|
Aksırdığında Kendisine "Yerhamukallah" Denilen
Kişinin Vereceği Cevap |
8891- Ebu Hureyre'nin bildirdiğine
göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah'' desin. Yanında olan kardeşi
veya arkadaşı da ona ''Yerhamukallah'' desin. Aksıran da ona: ''Yehdikumullah
ve yuslihu Mlekum (=AlIah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)''
şeklinde karşılık versin. "
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Ebu Davud 5/290 (5033).
8892- Başka bir kanalla
aynısı Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle rivayet edilmiştir:
'Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah'' desin. ''Elhamdulillah'' dediği
zaman yanında olan kardeşi ona ''Yerhamukallah'' desin. Aksıran ona:
''Yerhamukallah'' dediği zaman o da ''Yehdikumullah ve yuslihu Mlekum (=AlIah
sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)'' şeklinde karşılık versin
...
İsnadı sahihtir.
Buhari, Sahih'de Malik b.
İsmail kanalıyla Abdulazız'den rivayet etti.- Buhari, edeb (7/125).
Bu konuda en sahih olan
hadis budur. Bir sonraki rivayet de bunun şahididir.
8893- Ebu Eyyub'un bildirdiğine
göre Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} şöyle buyurmuştur: "Biriniz
aksırdığı zaman ''Her halimiz için Allah'a hamdolsun'' desin. Onu duyan kişi de
ona ''Yerhamkumullah'' desin. O da bunu diyene: ''Yehdikumullah ve yuslihu
balekum (=Allah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)'' şeklinde
karşılık versin. "
Tahric: İsnadı hasendir.
Tirmizi 5/83 (2741).
8894- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı "Yerhamkumullah" lafzı yerine
"Yerhamukallah" lafzıyla rivayet edilmiştir.
İsnadı hasendir. Tirmizi,
edeb (5/83).
8895- Ebu Eyyub
el-Ensari'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah'' desin. Onu duyan
kişi de ona ''Yerhamukallah'' desin. O da bunu diyene: ''Yehdikumullah ve
yuslihu Mlekum (=Allah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)''
şeklinde karşılık versin."
İsnadı hasendir.
Adiy, Adiy b.
Abdirrahman'dır. İsnadında Şu'be ile muvafık olmuş, ancak Hakem b. Uyeyne'yi
eklemiştir. Yahya b. Said el-Kattan da bunu Muhammed b. Abdirrahman b. Ebi
Leyla'dan rivayet etmiş ve isnadında Şube ile Adiy'e muhalefet etmiştir.
8896- Ali b. Ebi Talib'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Biriniz aksırdığı zaman ''Elhamdulillah'' desin. Onu duyan kişi de ona
''Yerhamukallah'' desin. O da bunu diyene: ''Yehdikumullah ve yuslihu Mlekum
(=Allah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)'' şeklinde karşılık
versin ...
İsnadı hasendir. Tirmizi,
edeb (5/83).
8897- Abdullah b. Cafer
Zül-Cenahayn der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aksırdığı zaman Yüce Allah'a hamdederdi. Kendisine
''Yerhamukallah'' denildiği zaman o da: ''Yehdikumullah ve yuslihu Mlekum
(=Allah sizlere hidayet versin ve işlerinizi yoluna koysun)'' karşılığını
verirdi."
Tahric: İsnadında bir
sakınca yoktur. Taberani, Dua (1980), Ahmed, Müsned (1/204) ve Tahavi, Şerh
Meani'l-Asar (4/301) Bak: Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (8/56).
8898- Hz. Aişe der ki: Adamın
biri Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında aksırdıktan sonra:
"Ey Allah'ın Resulü! Aksırdıktan sonra ne diyeyim?" diye sordu. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Alemlerin Rabbine hamdolsun,
de" buyurdu. Adam bunu deyince oradakiler, Resulullah'a (sallallahu aleyhi
yesallam):
"Biz adama ne
karşılık verelim?" diye sordular. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Allah sana merhamet etsin, deyin" buyurdu. Bunu
dediklerinde aksıran adam: "Ben onlara ne karşılık vereyim?" diye
sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah sizlere hidayet
versin ve işlerinizi yoluna koysun, de" buyurdu.
Tahric: İsnadı zayıftır.
Ahmed, Müsned (6/79), Taberani, Dua (1981), İbnu's-Sünni, Amelü'lyevm
ve'l-leyle (258), Ebu Ya'la, Müsned 8/359 (4946) ve Tahavi, Şerh Meani'l-Asar
(4/301) Bak: Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (8/57),
8899- Hilal b. Yesaf der
ki: Salim b. Ubeyd ile birlikteyken orada bulunan adamlardan biri aksırdı ve:
"es-Selamu aleykum" dedi. Salim adama: "Sana da anana da (selam
olsun)" şeklinde karşılık verdi. Sonra ona: "Sanırım bu dediğim
sözden alındın" dedi. Adam: "İyi de olsa, kötü de olsa annemi
anmamanı isterdim" karşılığını verince, Salim şöyle dedi: "Ben de
sana sadece Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dediği şeyi söyledim.
