ebu Bekr
rivayetinde ruhsata dair İbnü'l-Hanefiyye'nin sözü geçmemiştir.
[T] Ebu Davud (4967) ve
Tirmizi (2843, "sahih").
481- Hz. Aişe der ki: Bir
kadın Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: "Ey Allah'ın
Resulü! Bir oğlum oldu ve adını Muhammed, künyesini Ebu'l-Kasım koydum. Ancak
bundan hoşlanmadığın söylendi" dedi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "İsmimin konulmasını helal kılıp da künyemin kullanılmasını haram
kılan şey ne ki?" veya: "Künyemin kullanılmasını haram kılıp da
ismimin konulmasını helal kılan şey ne ki?" buyurmuştur.
[T] Ebü Davud (4968).
Elbani hadisin zayıf olduğunu söylemiştir: Dalf Sünen Ebı Davud (1057).
Ebü Davud bu iki hadisi
Sünen kitabında rivayet etmiş olsa bile isim ile künyenin bir arada
kullanılmasının yasaklanması yönünde gelen rivayetler daha sahihtir. Bu
yasaklamanın Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hayatta iken geçerli
olduğunu, ancak vefatından sonra bunun kaldırıldığını söyleyenlere gelince; bu
yönde hiçbir haber yoktur. Doğruya ulaşmak Allah sayesindedir. çocuğu olmadığı
halde bu künyeyi kullanan kimseye gelince; Enes b. Malik'in Ebü Umeyr
hakkındaki hadisinde Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey
Ebü Umeyr! Nuayr ne yaptı?" buyurduğunu rivayet etmiştik. Ömer b.
el-Hattab, kişinin Ebü İsa künyesini kullanmasını kerih görmüştÜr. Muğire b.
Şu'be'nin bildirdiğine göre de Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine
bu künyeyi vermiştir. Doğrusunu da Allah bilir.
482- Kadınların
künyelenmesine gelince: Hz. Aişe der ki: Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Ey Allah'ın Resulü! Bütün hanımlarının künyesi var, bana bir
künye koymayacak mısın?" dedim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Evet koyacağım. Oğlun (yeğenin) Abdullah b. ez-Zübeyr'in
künyesini (Ümmü Abdillah) kullan" buyurdu.
[T] Ebu Davud (4970).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: