ŞUABU’L-İMAN

19.ŞU’BE: KUR’AN’A SAYGI

 

Kur'an'ın Bulunduğu Yeri Aydınlatmak

 

Kur'an'ın bulunduğu yere melekler de geldiği için o yeri aydınlatmak ve kokulandırmak gerekir.

 

 

2426- Muhammed b. İbrahim b. el-Haris anlatıyor: Useyd b. Hudayr gece vakti Bakara Süresi'ni okuyordu. Atı da yakınlarında bağlıydı. Atı huysuzlaşınca okumayı kesti. Okumayı kesince atı sakinleşti. Okumaya devam edince at yine huysuzlaştı. Okumayı kesince de sakinleşti. Okumaya devam edince at yine huysuzlaştı. Okumayı kesince de sakinleşti. Oğlu da atın yanında olduğu için ona zarar vermesinden çekindiği için ona bakmaya gitti. Oğlunun yanına gelip başını göğe doğru kaldırınca içinde kandilleri andıran şeylerin bulunduğu buluta benzer bir şey gördü. Sonra bu bulut yükselip gözden kayboldu.

 

Sabah olunca Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gidip olayı anlatmaya başladı.

"Dün gece Kur'an okurken bağlı olan atım huysuzlaştı" deyince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey ibn Hudayri Okumaya devam et!" diye araya girdi. Useyd: "Atın, kendisine yakın olan oğlum Yahya'yı ezmesinden korktuğum için yanına gittim. çocuğu oradan uzaklaştırdıktan sonra başımı göğe kaldırıp baktığımda içinde kandilleri andıran şeylerin bulunduğu buluta benzer bir şey gördüm. Sonra bu bulut yükselip gözden kayboldu" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun ne olduğunu biliyor musun?" diye sordu. Useyd: "Ey Allah'ın Resulü! Bilmiyorum" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "O gördüğün senin sesini işitip dinlemeye gelen meleklerdi. Şayet okumaya devam etseydin sabaha kadar orada kalacaklar ve insanlardan da gizlenmeyip onlara görüneceklerdi" buyurdu. 

 

Bu hadisi bana Abdullah b. Habbab da Ebu Said el-Hudri kanalıyla Useyd b. Hudayr'dan rivayet etti.

 

Ravileri güvenilirdir, ancak isnadında kopukluk vardır. Muhammed b. İbrahim, Useyd'e yetişmiş değildir.

 

Buhari, Sahih'cle bunu "Leys şöyle dedi" lafzıyla rivayet etti. - Buhaıri, fedail (6/106) ve Müslim, salatü'l-müsafirin (242).

 

 

 

2427- Abdurrezzak der ki: "Alimler içinde İbn Cüreyc'ten daha güzel gece namaz kılan birini görmüş değilim. Zira namaz kılarken sağında ve solunda birer buhurdanlık koyar, bir kız çocuğu da arada bir ona kokular getirirdi.''

 

Ravileri güvenilirdir.

 

 

 

2428- Amir b. Vasile el-Leysi bildiriyor: Nafı' b. Abdilharis, Usfan'da Ömer b. el-Hattab'la karşılaştı. Ömer de onu Mekke valisi olarak görevlendirmişti. Ömer ona: "Bu vadi halkına (Mekke'ye ahalisine) yerine kimi bıraktın?" diye sorunca, Nafı': "İbn Ebza'yı bıraktım" karşılığını verdi. Ömer: "İbn Ebza kim?" diye sorunca, Nafı': "Bizim azatlılarımızdan biridir" cevabını verdi. Ömer: "Onların başına azatlı olan birini mi bıraktın?" diye çıkışınca, Nafı': "Ey müminlerin emiri! Ama o Kur'an hafızı ve miras hukukunu iyi bilen biri" karşılığını verdi. Bunun üzerine Ömer: "Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yüce Allah bu Kitap (Kur'an)'da bazılarının değerini yükseltirken, bazılarının da değerini düşürür'' buyurmuştu" dedi.

 

1 İsnadı sahihtir.

 

Müslim, Ebu Bekr b. İshak ve başkaları kanalıyla Ebu'l-Yeman'dan rivayet ettı' - Müslim, salatü'l-müsafirin (269).

 

 

 

2429- Ebu't-Tufayl bildiriyor: "Nafi' b. Abdilharis, Usfan'da Ömer b. elHattab'la karşılaştı..." Sonrasında ravi bir önceki hadisin aynısını aktarıp şöyle devam eder: Hz. Ömer: "İbn Ebza kim?" diye sorunca, Nafı': "Bizim azatlılarımızdan biridir" cevabını verdi. Bunun üzerine Ömer şöyle dedi: "Peygamberiniz de (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştu ... " Sonrasında ravi bir önceki hadisin aynısını aktanr.

