BEYHAKİ KÜLLİYATI

EDEB

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Aksıran Ve Esneyen Kimse'ye Dair

Aksıranı Hamd Etmesi Halinde Teşmit Etmek; Aksırmanın Müstehab ve Esnemenin Kerih Görülmesi

Daha önce bu konuda Bed. b. Azib'den nakledilen rivayete göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendilerine aksıranı teşmit etmelerini emretmiştir.

316- Ebü Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Yüce Allah aksırığı sever, ama esnemekten hoşlanmaz. Biriniz aks ır dığı zaman ''Elhamdulillah'' derse, bunu duyan her bir kişinin ona ''Yerhamukallah'' diye karşılık vermesi gerekir. Kişi esnediği zaman şeytan bu duruma güler. Bunun için esnemesi gelen kişi elinden geldiğince bunu bastırmaya çalışsın."

[T] Buhari (8/61, 62).

Yahya el-Kattan ise İbn Ebi Zi'b'den rivayet ederken dua kısmını zikretmeyip şunu eklemiştir: "Birinizin esnemesi geldiği zaman elinden geldiği kadar onu bastırmaya çalışsın. Zira kişi ağzını açıp ''Haa! Haa!'' diye esnediği zaman şeytan buna güler."

317- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah'' desin. Yanında olan kardeşi veya arkadaşı da ona ''Yerhamukallah'' desin. Aksıran da ona: ''Yehdikumullah ve yuslihu balekum (= Allah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)'' şeklinde karşılık versin."

[T] Ravileri güvenilirdir. Buhari (8/61).

Bize rivayet olunduğuna göre Salim b. Ubeyd el-Eşcai, bunu Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den "Yanında olan kişi de ona: ''Yerhamukallah'' desin. O da: ''Allah sizi de bizi de bağışlasın'' karşılığını versin" ibaresiyle aktarmıştır. Bunun isnadında ihtilaf vardır. Ebu Hureyre hadisi isnad olarak daha sahihtir. Bu konuda Ebu Eyylib ile Hz. Aişe'den de hadis rivayet olunmuştur...

318- Bize rivayet olunduğuna göre Ebü Hureyre der ki: "Kardeşine aksırdığı zaman üçe kadar ''Yerhamukallah'' dersin. Daha fazla aksırdığı zaman nezle olmuş demektir (ve artık "Yerhamukallah" demen gerekmez)." Başka bir kanalla bir öncekinin aynısı, Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) merfü olarak rivayet edilmiştir.

Rifaa hadisinde ise "(Üçten sonrası için) istersen ''Yerhamukallah'' dersin, istersen de demezsin" eklemesi yapılmıştır.

[T] Ebu Davud (5034,5035).

319- Seleme b. el-Ekva bildiriyor: Adamın biri Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında aksırdI. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Yerhamukallah" karşılığını verdi. Ancak adam bir daha aksırınca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu adam nezle olmuş!" buyurdu. Bir rivayette bunu üçüncü hapşırmada söylemiştir.

[T] Müslim (4/2292).

Aksıran ve Yüce Allah'a Hamd Etmeyen Kimse

320- Enes b. Malik der ki: Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında iki adam aksırdI. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birine "Yerhamukallah" diye karşılık verdi, ancak diğeri aksırınca herhangi bir karşılık vermedi. "Ey Allah'ın Resulü! Yanında iki adam aksırdI. Birine "Yerhamukallah" derken diğerine bunu demedin" denilince: "Çünkü şu adam Allah'a hamd etti, ben de ona ''Yerhamukallah'' dedim. Diğeri ise Allah'a hamd etmediği için bunu demedim" buyurdu.

[T] Buhari (10/610) ve Müslim (4/2292).

321- Ebu Musa el-Eş'ari der ki: Resulullah'ın şöyle buyurduğunu işittim: "Biriniz aksırıp Allah'a hamd ettiği zaman ona "Yerhamukallah" deyin. Allah'a hamd etmemesi durumunda da ona bir şey demeyin''.

[T] İsnadı sahihtir. Müslim (4/2292).

Aksırırken Sünnet Olarak Ağzı (Giysiyle) Kapatmak ve Sesi Kısmak

322- Ebu Hureyre der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aksıracağı zaman sesini kısar ve giysisiyle yüzünü (ağzını) kapatırdI."

[T] Ebu Davud (5029).

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Kişinin Müslüman Kardeşinin Yemek Davetine İcabet Etmesi