YENİLİR VE İÇİLİR
TÜRÜNDEN BİR SINIFIN KENDİ MİSLİ İLE ALAKALI AYRINTILAR
Er-Rebi' dedi ki: Şafii dedi
ki: Buğday bir cinstir, aralarında üstünlük bulunsa ve isimleri ayrı olsa dahi.
Nitekim altında da böyle farklılıklar bulunur ve isimler itibariyle biri
diğerinden üstün görülebilir. Bununla birlikte altın karşılığında altın ancak
misli misline aynı ağırlıkta ve elden ele alınıp verilir. Dedi ki: Buğdayda
aslolan kile ile ölçülmesidir. Aslı kile ile ölçülmesi olan hiçbir şeyin misli
ile aynı tartıda satılması da tartının ölçek ile satılması da caiz değildir.
Dedi ki: Bununla birlikte buğdayın misli misline ve elden ele alınıp
satılmasında bir sakınca yoktur. Aynı zamanda taraflar, alacaklarını karşılıklı
kabzetmedikçe ayrılmazlar. Şayet karşılıklı kabzetmeden önce ayrılırlarsa,
aralarındaki alışveriş fasid olur. Nitekim aynı şeyaltına karşılık altında da
böyledir. Hiçbir farkı yoktur.
Dedi ki: Bir müd miktarı
bir dinar eden kaliteli bir hurmayı, bir müddü altıda bir dinar etmeyen
kalitesiz bir buğdaya karşılık değişiminde de yeni mahsul buğdayın eski mahsul
buğdaya, katıksız beyaz buğdayın kötü siyah buğdaya, misli misline aynı ölçekte
elden ele satılmasında da bir sakınca yoktur. Bedellerini taraflar karşılıklı
kabzetmedikçe de birbirinden ayrılmazlar. Onlardan birisinin buğdayı tek bir
sınıf, alanın buğdayı da tek bir sınıf olması da şarttır. Kısacası misli
misline, elden ele olmadıkça caiz olmayan her bir şeyin kendi cinsinden olmayan
başka şey ile birlikte bir bölümünün bir başka şey karşılığında satışında hayır
yoktur. Mesela acve türü bir müd kuru hurma ve bir dirhemin iki müd kuru acve
hurma ile satılmasında, bir miktar kuru hurma ile ya da bir dirhem ile birlikte
buğdayın belirsiz iki müddü buğday karşılığında satılması caiz değildir. Ancak
buğdaya karşılık buğday bulunacak ve bunlardan herhangi birisi ile birlikte
onlardan olmayan bir şeyolmayacak. Yahut da başka bir sınıftan beraberinde
kendi sınıfından herhangi bir şey bulunmamak şartıyla satın alabilir.
Sonraki için tıkla:
KURU HURMANIN
KURU HURMAYLA SATILMASI