 

Müslim, Yakub b. İbrahim b. Said kanalıyla, babası İbrahim b. Said'den rivayet etti.

 

Tahric: İsnadı sahihtir. Müslim, salatü'/-müsafirın (269).

 

 

 

2430- Hişam b. Amir der ki: Uhud savaşı sonrası Ensar, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Yaralılarımız da yorgunluğumuz da çok, (mezarlar konusunda) ne buyurursun?" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Mezarları geniş kazın ve iki üç kişiyi bir mezara koyun" buyurdu. "Mezarda hangisini öne koyalım?" diye sorduklarında ise: "Kur'an'ı en iyi bilenini öne koyun" buyurdu. Bundan dolayı babam mezarda iki (veya bir) kişinin önüne (kıble tarafında başa) geçirilmişti.

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. Ebu Davud 3/547, 54S (3215,3216), Nesai, cenaiz (4/80,81,83, 84), Tirmizi 4/213 (1713) ve İbn Mace 1/497 (1560).

 

 

 

2431 - Ebu Musa el-Eş'ari'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Müslüman yaşlılara saygı, Kur'an konusunda aşırıya kaçmayan, onu tamamen de ihmal etmeyen hafıza saygı ile adil olan yöneticiye saygı, Allah'a saygıdandır."

 

Tahric: İsnadında meçhul ravi vardır. Beyhaki, Sünen (8/163) ile Medhal 382, 383 (661,662), İbn Said, Zevaidu'z-Zühd 131 (389), Zehebi, Mizan (4/565), İbn Ebi Şeybe, Musannef (12/221) ve Buhari, el-EdEbu'l-Müfred (357).

 

 

 

2432- İbn Ömer der ki: "Adil olan yöneticiye saygı, müslüman olan yaşlı birine saygı, ve Kur'in konusunda aşırıya kaçmayan, onu tamamen de ihmal etmeyen hafız'a saygı, Yüce Allah'a gösterilen en büyük saygıdandır."

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Suyuti, el-Lealiu'I-Masnu'a (1/151),

 

 

 

2433- Cabir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Müslüman yaşlılara saygı, adil olan yöneticiye saygı ve Kur'an konusunda aşırıya kaçmayan, onu tamamen de ihmal etmeyen hafıza saygı, Allah'a gösterilen en büyük saygıdandır. ''

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Adiy, el-Kamil (4/1596), Suyuti, el-Lealiu'l-Masnu'a (1/150) ve İbnu'l-Cevzi, el-Mevdu'at (1/182).

 

 

 

2434- Enes der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah'ın da insanlar içinde yakınları vardır" buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Kimdir bunlar?" diye sorulunca da: "Bunlar Kur'an ehli olanlardır. Yüce Allah'ın yakınları ve seçkin kulları bunlardır" buyurdu.

 

Tahric. Ravileri güvenilirdir. Ebu Nuaym, Hilye (3/63) ve Ebu Davud et-Tayalisi, Müsned (s. 83).

 

Abdurrahman b. Mehdi de bunu bu şekilde Abdurrahman b. Budeyl'den rivayet etmiştir. 

Başka iki kanalla bu hadisin aynısı rivayet olunmuştur  - İbn Mace 1/78 (215) ve Nesai,fadail83 (56).

 

 

 

2435- Abdullah (b. Mes'ud) der ki: "Kur'an kendisini okuyan ve kendisiyle amel eden kişiye şefaatçi olmak için huzurda durur ve: ''Rabbim! Dünyadayken çalışan her bir kişiye dünyadayken bu çalışmasının karşılığını verdin. Benimle amel eden kişiye de bunun karşılığını ver'' der. Bunun üzerine o kişiye: ''Sağ elini aç'' denilir. Açtığı sağ eli Allah'ın rızasıyla doldurulur. Sonra: ''Sol elini aç!'' denilir. Açtığı sol eli de Allah'ın rızasıyla doldurulur ve ona keramet giysisi giydirilir."

 

İsnadında tanımadığım ravi vardır.

 

 

 

2436- Ali b. Ebi Talib'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kur'an'ı okuyup ezberleyen, ona tabi olan kişiyi Yüce Allah cennete sokar ve onu ailesinden cehennemi haketmiş on kişiye şefaatçi kılar.''

 

İsnadı zayıftır.

 

 

 

2437- Başka bir kanalla Hafs b. Süleyman aynısını "Helallerini helal, haramlarını da haram sayan" ziyadesiyle rivayet etmiştir.

 

Beyhaki der ki: "Başkaları Hafs b. Süleyman'dan daha güvenilirdir.

