Başkalarına Rahatsızlık Verilmeyecekse veya Kişi Tek
Başınaysa veya Dinleyenler Varsa Kur'an'ı Yüksek Sesle Okumak |
2365- Ebu Musa'nın bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Gece
vakti Eşarilerin nerede konakladıklarını Kur'an okuma seslerinden anlarım.
Gündüz vakti nerede konakladıklarını görmemiş olsam dahi gece vakti Kur'an
okuma seslerinden nerede konakladıklarını anlarım. Onlardan biri de hikmet
sahibi biridir. Süvarilerle (veya düşmanla) karşılaştığı zaman da:
''Arkadaşlarım, kendileri gelene kadar beklemenizi emrediyor'' der. ..
İsnadı sahihtir.
Buhari ve Müslim,
Sahih'de Ebu Kureyb kanalıyla Ebu Usame'den rivayet ettiler. - Buhari, meğazi
(S/80-81) ve Müslim,fadail (166).
2366- Abdullah b.
Bureyde, babasından bildirir: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Mescid'e geldiği zaman, beni kapıda gördü. Elimden tutup içeriye soktu. İçeride
adamın birinin: ''Allahım! Senden başka, İlah olmadığına, tek ve samed
olduğuna, doğurmadığına ve doğrulmadığına, hiçbir şeyin sana denk olmadığına
şehadetim üzerine senden istiyorum" şeklinde dua ettiğini işitince
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalktı ve: "Canım etinde olana
yemin ederim ki Allah'a, kendisiyle istendiğinde verdiği, dua edildiğinde
icabet ettiği ism-i A'zam'ıyla dua etti" buyurdu.
O sırada Mescid'in bir
köşesinde Kur'an okuyan birinin sesini işitince:
"Bu adama Davud
ailesinin nağmelerinden bir nağme verilmiştir" buyurdu. "Ey Allah'ın
Resulü! Bunu adama söyleyeyim mi?" diye sorduğumda: "Söyle"
buyurdu. Adama bunu haber verdim. Bu kişi Ebu Musa el-Eş'ari idi ve şu ana
kadar benim arkadaşımdır.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Tirmizi 5/515 (3475) ve İbn Mace 2/1267 (3857).
Zeyd b. el-Hubab der ki:
Züheyr b. Muaviye'ye bu hadisi aktardığımda şöyle dedi: "Ebu İshak, Malik
b. Miğvel'den bu hadisin aynısını bize aktardı. Süfyan es-Sevri de bunu bana Malik
b. Miğvel'den naklen rivayet etti."
Buhari ile Müslim'in Ebu
Burde'den bildirdiklerine göre de Ebu Musa şöyle demiştir: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Dün gece senin Kur'an okuyuşunu
dinlerken beni görmetiydin. Gerçekten de sana Davud ailesinin güzel
nağmelerinden bir nağme verilmiŞ" buyurunca: "Dinlediğini bilseydim
sesimi daha da güzelleştirirdim" dedim. - 1962. hadis te zikredilmişti.
Buhari ile Müslim,
Sahih'de Ebu Musa'nın son sözünü zikretmeden nakletmişlerdir. (1)
Müslim de daha kısa bir
metinle Büreyde'den Ebu Musa konusunda .. (2)
rıvayet ettı'
Tahric: (1):
Buhari,fadail (6/112) ve Müslim, salatü'l-müsafirin (236). (2): Müslim,
salatü'/-müsafirin (235).
2367- Hz. Aişe
bildiriyor: Adamın biri gece vakti kalkıp sesli bir şekilde Kur'an okudu.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adamı duyunca: "Allah filana
(ona) rahmet etsin! Zira bu gece unutup okumadığım nice ayeti bana
hatırlattı" buyurdu.
İsnadı sahihtir.
Ebu Usame ve başkaları
da bunu Hişam b. Urve'den rivayet etmişlerdir.
Buhari ve Müslim de
Sahıh'lerinde bu yolla nakletmişlerdir.- Buhari, fadail (6/110, ılI), şehadet
(3/152) ile Da'vat (7/152-153) ve Müslim, salatü'l-müsafirin (224, 225).
2368- Muhammed b.