Zira biz de Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanındayken adamın biri
aksırdı ve: "esSelamu aleykum" dedi. Resulullah da (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) adama: "Sana da anana da (selam olsun)" şeklinde karşılık
verdi. Sonra: "Biriniz aksırdığı zaman Allah'a hamdetsin" buyurdu ve
bu hamd etme yönünde bazı ifadeleri zikredip şöyle devam etti: "Yanında
olan kişi de ona: ''Yerhamukallah'' desin. O da: ''Allah sizi de bizi de
bağışlasın'' karşılığını versin. "
Tahric: Ravileri güvenilirdir.
Ebu Davud 5/228 (5031) ve Tirmizi 5/82 (2740).
8900- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı rivayet edilmiştir. Ancak burada Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "(Aksıran kişi) ''Alemlerin Rabbine
hamdolsun'' veya ''Her halimiz için Allah'a hamdolsun'' desin. Yanında olan
kardeşi de ''Allah sana merhamet etsin'' desin. O da ona ''Allah beni de, sizi
de bağışlasın'' karşılığını versin. ''
Farklı isnadlarla rivayet
edilen bir hadistir.
Tahric: İsnadı hasendir.
Tayalisi, Müsned (s. 167), Nesai, Amelu'l-yevm ve'l-leyle (231) ve Tahavi, Şerh
Meani'ı-Asar (4/301).
8901- Ebu'l-Ala b.
Abdillah b. eş-Şıhhir der ki: Adamın biri Ömer b. elHattab'ın yanında
aksırdıktan sonra "es-Selamu aleykum" dedi. Ömer: "Sana da,
anana da selam olsun!" karşılığını verip şöyle devam etti: "Biriniz
ne diyeceğini de mi bilmiyor! Aksırdığı zaman ''Allah'a hamdolsun'' desin.
Yanındakiler de ona ''Allah sana merhamet etsin" desinler. O da onlara
''Allah sizi bağışlasın'' karşılığını versin."
Tahric: İsnadı ceyyiddir.
Abdurrezzak, Musannef 10/45 1•452 (19677).
8902- Harise b. Mudarrib
der ki: Abdullah b. Mes'üd'un yanındaydım.
Adamın biri aksırdıktan
sonra "es-Selamu aleykum" dedi. Abdullah ona:
"Sana da, anana da
(selam olsun)!" karşılığını verip şöyle devam etti:
"Aksırdığın zaman
neden selam veriyorsun? Atan Adem'in yaptığı gibi sen de Allah'a hamd etseydin
ya!"
Ravileri güvenilirdir.
Ravi der ki: Adamın biri
bunu rivayet eden Ebu İshak'a: "Abdullah bu sözünü Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) dayandırmıştı?" diye sorunca, Ebu İshak:
"Gördüğüm kadarıyla öyle" dedi.
8903- Ebu Abdirrahman
es-Sülemi bildiriyor: İbn Mes'ud şöyle derdi:
"Biriniz aksırdığı
zaman ''Alemlerin Rabbi olan Allah'a hamdolsun'' desin. Yanındaki de ona:
''Allah size merhamet etsin'' desin. O da bunu diyene: ''Allah beni de, sizi de
bağışlasın'' karşılığını versin."
Tahric: İsnadı hasendir.
Buhari, el-EdEbu'I-Müfred (943), İbn Ebi Şeybe, Musannef (8/502), Bağavi,
Şerhu's-Sünne (12/309) ve Hakim, Müstedrek (4/266-267).
8904- Abdullah (b.
Mes'ud) der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aksırma konusunu
bize şöyle öğretirdi: "Biriniz aksırdığı zaman ''Alemlerin Rabbi olan
Allah'a hamdolsun'' desin. Yanındaki de ona: ''Allah sana merhamet etsin''
desin. O da bunu diyenlere: ''Allah beni de sizi de bağışlasın'' karşılığını
versin ...
Tahric: İsnadı zayıftır.
Taberani, M. el-Kebir 10/200 (10326) ile Dua (1983) ve Hakim, Müstedrek (4/266)
Bak: Heysemi, Mecmau'z-Zevaid (8/57).
8905- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı rivayet edilmiştir.
İsnadı zayıftır.
Cafer b. Süleyman da bunu
Ata b. es-Saib'den bu şekilde merfU olarak rivayet etmiştir. Ancak sahih olanı SeYri'nin
(İbn Mes'üd'un sözü olan) rivayetidir. - Nesai, Amelu'l-yevm ve'l-leyle (224),
İbnu's-Sünni, Amelu'l-yevm ve'l-leyle (259) ve Hakim, Müstedrek (4/266).
8906- Nafi' bildiriyor:
İbn Ömer aksırdığı zaman kendisine "Yerhamukallah" diyenlere:
"Allah bize de, sana da (veya size de) merhamet etsin" karşılığını
verirdi.
Tahric: İsnadı zayıftır.
İbn Ebi Şeybe, Musannef (8/502).
8907- Nafı' bildiriyor:
İbn Ömer aksırdığı zaman kendisine "Yerhamukallah" diyenlere:
"Allah bize de, size de merhamet etsin ve bizi de sizi de bağışlasın"
karşılığını verirdi.
Tahric: İsnadı hasendir.
Buhari, el-EdEbu'I-Müfred (933) ve Mill, Muvatta (s. 965).
Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e
tıklayın:
Azınlık Tebadan
Aksıranlara Yapılan Dua (Teşmit)