Doğrusunu da Allah bilir. Aynı manada benzeri zayıf bir isnadla rivayet edilmiştir." 

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Beyhaki'nin hocası ile onun da hocasını tanımıyorum. Başka bir kanalla ı 796. hadiste zikredilmişti.

 

 

 

2438- Cabir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kur'an'ı okuyup onunla amel eden, helallerini helal, haramlarını da haram sayan kişi. kıyamet gününde ailesinden cehennemi hak etmiş on kişiye şefaatçi kılınır. ''

 

İsnadı zayıftır.

 

 

 

2439- İbn Ebi Lebid, Muhammed b. Ka'b veya bir başkasından bildiriyor: "Kur'an misk dolu bir torba gibidir. Onu açtığında misk kokusu yayar. Kapalı tutarsan da misk olarak kalır. ''

 

Mürsel bir hadistir. Bir sonraki hadiste mevsul olarak zikredilmiştir.

 

Ravileri güvenilirdir, ancak mürseldir.

 

 

 

2440- Ebu Hureyre der ki: Bir yolculuğu sırasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir müfreze göndermek istedi. Bunun üzerine karşılarına geçip her birine: "Kur'an'dan ne kadarını biliyorsun?" diye sormaya başladı. İçlerinden yaşı en küçük olan kişinin yanına gelip: "Kur'an'dan ne kadarını biliyorsun?"

 

 

 

diye sorunca, genç: "Şu kadarı ile Bakara Süresi'ni biliyorum" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) müfrezeye: "Yola çıkın! Bu genç de komutanınızdır" buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! İçimizde yaşça en küçük kişidir!" dediklerinde, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ama Bakara Suresi'ni biliyor" buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! ValIahi bizim de Kur'an'dan daha fazlasım ezherlememize engel olan şey, onunla amel edememe korkusuydu" dediklerinde, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an'ı bilip de onunla amel eden kişinin durumu, misk dolu torbaya benzer. Torbanın ağzı açıktır ve kokusu vadinin her tarafına yayılmıştır" buyurdu.

 

İsnadı hasendir.

 

Aynı isnadla Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kişinin henüz küçükken öğrendiği Kur'an, onun etine ve kanına kadar işler. Büyük yaşta öğrenen kişi ise unutup tekrar ezberlediğinde sevabını iki katıyla alır. ''- (1800. hadiste geçti)

 

 

 

2441- Ebu Hureyre anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir müfreze çıkarmak istedi. Gidecekler bineklerine binince de içlerinden genç biri Bakara Suresi'ni bilmesiyle hepsinden öne çıktı. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Müfrezenin komutanı sensin" buyurdu. İçlerinden yaşlı biri buna sinirlenip: "Ey Allah'ın Resulü! Seni hakla gönderene yemin olsun ki benim de Kur'an'dan daha fazlasını ezberlememe engel olan şey, onunla amel edememe korkusuydu" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kur'an 'ı öğrenin! Zira Kur'an bilen biri, bir torba misk taşıyan kişi gibidir. Torbayı açarsa misk kokusu yayar, kapattığı zaman da misk olarak kalır. "

 

Tahric: Hakim'in hocasını tanımıyorum. Diğer ravileri ise güvenilirdir.

 

Abdulhamid b. Cafer de Said el-Makburi kanalıyla Ebu Ahmed'in azatlısı Ata'dan, o da Ebu Hureyre'den aynısını rivayet etmiştir. - Tirmizi 5/156 (2876) ve İbn Mace 1/78 (217).

 

Leys b. Sa'd da Said el-Makburi kanalıyla Ebu Ahmed'in azatlısı Ata'dan, o da Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aynısını bildirmiştir.

 

 

 

2442- Ebu Ahmed'in azatlısı Ata'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an, miskle dolu olan ve etrafa koku yayan torba gibidir" buyurmuştur.

Buhad der ki: "Abdullah b. Yusuf bunu Leys kanalıyla Said elMakbud'den, o da Ata'dan bildirmiştir. Ömer b. Talha da Makbud kanalıyla Ebu Hureyre'den, o da Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bildirmiştir. Ancak ilki daha sahihtir."

 

 

 

2443- Ukbe b. Amir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

"Kur'an bir deri parçası içinde olsa dahi ateş ona dokunamazdı" buyurmuştur.

 

Ebu Abdillah der ki: "Bunun anlamı, Kur'an'ı öğrenip okuyan kişiye cehennem ateşinin dokunmamasıdır."

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Darimi,fadail (s. 826), Ahmed, Müsned (4/151,155), Ebu Ya 'la, Müsned 3/294 (1745), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar (1/390), Ebu Nuaym, Ahbaru Isbehan (2/323) ve Taberani, M. el-Kebir 17/308 (850).

