|
BEYHAKİ KÜLLİYATI |
DİRİLİŞ VE KIYAMET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Cehennem Vadileri
Hakkında
464- Ebu Said el-Hudri,
"....."[Hümeze 1] ayetini açıklarken şöyle demiştir: ''Veyı,
cehennemde bir vadidir. İnsanların hesabı bitene kadar kafir bu vadinin dibine doğru
kırk yıl boyunca düşüp durur."
[T] Hakim, Müstedrek
(3972). [Zehebi: SAHİH]
465- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Veyl cehennemde bir vadidir. Kafir bu vadinin dibine ulaşmak
için kırk yıl boyunca düşüp durur. Sa'üd da cehennemde bir dağdır. Kafir yetmiş
yıl boyunca bu dağa tırmandıktan sonra oradan aynı süre kadar da düşüp durur ve
bu hali bu şekilde sürer."
[T] Hakim, Müstedrek
(3873). [Zehebi: SAHİH)
466- Bu hadis başka bir
kanalla da merfü olarak rivayet olunmuştur ki bunu şeyhimiz Abü Abdillah
el-Hakim'in Müstedrek'inde görüp okumama rağmen bize bunu imla etmemiştir.
[T] Hakim, Müstedrek
(4/596, "SAHİH").
467- İbn Mes'üd der ki:
"VeyI, Cehennemde bulunan ve ateşte yananlarm irinlerinin içine aktı ğı
bir vadidir. Bu vadi dünyada iken yalanlayanlar için hazırlanmıştır."
468- Ata b. Yesar der
ki: "VeyI, cehennemde bir vadidir. Eğer dağlar yürütülüp içinden
geçirilseydi sıcaklığından dolayı erirlerdi."
469- Bera b. Azib,
"Bunlar da ğayyayı boylayacaklar"[Meryem 59] ayetini açıklarken:
"day, Cehennemde derin ve pis kokulu bir nehirdir Hasan'ın rivayetinde
vadidir-" demiştir.
470- İbn Mes'ud, "Bunlar da ğayyayı
boylayacaklar"[Meryem 59] buyruğunu açıklarken şöyle demiştir: "Bu,
Cehennemde çok derin olup pis bir tadı olan bir nehirdir."
[T] Hakim, Müstedrek
(2/374, "sahih"), Taberani, M. el-Kebir (9/259)
471- İbn Mes'üd,
"Bunlar da ğayyayı boylayacaklar"[Meryem 59] buyruğunu açıklarken
şöyle demiştir: "Gay, cehennemde irinle dolu olan bir nehir (veya
vadi)dir. Çok derin olup pis bir tadı vardır. Şehvetlerinin peşinde koşanlar
onun içine atılırlar."
[T] Taberani, M.
el-Kebir (9/259),
472- Enes: "Aralarına
bir cehennem deresi koyarız''[Kehf 52] buyruğunu açıklarken: "Burada
cehennemde irin ve kandan oluşan bir dere kastedilmektedir" dedi.
[T] Ahmed b. Hanbel,
Zühd (s. 311).
473- Abdullah b. Amr:
"Aralarına bir cehennem deresi koyarız''[Kehf 52] buyruğunu açıklarken:
"Burada ateşin içinde olan derin bir dere kastedilmektedir. Kıyamet
gününde Allah onunla, hidayet ehli ile delalet ehlinin arasını
ayıracaktır" dedi.
474- Lokman b. Amir
anlatıyor: Ebu Uma me Suday b. Aclan'a gelerek: "Bana Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işittiğin bir hadis anlat" dedim. Ebu
Umame dedi ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "On gebe deve
(veya at) ağırlığındaki bir kaya Cehennemin kenarından aşağıya atılacak olsa
yetmiş yıl boyunca iner de dibine ulaşmaz. Sonrasında Gay ile Esam'a
ulaşır" buyurduğunu işittim. Ona: "Gay ve Esam nedir?" diye
sorduğumda da şöyle buyurdu: "Bunlar cehennemin dibinde bulunan iki
Cehennem Vadileri
353
nehirdir.
Cehennemliklerin kan ve irinleri buraya akar. Bu ikisini Yüce Allah: ''Bunlar
da day'yı boylayacaklardır''[Meryem 59] ayeti ile ''Bunları yapan Esam'la
karşılaşır''[Furkan 68] ayetinde zikretmiştir."
[T] Taberani, M.
el-Kebır (8/206, 207),
475- İbn Ebi, Necih'in
bildirdiğine göre Mücahid: "....."[Kehf 52] buyruğunu açıklarken:
Mevbik cehennemde bir vadidir" demiştir. "Esam'la karşılaşır''[Furkan
68] buyruğu hakkında ise: "Burada, kendisine Esam denilen bir vadi
kastedilmektedir" demiştir.
