ŞUABU’L-İMAN

19.ŞU’BE: KUR’AN’A SAYGI

 

Surelerin Ayetlerini Birbirine Karıştırmadan Okumak

 

Halimi der ki: Rivayet edildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) alçak sesle okuyan Ebu Bekr'e, yüksek sesle okuyan Ömer'e ve bir o sureden bir bu sureden okuyan Bilal'a rastladı. Ebu Bekr'e: "Yanına uğradığımda alçak sesle okuyordun" buyurunca, Ebu Bekr: "Ben sadece dua ettiğim zata sesimi duyuruyorum" karşılığını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sesini biraz yükselt" buyurdu. Ömer'e: "Yanına uğradığımda yüksek sesle okuyordun" buyurunca, Ömer: "Şeytanı kovmak ve uyuyanı uyandırmak için böyle yapıyordum" karşılığını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sesini biraz alçalt" buyurdu. Bilal'a: "Yanına uğradığımda bir o sureden, bir bu sureden, bir şu sureden okuyordun" buyurunca, Bilal: "Güzeli güzelle karıştırıyordum" karşılığını verdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sureyi olduğu gibi oku" buyurdu. - Halimi, el-Minhtıc (2/238).

 

Beyhaki der ki: Halimi hadisi bu şekilde nakletmiştir. Hadis bizde Ebu Bekr kıssasını anlatırken Abdullah b. Rebah'ın kanalıyla Katade'den nakledilmiştir. - Ebu Davud 2/81- 82 (1329) ve Tirmizi 2/309, 310 (447).

 

Bilal'ın kıssası ise Muhammed b. Amr - Ebu Seleme - Ebu Hureyre kanalıyla nakledilmiştir. Ancak Muhammed b. Amr'ın hadisinde şu fark vardır: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ey Bilal! Okurken bir o sureden bir bu sureden okuduğunu işittim" buyurunca, Bilal: "Allah'ın kelamı tatlıdır. Allah onun bir kısmını bir kısmıyla bir araya getiriyor" karşılığını verdi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hepiniz de okuyuşunuzda isabet ettiniz" buyurdu.

 

Ebu Ali er-Ruzbari, hadisi Sünen'de bu şekilde nakletmiştir. Ebu Bekr b. Dase de Ebu Davud'dan, o da Ebu Hüseyn er-Razı'den, o da Esbat b. Muhammed'den, o da Muhammed b. Amr'dan aynısını rivayet etmiştir. Bu hadisi de es-Sünenü'l-Kübra'da --Ebu Davud (1330)-- namaz konusunda zikrettik. Aynı zamanda bu hadisi Muşmeil b. Milhan, Muhammed b. Amr'dan nakletmiştir. Bu konuda Hz. Ali kanalıyla Ebu Bekr, Ömer ve Ammar b. Yasir ile ilgili de şu rivayet zikredilmiştir:

 

 

 

2105- Hz. Ali der ki: Ebu Bekr okurken sesini alçaltır, Ömer ise yükseltirdi. Ammar da bir o sureden, bir bu sureden okurdu. Bu durum Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bahsedilince Ebu Bekr'e: "Neden sesini alçaltıyorsun?" diye sordu. Ebu Bekr: "Sesimi sadece dua ettiğim zata duyuruyorum" karşılığını verdi. Ömer'e: "Neden sesini yükseltiyorsun?" diye sorunca, Ömer: "Şeytanı korkutuyor ve uyuyanı uyandırıyorum" cevabını verdi. Ammar'a: "Neden bir o sureden, bir bu sureden okuyorsun? Kur'an'da olmayan bir şeyi ona karıştırıyor musun?" diye sorunca: "Hayır, karıştırınıyorum" cevabını verdi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hepiniz güzel yapıyorsunuz" buyurdu.

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. Ahmedı Müsned (ı / ı 09 ).

 

 

 

2106- Ebu Hureyre bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr esSıddik'e: "Ey Ebu Bekr! Dün gece namaz kılarken kıraaUni sessizce yaptığını işittim" buyurunca, Ebu Bekr: "Ey Allah'ın Resulül Ben sesimi sadece kendisine seslendiğim zata duyuruyorum" karşılığını verdi. Ömer'e de: "Ey Ömer! Senin de kıraaU yüksek sesle yaptığını işittim" buyurunca, Ömer: "Ey Allah'ın Resulü! Şeytanı kovuyor ve uyuyanı uyandırıyorum" karşılığını verdi. Bilal'a: "Ey Bilal! Senin de dün gece namaz kılarken bir o sureden, bir bu sureden okuduğunu işittim" buyurunca, BilaI: "Evet, ey Allah'ın Resulü! Allah'ın kelamını birbirine katıyor ve bir o süreden bir bu süreden okuyordum" karşılığını verdi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Hepiniz doğru yapmışsınız" buyurdu.

 

Tahric: İsnadı zayıftır. Hatibı Tarih (13/285).

 

 

 

2107- Abdullah (b. Mes'üd) der ki: "Kişinin (namazda) bir o süreden bir bu süreden okumasında bir sakınca yoktur."

 

Ravileri güvenilirdir.