İbrahim b. el-Haris et-Teymi der ki: Abdullah (Zu'l-Bicadeyn) Müzenye
kabilesinden bir yetimdi ve amcasının korumasında yaşıyordu. Amcası
masraflarını yeterince karşılar ve ona çok iyi davranırdı. Bir ara amcası
Abdullah'ın, Muhammed'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dinine girdiğini haber
alınca ona: "Şayet bunu yapar Muhammed'in dinine tabi olursan sana
verdiğim her şeyi geri alırım" dedi. Ancak Abdullah: "Ben müslüman
oldum" karşılığını verince amcası ona verdiği her şeyi geri aldı. Hatta
üzerindeki giysiyi bile çıkarıp aldı.
Bunun üzerine Abdullah
annesinin yanına geldi. Annesi bir çuvalı ikiye bölüp birini peştamal diğerini
de üstlük olarak ona giydirdi. O günün sabahında sabah namazını Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte kıldı. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namazını kıldırdıktan sonra her zaman yaptığı gibi cemaate
bakıp kimlerin geldiğine baktı. Abdullah'ı görünce: "Sen kimsin?"
diye sordu. Abdullah: "Ben Abduluzza'yım" karşılığını verınce,
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Aksine sen Abdullah Zu'l-Bicadeyn
'sin' Kapımm yanında kal" buyurdu. Bundan dolayı Abdullah, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kapısının yanından ayrılmazdı. Kur'an okurken,
tekbir getirip tesbih yaparken de bunu yüksek sesle yapardı. Ömer b. el-Hattab:
"Ey Allah'ın Resulü! Sence gösteriş mi yapıyor?" diye sorunca, Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onu rahat bırak! O kendisini
Yüce Allah'a adamış (evvah) biridir" buyurdu.
Tahric: İsnadı zayıftır,
isnadında kopukluk vardır. Hadisi tam metniyle İbn Hacer'in, İsabe'de(2/330)
bildirdiği üzere Bağavi zikretmiştir.
2369- İbn Abbas der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gece vakti evinde namaz kıldığı
zaman kıraatinin sesi odanın dışından da duyulurdu."
Tahric: İsnadında bir sakınca
yoktur. Ebu Davud 2/Bl (1327).
2370- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah,
Kur'an'ı açıktan ve güzel bir sesle okuyan bir peygambere kulak verdiği gibi
hiçbir şeye kulak vermiş değildir" buyurmuştur.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Müslim, salatü'l-müsafirin (1/546).
2371 - İbrahim b.
Muhammed b. el-Münteşir, babasından bildiriyor: Hz. Ömer, adamın birine:
"Hicr Süresi'ni oku" dedi. Adam: "Ey müminlerin emiri! Niye ki,
sen bu süreyi bilmiyor musun?" diye sorunca, Ömer: "Biliyorum, ama
senin gibi güzel bir sesle okuyamam" dedi.
İsnadı zayıftır.
2372- Ukbe b. Amir
el-Cüheni der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu
işittim: "Kur'an'ı açıktan okuyan kişi. sadakasını açıktan veren, Kur'an
'ı içinden okuyan kişi de, sadakasını gizliden veren kişi gibidir ...
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Tirmizi 5/180 (2919) ve Ebu Davud 2/83-84 (1333).
2373- Başka bir kanalla
da yukarıdaki hadisin aynısı nakledilmiştir.
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Ancak Beyhakl'nin hocası hakkında tenkider vardır. Nesal, zekat
(5/80).
Beyhaki der ki: Yüce
Allah: "Sadakaları açıktan verirseniz ne güzel! Fakat onları gizleyerek fakirlere
verirseniz bu, sizin için daha hayırlıdır''[Bakara 271] buyurmuştur. Sadakanın
açıktan verilmesi riyaya sebep olabileceğinden gizliden verilmesinin daha
hayırlı olduğu belirtilmiştir. Kur'an'ı sesli okuma konusunda da aynı durum
geçerlidir.
2374- Eş'as bildiriyor:
Muhammed b. Sirin, "Namaz kılarken sesini yükseltme, gizli de okuma, ikisi
ortasında bir yol tut"[İsra 110] ayetini açıklarken şöyle demiştir: Hz.
Ebu Bekr namazda Kur'an okurken kısık sesle okur ve: "Sadece Rabbime duyuruyorum"
derdi. Hz. Ömer ise yüksek sesle okur ve: "Bu şekilde şeytanı kovuyor ve
uykuda olanı uyarıyorum" derdi. Bu ayet nazil olduktan sonra da Ebu Bekr'e
kıraatte sesini biraz daha yükseltmesi, Ömer'e de sesini biraz daha kısması
emredildi.