Daha önce bunun
açıklaması yönünde Ebu'l-Hasan b. Ebi'l-Ma'nlfun bir rivayeti zikredilmiştİ.
476- Amr el-Bikali:
"Allah'ın Kur'an'da Kehf süresinde "Mübik" diye zikrettiği yer
cehennemin içinde olan derin bir deredir. Allah, kıyamet gününde onunla,
Müslümanların ve diğer din sahiplerinin arasını ayıracaktır" dedi.
477- Mansür'un
bildirdiğine göre Arfece: "....."[Kehf 52] buyruğunu açıklarken:
"Mevbik, helak eden manasındadır" demiştir.
478- Haccac b. Abdillah
es-SumaH -ki bu zat, Allah'ın Resulü'nü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Veda
haccında görmüştür- Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
sahabelerinden Nufeyr'den Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Selleml şu sözünü
nakletmiştir: "Cehennemde yetmiş bin vadi vardır. Her bir vadide yetmiş bin
yol bulunur. Her bir yolda yetmiş bin yılan ve yetmiş bin akrep bulunur. Kafir
ve münafık bunların hepsi ile karşılaşır."
[T] İbn Asakir, Tarih
(6/185), İbn Hacer el-Askalani, el-İsabe (2/57) ve İbnu'l-Esir, Usdü'l-ğabe
(5/37).
Kitabımda hadisi bu
metinle buldum. Ancak Buhari, et-Tarihu'l-kebir'de aynı isnadla şu lafızla
aktarmıştır: Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sahabelerinden ve
onların ilklerinden olan Nufeyr b. Mucib'den Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Selleml şu sözünü nakletmiştir: "Cehennemde yetmiş bin vadi vardır. Her
bir vadide yetmiş bin yol bulunur. Her bir yolda yetmiş bin ev bulunur. Her bir
evde yetmiş bin oda bulunur. Her bir odada yetmiş bin kuyu bulunur. Her bir
kuyuda yetmiş bin yılan ve her bir yılanın ağzında yetmiş bin akrep bulunur.
Kafir ve münafık bunların hepsi ile karşılaşır." [T] Buhari, et-Tarihu'l-kebir (8/124).
479- Muhammed b. Vasi'
der ki: (Vali) Bilal b. Ebi Burde'nin yanına girdiğimde ona şöyle dedim:
"Ey Bilal! Babanın, de den den (Ebu Musa'dan) naklen bana bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Cehennemde bir vadi ve bu
vadinin de ''Hebheb'' adında bir kuyusu vardır. Allah her bir zorbayı bu vadiye
yerleştirecektir'' buyurmuştur. Dikkat et sen de bunlardan biri olmayasın!"
Yezid b. Harun bunu
Ezher'den rivayet ederek ona mutabaat etmiştir.
[T] İbn Ebi Şeybe,
Musannef (13/165), Ebu Nuaym, Hilye (2/356), el-Hakim, Müstedrek (4/597), Ebu
Ya'la, Müsned (7249), Heysemi, Mecmau'z-zevaid (10/393, 396), İbn Adiy,
el-Kamil (1/420), İbn Hacer, el-Metalibu'l-Aliye (3/189) ve İbn Asakir, Tarih
Dimaşk (3/324). Ravilerinden Ezher zayıftır.
480- Abdulcebbar
el-Havlani bildiriyor: Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ashabından olan Dimaşklı bir adam yanımıza geldi ve insanların kendilerini
dünyaya kaptırmış olduklarını gördü. Sonra: "Onlara (bu durumları) ne
fayda sağlayacaktır? Sonunda felak yok mudur?" dedi. Kendisine:
"Pelak nedir?" dediğimizde: "Cehennem içinde bir kuyudur. Onun
kapısı açılsa, bütün cehennemlikler onun azabından korunmak için
feryatederler" karşılığını verdi.
Yahya rivayetinde bu
şekilde: "..... (cehennemlikler onun azabından korunmak için feryat
ederler)" demiştir. ".... (Ondan kaçarlar" dememiştir.
481 - Hz. Ali der ki: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hüzün kuyusundan" veya: "Hüzün
vadisinden Allah'a sığının" buyurunca: "Ey Allah'ın Resulü! Hüzün
kuyusu" veya: "Hüzün vadisi de nedir?" dediler. Bunun üzerine
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bu cehennemde bir vadidir ki
cehennem günde yetmiş defa ondan istiaze eder. Allah bizi ondan korusun. Yüce
Allah onu Kur'an'ı gösteriş için okuyan kimseler için hazırlamıştır"
buyurdu.
[T] İbn Adiy, el-Klimil
(4/1457), İbnu'l-Cevzi, Mevduat (3/263), Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (10/388,
389),
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Cehennemin Dibi,
... En Aşağı Tabakası, Ehlinin ... Ona Sokulması ve Orada Azabı En Hafif Olan
Kişi