 

 

 

2108- Yüsuf b. Mahik der ki: Müminlerin annesi Aişe'nin yanındayken bir bedevi geldi ve: "Ey Müminlerin annesi! Bana mushafını göster" dedi. Aişe: "Neden?" diye sorunca: "Belki Kur'an'ı senin mushafına göre yeniden düzenlerim. çünkü biz onu karışık bir şekilde okumaktayız" karşılığını verdi. Bunun üzerine Aişe şöyle dedi: "Bir ayeti diğerinden önce okumanın sana ne zararı olacak ki? Kur'an'da ilk önce cenneti ve cehennemi anlatan Mufassal sürelerden bir süre indi. İnsanlar İslam'a akın edince helal ve haram ayetleri nazil oldu. İlk olarak ''İçki içmeyin'' ayeti inseydi: ''Biz içkiyi asla bırakmayız'' derlerdi. Veya ilk olarak ''Zina etmeyin'' ayeti inseydi: ''Biz zinayı bırakamayız'' derlerdi. Ben henüz Mekke'de oyun oynayan bir kız çocuğu iken Muhammed'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ve o saat, daha korkunç ve daha dehşetlidir''[Kamer 46] ayeti inmiştir. Bakara ile Nisa Süreleri de ben onun eşiyken inmişlerdir." Daha sonra Aişe mushafı çıkardı ve bedeviye süreleri sırasına göre yazdırdı.

 

İbrahim b. Ziyad'ı tarumıyorum. Diğer ravileri güvenilirdir.

 

Buhari bu hadisi İbn Cüreyc'den rivayet etti. - Buhari, fedail (6/101) ile tefsır (6/54)

 

Beyhaki der ki: Bu yönde söylenebilecek en güzel şey: "Yüce Allah'ın Kitab'ının süre düzeni Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) alınmıştır. O da bunu sanırız Cebrail'den almıştır" sözüdür. Kişinin de Kur'an', icma edilen nüsha üzerinden okuması en uygun alanıdır.

 

 

 

2109- Zeyd b. Sabit der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanında parçalar halinde bulunan Kur'an ayetlerini düzenlerken bir ara Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şam'a ne mutlu!" buyurdu. "Neden ey Allah'ın Resulü!" dediğimizde:

"Çünkü Rahman'ın melekleri onun üzerine kanatlarını geriyorlar" karşılığını verdi.

 

Tahric. Ravileri güvenilirdir. Tirmizi 5/734 (395).

 

 

Bu kitapta Hz. Osman'dan naklen, Resulullah'ln (Sallallahu aleyhi ve Sellem) emriyle ayet ve sOrelerin düzenlendiğiyle ilgili hadis zikredilmişir.

 

Tahric: Tirmizi 5/272 (3086), Ebu Davud 1/498 (786,787) ve Nesai, fedail 70 (32).

 

 

 

2110- Yine bize bildirildiğine göre İbn Mes'ud'a: "Filan adam Kur'an sondan başa doğru tersten okuyor" denilince: "Onun kalbi ters yüz edilmiştir" karşılığını vermiştir.

 

Tahric. Beyhaki'nin hocası dışında raYileri güvenilirdir. Beyhaki'nin hocası hakkında da tenkitler vardır. Ebu Ubeyd, Garibu'l-Hadis (4/103) ve İbn Ebi Şeybe, Musannef (ıo / 564).

 

 

 

2111- Ebu Vail der ki: Abdullah b. Mes'ud'a kişinin Kur'an'ı sondan başa doğru tersten okuması sorulunca: "Böylesi birinin kalbi ters yüz edilmiştir" dedi.

 

Tahric: Ravileri güvenilirdir. Abdurrezzak, Musannef (4/323).

 

 

 

2112- Ebu Ubeyd der ki: "Bana göre İbn Mes'üd'un karşı çıktığı şey kişinin henüz okumaya yeni başlayan çocuklar gibi Muavvizeteyn'den başlaması ve Bakara Süresi'ne doğru çıkmasıdır. Zira böylesi bir sıralama ile okuma sünnete muhaliftiL Çocuk veya Arap olmayanların öğrenmeye Mufassal sürelerden başlamalarına ruhsat verilmesi de başta uzun süreleri öğrenmenin onlara zor gelmesinden dolayıdır."

 

Ebu Ubeyd der ki: "Hasan ve İbn Sirin'in bunun dışında olan sebeplerden dolayı Kur'an okumaya sondan başlanmasını mekruh gördüklerine dair rivayetler gelmiştir."

Ebu Ubeyd der ki: "İbn Ebi Adiy'in Eş'as'tan naklen bana bildirdiğine göre Hasan ile İbn Sirin Kur'an'ı baştan sona doğru okurlar ve Kur'an'ın vird'lere (bölümlere) ayrılmasını kerili görürlerdi. İbn Sirin de: ''Allah'ın Kur'an'a koyduğu sıralama, sizin yaptığınız sıralamadan daha hayırlıdır'' demiştir."

 

Ebu Ubeyd der ki: "Kur'an'ı vird'lere ayırma konusuna gelince, Kur'an'ı nazil olduğu sıralamaya göre değil de uzun bir sürenin yanına kendisinden daha kısa bir süre koymak süretiyle sonuna kadar bölümlere ayırırlardı.

 

Hasan ve İbn Sirin'in mekruh gördükleri şey buduL Kur'an'ı tersten okuma eneks) ise bundan daha ağır bir şeydir."

 

Bir sonraki konu için aşağıdaki link’e tıklayın:

 

Bir Kıraat İmamında Sabit Olan ve Diğer Kıraatlerde Bulunmayan Kelimeleri de Okumak