Mürsel bir hadistir. Daha
önce Ebu Katade'den mevsul olarak da zikretmiştik.
Tahric. İsnadı güçlü
değildir. İbn Cerir, Tefsir (15/186) ve Suyuti, Dürrü'l-Mensur (5/350).
2375- Ubeydullah b. Ebi
Nehik der ki: Sa'd'ın yanına geldiğimde kim olduğumu sordu. Kimlerden olduğumu söylediğimde:
"Onlar kazançlı tacirlerdir" dedi ve şöyle devam etti:
"Resulullah 'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kur'an'ı ahenkle (teganni
ile) okumayan bizden değildir'' buyurduğunu işittim."
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Ebu Davud 2/155,156 (1469, 1470).
Beyhaki der ki:
Alimlerden bazıları Kur'an'ı ahenkle (teganni ile) okumadan kastın onu güzel
bir sesle, endişeli ve hüzünlü bir şekilde okuma olduğunu söylemiştir. Buna da
Abdulcebbar b. el-Verd'in İbn Ebi Müleyke'den rivayet ettiği bu hadisi delil
olarak göstermişlerdir.
Hadisin devamı da
şöyledir: Amr b. Dinar der ki: Bunu rivayet eden İbn Ebi Muleyke'ye: "Ey
Ebu Muhammed! Kişinin sesi güzel değilse?" diye sorduğumda: "Elinden
geldiği kadar sesini güzelleştirir" dedi. - Ebu Davud 2/156-157 (1471)0
"Bizden
değildir" ifadesinin ise bizim sünnetimize uyan biri değildir anlamında
olduğunu söylemişlerdir. Zira Kur'an okumada sünnet, onu endişeli ve hüzünlü
bir şekilde okumaktır. Kişi Kur'an'ı bu şekilde okumadığı zaman bu yöndeki
sünneti terketmiş olur. Doğrusunu da Allah bilir.
Alimlerden bazıları da
hadisten geçen "istiğna" ifadesinden kastın ona gereken değeri verme
ve sadece onunla yetinme olduğunu söylemiştir. Nitekim Yüce Allah da bu yönde:
"Kendilerine okunan kitabı sana indirmiş olmamız onlara yetmedi mi?
Şüphesiz bunda inanan bir kavim için bir rahmet ve bir öğüt vardır''[Ankebut
51] buyurmuştur.
2376- Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kur"an
zenginliktir. Kur"an varken yoksunluk. Kur'an yokken de zenginlik
olmaz" buyurmuştur.
Her iki kanalın da lafzı
birdir. Zayıf bir yoldan yakın bir mana ile Hasan -Ebu Hureyre kanalıyla da
zikredilmiştir.
Tahric: İsnadı zayıftır.
Hatib, Tarih (14/69-70), Mervezl, Kıyamu'l-Leyl (s. 124), Ebu Ya'la, Müsned
5/160 (2773) ve Taberanl, M. el-Kebir 1/255 (738).
2377- Abdullah (b.
Mes'üd) der ki: "Al-i İmran Süresi'ni okuyan biri zengin biri
demektir."
Tahric: Ravileri
güvenilirdir. Dariml, fadail (s. 848) ve Abdurrezzak, Musannef (3/375).
Ebu Ubeyd der ki:
Eşcai'nin Mis'ar'dan, onun da Cabir kanalıyla Şa'bi'den bildirdiğine göre
Abdullah (b. Mes'üd): "Fakir biri için gece sonunda okuyacağı Al-i İmran
Süresi en güzel hazinedir" demiştir. - Darimi,fadail (s. 848-849) ve
Abdurrezzak,Musannef(3/375).
Ebu Ubeyd der ki: Yine
rivayet edildiğine göre Abdullah (b. Mes'ud):
"Başkasına verilen
bir şeyi kendisine öğretilen Kur'an'dan daha değerli gören biri (Allah
tarafından) değer verilen bir şeyi küçümsemiş, küçümsenen bir şeye de değer
vermiş olur" dedi. - 2352. hadiste geçti.
Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e
tıklayın:
Kur'an Okumada
Gösterişten Uzak Durmak