 

 

 

2444- Ubeydullah b. Mevhib bildiriyor: İsmet b. Malik el-Hatmİ birçok hadis zikrettikten sonra şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şayet Kur'an bir deri parçası içinde toplanacak olsa Yüce Allah o deri parçasını ateşte yakmazdı'' buyurdu."

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Adiy, el-Kamil (6/2041) ve Taberani, M. el-Kebir 17/186 (498).

 

 

 

2445- Kabu'l-Ahbar der ki: Kıyamet gününde bir münadi: "Her amel edene amelinin karşılığı verilecektir, Ancak çokça Kur'an okuyup oruç tutanlara mükafatları hesapsız bir şekilde verilecektir" diye seslenir.

 

İsnadı kavi değildir,

 

 

 

2446- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Üç sınıf insan kıyamet gününde hesap yerine sürülmez, sayhadan korkmaz ve o günün büyük korkusundan dolayı endişeye kapılmaz, Bunlardan biri Kuran'ı öğrenen ve Allah'ın huzuruna onunla amel etmiş bir şekilde çıkan kişidir. Bu kişi huzura resullerden bile ilerde olacak şekilde efendi ve seçkin biri olarak çıkar. Diğeri herhangi bir karşılık almadan yedi yıl boyunca müezzinlik yapan kişidir. Bir diğeri de hem Allah'ın, hem de efendilerinin haklarını yerine getiren köledir."

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Ukayli, ed-Du'afa (2/118),

 

 

 

2447- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):

"Ümmetimin en şerefli kişileri ,Kur'an'ı öğrenen ve gecelerini ihya eden kişilerdir" bu yunnuştur.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbn Adiy, el-Kamil (3/1194), Taberani, M. el-Kebir 12/125 (12662), Selımi, Tarıh Cürcan (s. 224) ve Hatib, Tarıh (4/124, 8/80).

 

 

 

2448- Hz. Ali: "Müslüman olarak doğan ve Kur'an'ı öğrenen kişinin devlet hazinesinden her yıl iki yüz dinar alacağı olur. Dilerse bunu dünyadayken alır, dilerse de ahirete bırakır" dedi.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. İbnu'l-Cevzi, el-Mevduat (1/255).

 

 

Beyhaki der ki: "Başka bir yolla Hz. Ali'den zayıf bir isnadla rivayet edilmiştir. Aynı şekilde İbn Abbas'tan da rivayet edilmiştir. Doğrusu ise Ali'den gelen bir sonraki rivayettir."

 

 

 

2449- Salim b. Ebi'l-Ca'd bildiriyor: "Hz. Ali, Kur'an'ı öğrenenler için yıllık ikişer bin (dirhem veya dinar) tahsis etti. Babam da Kur'an'ı öğrenenlerden biriydi. Ona da bu meblağı vermek istedi, ancak babam almadı."

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. Ancak Salim, Hz. Ali'yi işitmiş değildir.

 

 

 

2450- İbn Abbas der ki: "Kur'an okuyan kişi, alim biriyken hiçbir şey bilmeyen duruma düşecek şekilde kötü bir ihtiyarlığa maruz kalmaz. Yüce Allah'ın: ''Sonra onu aşağıların en aşağısı kıldık. Fakat iman edip salih amel işleyenler için kesintisiz bir ecir vardır''[Tin 5, 6] buyruğundan kasıt da budur. Burada iman edenlerden kasıt, Kur'an okuyanlardır."

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. Hakim, Müstedrek (2/528, 529).

 

Ebu'l-Ahvas da bunu Asım kanalıyla İkrime'nin bir sözü olarak zikreder ve Ibn Abbas'a dayandırmaz. - İbnEbi Şeybe, Musannef (10/468) ve İbn Cerir, Tefsir (30/246).

 

 

 

2451- Said b. Cübeyr bildiriyor: İbn Ömer, adamın birinin gündüz vakti namaz kılarken kıraatini açıktan yaptığını duyunca: "Bu kim?" diye sordu. Adamın biri: "Ey Ebu Abdirrahman! Bu aklı başında olmayan biridir" deyince, İbn Ömer ona: "Allah'ın Kitab'ını okuyan birinin akıllı olmadığını mı söylüyorsun?" diye çıkıştı ve bunu yapan adama da: "Gündüz namazlarında kıraat açıktan yapılmaz" dedi.

 

Ravileri güvenilirdir.

 

 

 

2452- Abdulmelik b. Umeyr der ki: "İnsanlar içinde en son bunayacak kişilerin Kur'an okuyanlar olduğu söylenirdi."

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. İbn Ebi Şeybe, Musannef (10/468).

 

Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e tıklayın:

 

20. ŞUBE: TAHARET